bebeklerde fitil zararlımı ateşi ne duşurur bebeklerde fitil nasıl kullanılır kullanımı cocuklarda kullanımı
Bebek ve Cocuklarda Ateş

Ateş, coğu zaman ailelerde panik duygusuna neden olsa da, iyi tarafı vucudun enfeksiyonla savaşma yollarından biri olmasıdır. Ateşe neden olan enfeksiyon; ilac kullanımı ve cevre ısısının normal koşullara getirilmesiyle buyuk oranda kontrol altına alınabilir. Ateş nedir? Neden olur?
Ateş, vucut sıcaklığının yukselmesi anlamında kullanılmaktadır. Vucut ısısı, 38oC (Rektal) ise cocuk ateşli olarak kabul edilir. İnsanlarda vucut ısısı, hipotalamusta ısı kontrol merkezinin kontrolunde olup 37oC‘ye ayarlıdır. Ateş, genel olarak enfeksiyon (viral- bakteriyel) hastalıkları, vaskuler-kollagen hastalıklar ve malign hastalıklarda yukselir. Cocukluk cağında ise genellikle ateş, kısa surede kendiliğinden iyileşebilen basit viral enfeksiyonlardan kaynaklanır. Cocuğun yaşı tanı ve tedavi yaklaşımında temel taşlardan biridir. Ozellikle 3 ayın altında gorulen yuksek ateş, ciddi bakteriyel enfeksiyonun bulgusu olabilir. Aileye gore cocuğun davranışlarında, beslenme duzeninde, oyun oynamasında, uyku duzeninde, cevreye olan ilgisinde bir değişiklik ciddi enfeksiyon bulgusu olabilir.
Ateş nereden olculmeli?
Bebek ve cocuklarda ateş olcumu; koltuk altı, makat, kulak ve dil altı yoluyla yapılabilir. Koltuk altı olculen vucut ısısı normal değeri 36,5-37oC’dir. Bunun icin civalı ve dijital termometreler kullanılmaktadır.
Makattan olcum: İc vucut ısısına en yakın ve en guvenilir olcumdur. Ancak rahatsızlık hissi ve ozellikle yenidoğanlarda rektum hasarı gibi yan etkileri nedeniyle sık kullanılan bir yontem değildir. Makattan olcumde 38 oC'nin uzeri ateş sayılır.
Koltuk altından olcum:Basit olcum tekniği nedeniyle sık kullanılır. 37.5 oC nin uzeri ateş kabul edilebilir.
Kulaktan olcum:Hızlı ve kolay uygulanabilir olması nedeniyle sık kullanılır. Kontrollerde, aynı kulaktan olcum yapılmalıdır. Kulaktan olcumde 37.8 oC uzeri ateş kabul edilebilir.
Cocuğunuzun ateşi cıktığında yapmanız gerekenler
Cocukluk cağındaki ateşin en sık sebebi enfeksiyonlardır.Genellikle viral ust solunum yolu enfeksiyonları yanında ozellikle kucuk bebeklerde ciddi bakteriyel enfeksiyonlar ateşe neden olabilir. Bunun dışında romatizmal hastalıklar, apandisit, ilaclar, sıcak carpması ve kanser hastalıkları ateşe neden olabilir.
Bebeğinizin ateşi olduğunu fark ettiğinizde mutlaka hemen bir dijital termometre ile koltuk altından olcun. Eğer 38 derece olduysa mutlaka hemen doktorunuza başvurun. Eğer bebeğiniz 6 ayın ustundeyse ateşi 37.4 ile 38 derece arasındaysa antipiretik (ateş duşurucu ilac) vererek ateşini 1-2 saat evde takip edebilirsiniz. Ancak hasta gorunuyorsa ve diğer hastalık belirtileri varsa mutlaka hemen doktorunuza başvurmalısınız. Evde mutlaka ateş duşurucu fitil veya şurup bulundurmalısınız. Ateş duşurucu olarak paracetamol veya İbuprofen kullanabilirsiniz. Paracetamol’un şurup ve fitili, İbuprofen'in ise sadece şurubu vardır. Her ikisinin de dozları yaklaşık olarak bebeğinizin kilosu başına 10 mg’dır. Orneğin, bebeğiniz 10 kg ise 100 mg parasetamol, 4-6 saatte bir ateş devam ediyorsa tekrarlanarak verilebilir.
