​
40 ’lı yaşlarla birlikte gebe kalma olasılığı %50 oranında azalmaya başlar…

Kadınların calışma ve sosyal hayat icerisinde daha fazla yer almaları, eğitim sureclerini daha uzun tutmaları ve gelişen hayat şartları son 20 yıl icinde ortalama gebelik yaşını oldukca yukarılara cekti. İleri yaşta bebek doğuran, ozellikle ilk bebek icin 30 ’lu yaşlarını bekleyen pekcok kadın mevcut. Tıptaki gelişmelere paralel olarak gebelik takibindeki gelişmeler de ileri yaş gebeliklerini teşvik eder bir hal aldı. Uzun yıllar boyunca infertilite nedeni ile tedavi gorup de cocuk sahibi olamayan pekcok ciftin kısırlık tedavilerinde sağlanan baş dondurucu başarılardan faydalanmak istemeleri de bu artışda onemli rol ustlendi. ABD ’de 63 yaşında anne olan bir kişinin yazılı ve gorsel basında yer alması yaşı ileri olup da bebek sahibi omaktan korkan kadınları yureklendirdi.

İleri anne yaşı dendiğinde 35 yaş ve uzerinde olan anne adayları anlaşılmaktadır. Yaş ile birlikte kadının gebe kalma potansiyelinde azalma başlar. 40 ’lı yaşlarda gebe kalma olasılığı %50 civarında azalır. Doğal yontemlerle gebe kalma şansının azalmasına rağmen infertilite tedavisi ile bu şans %10 kadar arttırılabilir. Bu tedavide onemli olan yumurtalıkların rezervidir. 40 ’lı yaşlarda gebelik planlanırken kişinin genel sağlık durumu da buyuk oneme sahiptir. İleri yaşta gebe kalan pekcok kadın sağlıklı bebekler dunyaya getirmesine rağmen komplikasyonlar acısından risk, genc anne adaylarına gore oldukca yuksektir.

Riskin hangi yaştan sonra arttığı konusunda spekulasyonlar vardır. Yaygın olarak kullanılan 35 yaş kriteri aslında tam olarak doğru değildir. Kadının gebe kalma potansiyeli ve komplikasyon yaşama riski yaşla birlikte değişiklk gosterir ancak bu riskler belirli bir yaşta aniden artmaz.

İleri yaş gebeliklerinde en cokkorkulan komplikasyon kromozom anomalisi gosteren bebek doğurmaktır.Bunlardan en sık goruleni zeka geriliği ile birlikte bazı kalp ve organ anomalileri iceren Down Sendromudur. Ancak gebnelik esnasında yapılan prenatal testler, ozellikle amniyosentez ve korion villus biopsisi ile bu bebekler tanınabilir. Son gunlerde yararlılığı tartışmalı olsa da uclu test ’de Down Sendromu taramasında yardımcıdır.

İleri yaştaki anne adaylarını ilgilendiren tıbbi durumlar

Tum insanlarda yaşla birlikte bazı hastalıkların gorulme sıklığında da artış olur. Bu hastalıklar arasında en onemlileri ve en sık gorulenleri şeker hastallığı ve hipertansiyondur.

Diabet: Genelde yaş ile birlikte diabet gorulme sıklığı artar. Ozellikle tip 2 diabet adı verilen ve halk arasında yaşa bağlı şeker olarak bilinen durum gebelikte bazı istenmeyen durumları bereberinde getirebilir. Diabetik anne adayları preeklempsi acısından diabetik olmayanlara gore daha yuksek risk altındadırlar.Yine bu anne adaylarında duşukler, erken doğum, plaseta problemleri, ve olu doğumlar ormalden daha fazla gorulur.Diabetik annelerden doğan bebeklerde yenidoğan doneminde daha fazla probleme rastlanır.

