İnsulin nedir, kimler kullanır, hangi hastalığa iyi gelir, nasıl kullanılır… Evet arkadaşlarım insulin ilacı hakkında bilmeniz gereken herşey burada…


Enjeksiyon sonrası o bolgeye masaj, ısıuygulaması yapmak, o bolgede gecici ısı artışı olması ve o bolgeyeegzersiz uygulanması insulin emilim hızını artırır. Orneğin, ağırlıkcalışan birinin kollarına, futbol oynayan birinin bacaklarına, mekikceken birinin karnına insulin yaptıktan sonra, bu kişinin egzersizyapması insulinin hızla emilmesine neden olur.

İnsulin nedir?

İnsulin,vucudumuzda midenin arka tarafına yerleşmiş, yaprak şeklinde bir organolan pankreasın beta hucrelerinden salınan bir hormondur. Kanda serbestolarak dolaşan şekerin hucre icine girmesini sağlar. Boylece hemkandaki şeker duzeyi normal seyretmiş hem de yaşam icin enerjisağlanmış olur.
Yediklerinizden enerji olarakfaydalanabilmeniz icin vucudunuzdaki insulin yeterli ve etkiliolmalıdır. Cunku hucrelere glikozun girişi icin kapıyı acan anahtarinsulindir. Diyabetlilerde ise pankreas yeterli insulini uretemez ya dauretilen insulin vucutta etkili bir şekilde kullanılamaz. Bu da kanşekerinin yukselmesine neden olur. Bu durumda vucudunuz icin hayationeme sahip olan insulini dışarıdan sağlamanız gerekir.

İnsulinleri nerede ve nasıl saklamalısınız?

İnsulinenjeksiyonunda kalem kullanıyorsanız, kalemi buzdolabına koymaya gerekyoktur. Oda ısısında(25 dereceye kadar) saklayabilir, cantanızdataşıyabilirsiniz. Fakat kaleminizi direkt guneş ışığına maruzbırakmayınız. Kalem dışındaki diğer yedek insulin flakon vekartuşlarınızı buzdolabının kapağında orta tarafında 2 – 8 derecearasında saklayınız.

İnsulinlerinizi asla dondurucu bolumlere koymayınız, dondurmayınız. Donmuş insulinleri de kullanmayınız.

Seyahatesnasında yedek insulinlerinizi, insulin seyahat cantalarıyla muhafazaetmeye calışınız. Ucak yolculuğu yapacaksanız, hava yollarına bilgiveriniz, insulinlerinizi yanınıza alınız.

Acılmışinsulinlerinizi 28-30 gun sure ile kullanabilirsiniz. Eğer bu sureninsonunda insulininiz bitmediyse kalanını kullanmayınız, yenisini acınız.İnsulin satın alırken de son kullanma tarihine ve insulininizin ticariismine dikkat ediniz, yanlış insulin almayınız.

İnsulinleri nerelerden ve nasıl uygulamalısınız?

İnsulinlerkol, bacak, karın ve kalcadan uygulanmaktadır. İnsulin emiliminin eniyi olduğu bolge ise karın bolgesidir. İnsulini kalbe ne kadar yakınbolgeye enjekte ederseniz, emilimi o kadar cabuk olur. Dolayısıyla kol,bacak ve kalca bolgelerine doğru insulinin emilim hızı giderek azalır.

Enjeksiyonsonrası o bolgeye masaj, ısı uygulaması yapmak, o bolgede gecici ısıartışı olması ve o bolgeye egzersiz uygulanması insulin emilim hızınıartırır. Orneğin, ağırlık calışan birinin kollarına, futbol oynayanbirinin bacaklarına, mekik ceken birinin karnına insulin yaptıktansonra, bu kişinin egzersiz yapması insulinin hızla emilmesine nedenolur.

İnsulinler;insulin enjektoru, insulin kalemleri ve insulin pompalarıyla derialtına (subkutan dokuya) uygulanır. Yaptığınız insulinin daha etkiliolması icin insulin uygulama bolgelerinizi rotasyon tekniği iledeğiştiriniz. Giysilerinizin uzerinden kesinlikle insulin enjeksiyonuyapmayınız. Her enjeksiyonda yeni iğne ucu veya yeni insulin enjektorukullanınız.