Bu iki ilacı iceren preperatlar dışında ateşi daha hızlı duşurduğu soylenen hic bir damla veya şurup kullanmayın. Aspirini de kesinlikle kullanmayın. Ateşi hızlı duşuren diğer bazı ilacların ve aspirinin tehlikeli yan etkileri olabilir ve beğinize zarar verebilir. Unutmayın, ateş duşurucu ilaclar hastalığın gidişatında herhangi bir değişiklik yapmaz ve iyileştirmez. Sadece cocuğunuza ateşi duştuğu ve ağrısı azaldığı icin gecici bir iyilik hissi verir. Ancak şiddetli enfeksiyonda ilacın etkisi gecince ateş yeniden cıkacaktır.
Yuksek ateşte, doktor onerisi olmadan antibiyotik kullanmayın.
Ateşi 39 derecenin uzerinde olan cocuk, huzursuzdur. Bu cocuklar mutlaka doktor kontrolune goturulmelidir. Bu derece yuksek ateşte doktora goturmeden hemen once evde paracetamol verip ılık duş aldırabilirsiniz. Boylece cocuğun ateşi 1-2 saat icinde duşecek ve rahatlayacaktır. Cocuğunuz ateşli iken doktora danışmadan antipiretik dışında başka hicbir ilaca başlamayın. Antibiyotik kullanımına kesinlikle cocuk doktorunuz onermeden başlamayın. Her ateşte antibiyotik kullanılması gerekmez. Cunku cocuklarda ateşin en sık sebebi viral enfeksiyonlardır ve gereksiz antibiyotik kullanıldığında cocuğunuza yarar değil zarar verebilirsiniz.
Basit ateşli havale nedir?
Basit ateşli havale genellikle 1 ile 6 yaş arasındaki cocuklarda, ateş yukselirken bilinc kaybı, katılaşma ve istem dışı kasılmalar şeklinde gorulur.
Genellikle kısa, yaklaşık 5-10 dakika surer ve genelde doktora gelmeden yolda biter. Boyle bir durumda serin kanlılığınızı kaybetmeyin. Eşiniz doktorunuzu ararken veya ambulans cağırırken siz de ateşi duşurmek icin cocuğun uzerini soyarak vucuduna ıslak havlu sarabilir ve paracetamol veya ibuprofen verebilirsiniz. Bu gibi durumlarda cocuğun solunum yolunu acık tutmalı ve sekresyonların veya dilin solunumu kapamadığına ve soluk alıp verişine dikkat etmelisiniz. Hemen en yakın cocuk doktorunun olduğu bir hastaneye gitmelisiniz. Cocuğu cok soğuk suya sokmak, ayıltmak icin sarsmak veya tokatlamak kesinlikle yapmamanız gereken daveanışlardır.
Cocukluk doneminde basit havale gecirme sıklığı %4-5 arasındadır. Basit havale geciren cocukların %25'inde ailede de aynı durum oykusu vardır. Genellikle bir kez basit ateşli havale geciren cocuklarda tekrarlama riski olsa da şart değildir. Yine de bu cocukları taburcu etmeden once diazepam rectal tup recete edilir. Boylece aile aynı durum tekrarladığında doktora gelene kadar onerilen dozda diazepamı makattan vererek havalenin cabuk sonlanmasını sağlar.
Havale, cocuğa zarar verir mi?
Havalenin cocukta yol acacağı hasarlar, direkt olarak havalenin sebebine bağlıdır. Eğer 6 ay-6 yaş arasında gorduğumuz basit febril konvulsiyonsa genellikle tehlikesizdir ve hic bir hasar bırakmaz. Bu cocuklara ileri tetkik ve tedavi de yapmak gerekmez. Ancak havale ciddi bir enfeksiyona ozellikle de menenjit veya ensefalite bağlıysa, daha ciddi sonuclar doğurabilir. Bu durumlar, cocukluk cağı basit ateşli havale grubuna girmez ve mutlaka yatırılarak tedavi edilmelidir. Bu gibi durumlarda eğer cocuk ust uste havale gecirirse beyin oksijensiz kalabilir ve zarar gorebilir.