Mithat Yurdakul
Elektrik ihtiyacını kars?ılamak ic?in yenilenebilir enerjiye yo?nelen Tu?rkiye, bir kez daha deniz u?stu? ru?zgar santrallerini gu?ndemine alıyor. Deniz u?stu? ru?zgar enerjisi ic?in yapılacak yeni ihaleden o?nce, yerli ve yabancı yatırımcılara yo?nelik ihalenin odak noktasında Marmara Denizi yer alırken, risklerin azaltılmasına c?alıs?ılacak. Yer tayini ic?in yu?ru?tu?lecek c?alıs?malarda en kritik nokta ise deprem ve tsunami riski olacak. Tu?rkiye’de gec?tig?imiz yıl sonu itibarıyla elektrik u?retiminde toplam kurulu gu?c? 31,8 GW’dan 103,8 GW’a yu?kselirken, elektrik tu?ketimi ise 132,6 TWh’den 328,7 TWh’ye yu?kseldi. Enerji yo?netiminin hazırladıg?ı referans senaryoya go?re, elektrik tu?ketiminin 2023 yılında yıllık yu?zde 4,8 artarak 375,8 TWh’ye ulas?ması bekleniyor. Tu?rkiye’nin yenilenebilir enerji stratejisindeki en o?nemli ayaklardan birisi ise, deniz u?stu? ru?zgar enerjisi olacak.
Bas?arısız olan ihale
Tu?rkiye, deniz u?stu? ru?zgar enerjisi u?retimi ic?in o?ncelikle uygun sahaları belirleyecek ve sonraki adımda bu sahalara yo?nelik ihale ve yarıs?ma du?zenleyecek. Bundan 5 yıl o?nce de 1,2 GW kapasiteli deniz u?stu? ru?zgar enerjisi tesisi ic?in bir ihale gerc?ekles?tirilmis?ti. Ancak, yerinde o?lc?u?m verilerinin olmaması nedeniyle ihaleye bas?vuru gelmemis?ti. Bu nedenle, deniz u?stu? ru?zgar enerjisine yo?nelik yeni ihaleden o?nce, potansiyel yatırımcılar ic?in risklerin azaltılması ve s?effaflıg?ın artırılmasına odaklanılacak. Bu kapsamda, jeolojik ve jeoteknik o?lc?u?mler, meteorolojik ve os?inografik analizler, ekonomik ve finansal o?n fizibilite c?alıs?maları ile c?evresel ve sosyal kısıt analizleri gerc?ekles?tirilecek. Bu c?alıs?malar, Avrupa Birlig?i destekli proje kapsamında yapılacak.
Marmara mercek altında
Proje kapsamında en o?nemli odak noktalarından birisi Marmara Denizi olacak. Marmara Denizi’nde 20 GW’yi as?an bir elektrik u?retim potansiyeli hesaplanıyor. Marmara Denizi’nde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıg?ı tarafından belirlenecek sahalarda jeolojik, jeoteknik, meteorolojik o?lc?u?mler yapılacak. Marmara Bo?lgesi’nin, Tu?rkiye’nin sanayi yu?ku?nu? c?eken bo?lge olması, yog?un elektrik tu?ketiminin s?ebekede yarattıg?ı risk ve bo?lgenin elektrik u?retiminin o?nemli o?lc?u?de termik santrallerden kars?ılanması, yenilenebilir enerjiyi bo?lge ic?in cazip kılıyor. Marmara’daki karasal alanların yog?un yerles?ime ev sahiplig?i yapması ise denizi, santraller ic?in avantajlı kılıyor. Du?zenlenecek yeni deniz u?stu? ru?zgar ihalesinde sec?ilecek yerlerin de, elektrik s?ebekesine yakınlık ve Marmara’nın derinlig?i nedeniyle, kıyıya daha yakın olması o?ngo?ru?lu?yor.
Deprem riskine bakılacak
Marmara’da yer tayini ic?in yu?ru?tu?lecek c?alıs?maların jeoloji ayag?ında en kritik nokta ise kus?kusuz deprem riski olacak. Kahramanmaras? merkezli depremlerden sonra go?zlerin c?evrildig?i bo?lgedeki ihaleye katılacak olan ru?zgar yatırımcıları, bo?lgede deprem ve tsunami riskinin olup olmadıg?ını deg?erlendirmek durumunda kalacak. Bu nedenle, bakanlıg?ın ihale o?ncesi potansiyel deniz alanlarında sismik inceleme yaptırması bekleniyor. Marmara ac?ıklarında kurulacak bir dizi santral, teknik ekipmanların denize ulas?tırılması ic?in limanlara ihtiyac? duyacak. Bu da, ihalelerden o?nce o?nemli bir altyapı hazırlıg?ı anlamına geliyor.