Surekli aynı bolgeden ve aynı iğne ucu ile insulin yapmak,
- Enjeksiyon bolgesinde şişlik, sertlik ve morarmalara,
- Enjeksiyon bolgesinde insulin birikimine,
-Lipoatrofi(enjeksiyon bolgesinde yağ dokusu kaybı ve erimesine bağlıoluşan cukurlar) ve lipohipertrofilere(yağ dokusu birikimi sonucuenjeksiyon bolgesinde oluşan sertlikler) yol acmaktadır.

Dolayısıyla hem canınız daha cok yanar, hem enfeksiyon riskiniz artar, hem de insulininizin etkinliği azalmış olur.

İnsulin enjeksiyonunuzu nasıl yapmalısınız?
• Oncelikle ellerinizi ılık su ve sabunla yıkayınız.
• Yapacağınız insulin dozunuzu hazırlayınız (insulin kalemi / insulin enjektoru ile)
• Enjeksiyon yapacağınız bolgeyi alkollu pamukla siliniz ve kurumasını bekleyiniz.
•Enjeksiyon yapacağınız yeri iki parmağınızla kıstırarak kaldırınız(cimdikleme tekniği) ve iğnenin metal kısmını bu bolgeye dik olarak,sonuna kadar batırınız.
• Pistonu sonuna kadar iterekayarladığınız insulin dozunuzun hepsini enjekte ediniz ve iğneyicekmeden once yavaş yavaş 10’a kadar sayınız.
• Daha sonra iğneyi yine dik olarak cekiniz ve kuru pamukla enjeksiyon yerine sadece bastırınız, ovuşturmayınız.
•Kullandığınız insulin enjektoru veya kaleme taktığınız iğne ucunu cıkartarak atınız ve kaleminizin kapağını kapatınız.
•Kısa ve uzun etkili insulinler berrak gorunumlu, orta etkili ve karışım(mix) insulinlerin ise bir coğu bulanık gorunumludur. İnsulininizinhangi gruptan olduğunu hekim veya hemşirenizden oğreniniz. Eğerinsulininiz bulanık gorunumlu ise enjeksiyonunuzu yapmadan once tamamenkarışması icin insulin kaleminizi veya insulin şişesini ellerinizinarasında 10 kez yavaş yavaş yuvarlayarak iyice karışmasını sağlayınız,daha sonra insulin dozunuzu ayarlayınız.
• İnsulininizi hangivakitlerde, yemekten ne kadar zaman once ya da hangi saatlerde, nasılyapmanız gerektiğini mutlaka oğreniniz.

Eğer insulininizi insulin enjektoru ile yapacaksanız
• İnsulin şişenizin tepesini alkollu pamukla siliniz.
• Kullanacağınız doz kadar havayı enjektorunuze cekip, sonra bu havayı insulin şişesine boşaltınız.
• İstenilen insulin dozunu enjektoru şişeden hic cıkartmadan, şişeyi ters cevirerek enjektore cekiniz.
• Kesinlikle insulin enjektoru dışında bir enjektor kullanmayınız.
• Hazırladığınız insulini yukarıdaki uyarıları dikkate alarak enjekte ediniz.
• İnsulin enjeksiyonunu asla giysilerinizin uzerinden yapmayınız.

Kimler insulin enjeksiyonuna ihtiyac duyar?
• Tip 1 Diyabetliler (insuline bağımlı şeker hastaları)
• Gebe diyabetlilerin bazıları
• Ağızdan alınan şeker duşurucu haplara yanıt vermeyen Tip 2 diyabetliler
• Akut ve kronik komplikasyonları olanlar
• İdrarda şeker pozitifliği olanlar
• Acilen cerrahi girişim yapılmasına karar verilip şekeri yuksek seyreden hastalar
• Pankreadektomi geciren tum hastalar
• Diyabete bağlı olarak sinir sistemi goz ve bobreklerinde hasar oluşmuş diyabet hastaları.



