tup bebek tutma belirtileri raşitizim rasitizim tup bebeğin tutma belirtileri bebek tutmama
RAŞİTİZM NEDİR? KİMLERDE GORULUR?
Kalsiyum ve fosfor gibi kemiklerin gelişiminde cok onemli rol oynayan minerallerin kemiklerde yeterince bulunmamasına bağlı olarak ortaya cıkan hastalığa raşitizm denir. Her yaşta gorulmesine rağmen, sıklıkla cocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı olarak oluşan raşitizm gorulur. Coğunlukla 3 ay- 2 yaş arası cocuklarda ortaya cıkar. Turkiye' de gorulme sıklığı yuzde 5-6 arasındadır fakat bazı bolgelerde bu oran cok daha fazladır.
D vitamini
Eksikliğinde raşitizm gorulen D vitaminine ayrı bir paranaaa acmak gerekir. D vitamini cocuklarda buyume icin gerekli olan kalsiyum ve fosfor dengesini ayarlar. Bu mineraller D vitamini sayesinde barsaktan emilir. Besinlerle alınan ve guneş ışığı sayesinde ciltte senaaalenen bu vitamin vucudun gereksinimi icin temel kaynaklardan biridir. Guneşin faydalarından biri de budur. Bebeklerin vucudunun haftada yirmi dakika kadar guneş gormesi cok faydalıdır. Gerektiğinde başın guneş ışığından korunarak kol ve bacakların cok fazla guneşte kalmamak şartıyla gun ışığına maruz kalması D vitamini senaaai icin gereklidir.
Besinlerle bu vitamini yeterince almak icin zenginleştirilmiş besinler gerekir. Balık urunleri ve balık yağı dışında gunluk ihtiyacı karşılayacak miktarda D vitamini her besinde yoktur. Ozellikle henuz anne sutuyle beslenen bebeklerde bu vitaminin de ek olarak verilmesi gerekir. Cunku anne sutunde bulunan miktar bebeğin ihtiyacını karşılamaya yetmez. Henuz doğmamış, anne karnındaki bebek D vitamini ihtiyacını anneden karşılar. Annede yeterli miktarda bulunmuyorsa, bebek D vitamini eksik doğar. Bu da raşitizme neden olur.
RAŞİTİZMİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Her yaşta farklı belirtileri vardır. Bebeklerde gorulen D vitamini eksikliğine bağlı raşitizmde kandaki kalsiyum ve fosfor miktarları normal bulunması gereken miktardan daha azdır. Sebebi bir cok faktore bağlı olabilir.
Vucut yapısında da bazı farklılıklar goze carpar. Diş daha gec yaşlarda cıkar, el ve ayak bilekleri normalden daha geniştir. Yalnız bu gec diş cıkmasının sebebi sadece D vitamini eksikliği değildir. Bu yuzden her dişi gec cıkana D vitamini verilmemelidir. Goğuste kucuk şişlikler vardır ve cokmeler oluşabilir. Hastalık ilerledikce buyume geriliği, yaşıtlarından kısa kalma gozukur. Yururken bacaklarda eğrilik vardır. Bu sorunlar kalsiyum yetersizliğine bağlı olarak ortaya cıkar.
Raşitizmli bebeklerin yurumesi ve emeklemesi gec olur. Kaslar zayıftır. Anneler bebeğin başının terlediğini soylerler. Bu belirtilerin tek tek gorulmesi raşitizm olduğunu duşundurmez. Bunlardan birkacı birlikteyse raşitizm duşunulebilir.
Bazı hastalıklar sonucu ya da genetik faktorlerden dolayı da ortaya cıkabilir.
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Kemik filmi, kan tahlili, kan kalsiyum, fosfor ve ALP (alkalen fosfataz) duzeyleri olcumu ile belirlenebilir. Fakat klinik bulgular teşhis konması icin genelde yeterli olmaktadır.
RAŞİTİZM TEDAVİSİ
Raşitizm tedavisi zor değildir. Eksik olan D vitamininin yerine konmasıyla tedavi edilir. Fakat belirtilen dozlarda alınması gerekir. Doktor kontrolu olmadan alınan D vitamini vucutta zehirlenmeye neden olabilir. Hatta bobrek yetmezliği ve olumle bile sonuclanabilir.
Ya uzun sureli duşuk doz verilir ya da kısa bir surede yuksek bir doz verilir. Genelde ağız yoluyla alınır. Bazen kas icine enjekte edilir. Bu iki tedaviden biri hastanın durumuna gore tercih edilir. Gerektiğinde kalsiyum takviyesi de yapılır.
RAŞİTİZMDEN KORUNMAK İCİN NELER YAPILABİLİR?
Raşitizmden korunmak ve ozellikle cocukları bu durumdan korumak icin guneş ışığı gormelerini sağlamak gerekir. Bunun icin cocukları acık havada tutmak gerekir. Cunku pencere camı D vitamini senaaalenmesi icin gerekli ultraviyole ışınının gecmesini onlemektedir. A.B.D' de yapılan bir araştırmada haftada 10 dakika sadece altında bez bağlı olarak vucudu cıplak şekilde ve yuz, el, ayak acık şekilde haftada 2 saat kadar guneş ışığına maruz kalmanın yeterli olduğunu gostermiştir. Aynı şekilde hamile annelerin de guneş ışığında kalması bebeğin D vitamini kazanması icin son derece faydalıdır.
Bunun dışında anne sutuyle beslenen cocuklara, D vitamini ilave olarak verilmelidir. Bu ağız yoluyla kolaylıkla yapılır. Ama miktarını iyi belirlemek gerekir. Bunun icin bir uzman doktordan yardım almanızda fayda vardır.
Hazır mama ile beslenen cocuklarda takviyeye gerek yoktur. Zaten bu besinlerde bebeğin gelişimi icin gereken takviye yapılmıştır. İlk altı ay anne sutu bebeğin beslenmesi icin yeterlidir. Anne, sut vermeyi kestikten sonra da bebeğe D vitamini verilmesi en az 1 yıl boyunca devam etmelidir. Bir diğer yontem, daha besin hazırlanırken takviye yapılmasıdır. Gunumuzde bizde ve ozellikle batılı ulkelerde bu uygulama yapılmaktadır. Mineral ve vitamin yonunden zenginleştirilmiş sut ve yoğurtlar satılmaktadır. Bu uygulama ileride oluşacak kemik erimesi gibi ceşitli rahatsızlıkları da onlemeye yardımcı olacaktır.
ALINTI