Gebelik oncesi şeker hastalığı olmayan ileri yaşta anne adayları ise Gestasyonel Diabet adı verilen gebeliğe bağlı şeker hastalığı acısından dikkatli olmalıdırlar. Gebelik takibi esnasında kan şekeri daha sık aralıklarla kontrol edilmeli ve tarama testleri mutlaka yapılmalıdır. Gestasyonel diabet tespit edildiğinde cok yuksek bir oranda diet ile kontrol altına alınabilir. %15 vakada ise insulin tedavisi gerekli olur. Gebeliğin sonlanması ile birlikte diabet sorunu da ortadan kalkar. Nadiren gebelik sonrası diabet kalıcı hal alabilir.

Yuksek Tansiyon: Yaşla birlikte artan sıklıkta gorulen bir diğer durumda yuksek tansiyondur.Gebelik oncesi var olan ya da gebelikte ortaya cıkan yuksek tansiyon ani bebek olumu, plasentanın erken ayrılması gibi anne ve bebek hayatını tehlikeye atan sonuclar doğurabilir. Yine eklempsi gorulme sıklığı ve dolayısı ile kalıcı hasar bırakan sinir sitemi bozuklukları olabilir.

Yaşla birlikte kanser de dahil olmak uzere pekcok sistemik hastalığın gorulme sıklığı artar. Bu hastalıklar gebeliği olumsuz yonde etkileyebilir ya da tam tersi bu hastalıklar gebelikten olumsuz etkilenebilir. İleri yaştaki gebelerin takibi bu nedenle cok daha dikkatli yapılmalıdır.

Gebelik ile ilgili durumlar

Coğul Gebelik: Anne yaşının artması ile birlikte coğul gebelik şansında da artış olur.

Duşuk: Duşuklerin en onemli nedeni kromozomal anomaliler olduğu ve yaşla birlikte bu anomalilerin gorulme sıklığı arttığı icin ileri yaş anne adaylarında duşuğe yaklaşık 4 misli daha fazla rastlanır.

Anomali: Yaş ile birlikte ozellikle down sendromu başta olmak uzere kromozomal anomali riski artar.Ancak genetik geciş gostermeyen yarık damak yarık dudak gibi şekil anomalilerinin gorulme sıklığında artış olmaz.

Dış Gebelik: Yaş ilerledikce fark edilmiş ya da edilmemiş pelvik enfeksiyon gecirmiş olma olasılığı artar. Her enfeksyon tuplerde belirli bir miktar hasar bıraktığından ve yine yaşla birlikte tuplerin hareket etme potansiyeli azaldığından bu tur anne adaylarında dış gebelilk daha fazla gorulur.

Plasenta: Yaşdaki artış ile birlikte plasenta previa sıklığıda artar. Dolayısı ile kanama daha fazla gorulur

Gelişme Geriliği: İleri yaşlarda dolaşım sistemini bozan tansiyon ve şeker hastalıkları daha sık gorulduğunden bu annelerin bebeklerinde rahim ici gelişme geriliğine daha sık rastlanır.

Erken Doğum: Gelişme geriliğine neden olan etkenler erken doğuma da yol acabilir.

Sezaryen: İleri yaş annelerinde komplikasyonlar daha sık gorulduğunden anne ve bebek hayatını kurtarmak icin yapılan sezaryen operasyonlarına 2-3 misli daha fazla gereksinim olur.

İleri yaşta gebelik planlanırken

Yuksek tansiyon ve şeker hastalığı gibi genel sağlık problemlerinin kontrol altına alınması gerekir
Kilo fazlası var ise bu verilmelidir. Şişman kişilerin gebeliklerinde problem yaşama şansları daha fazladır

Ozellikle folik asit iceren vitamin haplarının alınması bebekte gelişmesi muhtemel sinir sitemi anomalilerinin gorulme sıklığını azaltır

İleri yaşta anne olma isteği pek cok sağlık riskini beraberinde getirsede daha olgun olan kadının 20 ’li yaşlarındaki gebelere gore cok daha gercekci ve bebeğine daha fazla bağlı olma durumu da soz konusudur. Annelik her yaşta guzeldir.