İnsulin tedavisinin amacları nelerdir?
• Diyabetin diğer organlarda oluşturacağı sorunları onlemek,
• Kan şekerini normal duzeye getirmek ve bu duzeylerde tutmak,
• Onlenemeyecek duzeyde sorunlar oluşmuşsa ilerlemelerini durdurmak,
• Hamilelik ve bebekle ilgili komplikasyonları onlemek,
• Cocuklarda buyume ve gelişmeyi sağlamak.

İnsulin ceşitleri nelerdir?
• Cok kısa etkililer
• Kısa etkililer
• Orta etkililer
• Uzun etkililer
• Karışık insulinler

Kullandığınızinsulinin hangi gruba girdiğini, hangi zamanlarda, nasıl kullanmanızgerektiğini doktorunuzdan veya diyabet eğitim hemşirenizden oğreniniz.

Kan şekeriniz beklenmedik bir şekilde duştuyse

Hipoglisemi,kan şekerinde duşuş (60 mg/dL) olması durumudur. Yuklu dozda ilac,insulin, egzersiz, yetersiz beslenme ve stres hipoglisemiye yolacabilir.

Eğerhasta baygın değilse ve bir şeyler yutabilecek durumda ise, tedaviolarak ağızdan glukoz (kesme şeker, bal, recel, meyve suyu veya glikoztablet) verilmelidir. Hipoglisemi cikolata ile tedavi edilemez. Cunkucikolatanın icindeki yuksek miktardaki yağ şekerin emiliminiyavaşlatır. Dolayısıyla kan şekerini hızlıca yukseltemezsiniz. Oysaamac o anda kan şekerinin hızlıca normale donmesini sağlamaktır.

Hastanınbilinci kapalıysa doğrudan GLUCAGON enjeksiyonu uygulanır. İnsulinenjeksiyonundaki cildi kabartma işlemi bu enjeksiyonda yapılmaz.

Direktkas icine enjekte edilir. Diyetisyeninizin onerdiği ara oğunu vaktindealmayı ve yanınızda mutlaka kesme şeker ya da meyve suyu bulundurmayıihmal etmeyiniz. Yanınızda diyabet kimlik kartınızı taşımayı daunutmayınız.

Ailebireylerinizin, arkadaşlarınızın ve yardımcılarınızın duşuk kan şekeribelirtilerinin neler olduğunu ve nasıl tedavi edildiğini oğrenmeleri,sizin icin hayati onem taşır.

Hipoglisemi belirtileri
• Gorme bozukluğu
• Anksiyete
• Titreme
• Başağrısı
• Aclık
• Gucsuzluk / yorgunluk
• Aşırı sinir
• Terleme
• Kalp carpıntısı
• Baş donmesi

Kan şekerinde yukselme: Hiperglisemi
Gunlukaclık kan şekerinin 125 mg/dL’nin uzerinde ve gunun herhangi birsaatinde kan şekerinin 200 mg/dL ve uzerinde olması durumudur.

Belirtileri nelerdir?
• Ağız kuruluğu, hararet basması, cok su icme, dilin basıklaşması
• Sık idrara cıkma
• Bulanık gorme
• Uyku hali, yorgunluk
• Ayak tabanlarında yanma hissi, karıncalanma, uyuşma hissi
• Deride kuruma ve kaşıntı
• Kesik ve yaraların gec iyileşmesi
• Sık sık enfeksiyon gecirme

Hiperglisemi nedenleri nelerdir?
• İlacları uygun dozda kullanmamak
• Diyete uymamak, fazla yemek
• Egzersiz yapmamak
• Enfeksiyon, stres

Unutmayın!
• İnsulin hayat kurtarıcıdır, bağımlılık yapmaz.
• En mukemmel tedavi yontemidir.
• Uygun kullanıldığı takdirde hicbir zararı yoktur.
•Kullanmakta gecikmeyin. Eğer bir sorununuz olursa mutlaka sağlıkgorevlinize başvurun ve diyabet kimlik kartınızı yanınızda taşımayıihmal etmeyin.

ntvmsnbc