Cocuğunuzla sağlıklı iletişim kurmanızın yolu
Sevgili Anne Babalar,
Cocuğu olan her anne baba cocukları ile ceşitli problemleri yaşayabilir. Bu problemler biriktikce de ebeveyn-cocuk ilişkisi zarar gorur ve iletişiminiz kopma noktasına gelir. Cocuğunuz iletişiminiz bu duruma gelmeden neler yapabilirsiniz bu konuda bilgi vermek istiyorum.
Her yaş gurubundaki cocukların ihtiyacları değiştiği gibi, her cocuğun kişilik ozellikleri de farklılaşıyor. Bu da her cocuğa yaklaşımın farklı olmasını gerektiriyor. Cocuğunuzla olan problemlerin iceriği, cocuğunuzun verdiği tepkiler, aile dinamikleriniz ve iletişim kaliteniz gibi konular bir butun olarak doğru şekilde değerlendirilmeli ve bu değerlendirmeye gore tavsiyeler verilmelidir. Bu değerlendirmeyi ancak uzman bir pedagog yapabilir. Eğer cocuğunuzla iletişiminiz zarar gorduyse veya hic iletişim kuramıyorsanız mutla uzman bir pedagog desteği almanız gerekiyor.
Her cocuk ve aile dinamiği farklı da olsa cocuğunuzla iletişiminizin bozulmasını onlemenin ve cocuğunuzla iyi bir iletişim kurmanın bazı genel ipuclarını vermek istiyorum;
- İlk olarak cocuğunuzu 3-6 yaş donemi kendinize bağımlı yetiştirmeyin. Ozellikle genc anne babalar, tek cocuklu ebeveynler cocuklarının uzerine fazla duşuyor ve cocuklarını 3 yaşında olmasına rağmen hala bebek gibi goruyor ve cocuklarının kendi başlarına hareket etmelerine izin vermiyorlar. Cocukların gelişimine gore farklılık gosterse de genelde 2 yaş ve sonrası artık cocuk kendi başına hareket etmeyi oğrenmiştir ve bircok beceriyi sergileyebilir. Mesela kendi suyunu kendi icebilir, ayakkabısını kendi giyebilir. Anne babalar cocuklarının oz bakım becerilerini kendi yapmasına izin verilmeyince bu beceriler gelişemiyor ve cocuk 6 yaşında bile annesi tarafından giydiriliyor. Bu sadece bir ornektir. Bircok alanda anne cocuğun yerine yaşıyor ve kendiişlerini yapmasına izin vermiyor. Dolayısıyla cocuk kendini kanıtlayacağı, kendini gostereceği bir alan bulamıyor. Abartılı ilgili hem anne baba cocuk arasındaki ilişkiye zarar veriyor, hem de cocuğun sağlıklı kişilik gelişimine engel oluyor.
- Cocuğunuza sorumluluk verin. Kucuk yaşlardan itibaren cocuğunuza yaşına uygun sorumluluk vermeye ozen gosterin. Mesela cocuğunuzun bir markette parayı odemesine izin verin. Yakın ve guvenli yerde ise marketten ekmek almasına izin verin.
- Cocuğunuzu hayattan izole yetiştirmeyin. Belediye otobusu nedir, akbil nedir, metrobus, metro nedir bunları oğrenmesine izin verin. Hep ozel aracta, okul servisinde hayatı gecmesin. Hayatı hayatın icinde yer alarak oğrensin. Kendi başına bir yere gidebilecek oz guveni kazandırın.
- Anne baba otoritenizi koyun. Daha bebeklikten kararlı ve tutarlı tavrınızı koyun ve bu şekilde devam edin. Cocuğunuzun arkadaşı değil, anne babası olun. Yanlışlar yaptığında davranışının yanlış olduğunu anlatacak yaptırımlar uygulayın. Bu disiplin konusudur. Bu konuda ozellikle 3-6 yaş arasında pedagog desteği alarak oğrenmenizde fayda var. Cocuğunuzun yaptığı her olumsuz davranışı anlayışla karşılarsanız “hayır”ı oğrenmez ve her hayır dediğinizde kavga etmek zorunda kalırsınız. Bu nedenle cocuğunuza otoritenizi koyun.
- Cocuğunuza yasaklar koymak yerine secenekler sunun. Cocuğunuzun onaylamadığınız davranışlarında veya secimlerinde tartışmaya girmek yerine nedenlerini acıklayıp secenekler sunmanız daha yapıcı olacaktır.
- Cocuğunuzla konuşun. Cocuğunuza ne cok ilgili, ne de cok ilgisiz davranmalısınız. Bu cok hassas bir ayardır. Cocuğunuzu tanıdığınız icin onun canını sıkan bir şey olduğunu fark ettiğinizde konuşmaya calışın. Bu konuşmadan sonuc alamazsanız onun arkadaş gibi olduğu akraba veya arkadaş cevresinden bilgi alın. Bir problemi varsa ve size bir şey acıklamıyorsa pedagog desteği de alabilirsiniz..
- Cocuğunuzu koşulsuz sevdiğinizi davranışlarınızla gosterin. 8. Onun kendi gostermesine izin verin ve onunla gurur duyun. Onu beğendiğinizi, başarılı bulduğunuzu ifade edin.
-Cocuğunuzun okul başarısını hayatın merkezinde tutmayın. Okulda başarılı olmazsa onu daha az sevdiğiniz mesajını almasın. Akademik alan dışında başka yetenekleri olabilir. Başarısını okul başarısına indirgemeyin
- Konuşmalarınızın konusu surekli olarak okul olmasın. Okuldan gelir gelmez okul nasıl gecti, sınavdan kac aldın gibi sıkboğaz etmeyin. Okul konusunda o konuşmak isterse konuşun.
- Onun adına kararlar almayın. Secimlerine saygı duyun. Ozellikle okul alanındaki secimlerine saygı duyun.
- Cocuğunuzun arkadaşlarıyla vakit gecirmesine izin verin. Herkesi guvenilmez, tehlikeli gormeyin. Aksi takdirde cocuğunuz insanlara guvenmeyi oğrenemez. İcinizi rahatlatmak icin arkadaşlarıyla tanışabilir ve kontrolunuz altında cocuğunuzun arkadaşlarını gormesine izin verebilirsiniz.
Buna benzer bircok oneride bulunabilirim. Fakat en doğru oneri sizin aile dinamiğinize, cocuğunuzun ozelliklerine ve cocuğunuzla yaşadığınız sorunun iceriğine gore değişecektir. İletişiminiz ancak cocuğunuza ve sizin aile dinamiğinize uygun oneriler verilerek tedavi edilebilinir.
Cocuğunuzla sağlıklı iletişim kurmanız dileğiyle,
Uzman Pedagog Sevil Yavuz
Cocuk ve Ergen Psikologu
Oğretim Gorevlisi, Oyun Terapisti
Parenting Skills & Counseling Center


[h=2]İstanbul Pedagog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]