BOBREK TAŞI NEDİR?

Bobrek taşı bobreklerin icerisinde ceşitli maddelerin kristalizasyonu ( taşlaşması) sonucu oluşan maddelerdir.


Taşların coğunluğunu, kalsiyum oksalat taşları oluşturmakla beraber, bazıları da kalsiyum fosfat, urik asit veya diğer kimyasal maddelerden oluşabilirler. Bu taşlar bobrekte kalabilir, buyuyebilir veya bobrekten hareket ederek bobrekleri mesaneye bağlayan ureterlere duşebilir.

BOBREK TAŞLARI KİMLERDE OLUR ?

Erkeklerde kadınlara gore daha sıklıkla oluşur ( oran 3:1). Dunyada her yerde ve her iklimde gorulebilmektedir. Sıcak mevsimlerde daha sık oluştuğu gozlenmektedir ( vucudun su kaybının daha fazla olmasına bağlı olduğu duşunulmektedir). Diyetin taş oluşumunda onemli bir faktor olduğu kabul edilmiş olmakla beraber bazı taşların oluşumunda daha fazla olarak onem kazanabilmektedir.

Kimlerde, neden taş oluştuğu sorularının cevapları oldukca karışıktır . Bircok karmaşık faktor ceşitli kimyasal maddelerin bobrek icerisinde kristaller oluşturarak taşlaşamaya neden olabilmektedirler. Bunların arasında anlaşılması en kolay olan faktor vucudun su iceriğinin değişiklikleridir. Vucudu, bobrek taşı yapmaya yatkın olan birisi, vucudundan su kaybederse, idrar daha yoğun olacak ve icerdiği kimyasal maddeler de daha kolayca kristalleşebilecektir. Bunun tam tersi olarak da iyi sıvı alan bir kişide taş oluşumu oldukca zorlaşmaktadır. Bunun dışında taş oluşumunda etkili diğer faktorlere bakıldığında bunların arasında vucud metabolizması, diyet veya hastalık gelmektedir.


NE ŞİKAYETLER OLABİLİR ?

Bobrekte yerleşmiş bir taş dayanılmaz derecede ağrı yapabileceği gibi hic veya cok az da ağrı yapabilir. Taş ureter borucuklarına duşebilir ve bu durumda şiddetli ağrı yapma ihtimali daha artmaktadır. Hangi taşların daha az hangilerinin ise daha fazla ağrıya neden olabileceğini tahmin etmek zordur. Ağrı gelip gecici olabilir. Genellikle belin alt tarafında ve taşın olduğu yan tarafta olmak uzere olur ve bazen de karna doğru yayılabilir.

TEDAVİ SECENEKLERİ:

Bircok taş kendiliğinden duşer. Kucuk boyuttaki taşların coğuna kendilerinin duşebilmeleri icin gerekli şans tanınmalıdır. Genellikle taşların tedavisi ilgili taşın yerleşimi ve boyutuna gore değişmektedir.Taşınızı tam olarak goruntuleyebilmek amacı ile doktorunuz ilk etapta sizden IVP adı verilen bir film isteyecektir. Eğer taşınız kendiliğinden duşemyecek şekilde ise bircok tedavi secenekleri mecvuttur. Son birkac yıla kadar, bobrek taşları icin en iyi tedavi şekli acık ameliyat olarak kabul edilmekte idi. Gunumuzde ise teknolojik gelişmeler, taş cerrahisini daha nadir hale sokmuştur.

ESWL (TAŞ KIRMA MAKİNASI):

Bu tedavi metodunda, şok dalgaları vucud dışarısından sıvı bir ortamdan gecirilerek, taşa uygulanarak taşın kırılması sağlanmaktadır. Taş, vucuda hasar vermeden kırınıtlar haline getirilerek vucudun bu ufak parcacıkları atması sağlanır.

URETEROSKOPİ

Bu teknik, idrar borusunda mesaneye ve buradan da dar olan ureterlere teleskop ile girilerek direk goruş altında, buradaki taşın parcalanması veya direkt olarak cıkarılması işlemidir.

PERKUTAN TAŞ KIRMA

Sırttan bir teleskop ile bobreğe ciltten girilerek, yine goruş altında taşa mudahale edilmesi işlemini icermektedir. Bu teknik genellikle buyuk taşlar icin kullanılmaktadır.

ACIK CERRAHİ

Gunumuzde yukarıda kullanılan yeni teknikler sayesinde daha az oranlarda acık taş cerrahisi uygulanmaktadır. Eğer siz bu gruba giriyorsanız doktorunuz bunu nedenlerini size acıklayacaktır.

TEKRAR TAŞ OLUŞUMUNU ENGELLEMEK

Eğer ağrı ile beraber seyreden bir bobrek taşı tecrubeniz olmuşsa, buyuk olasılıkla bir daha taş oluşmasını engellemek icin ne yapmanız gerektiği sorusunu soruyorsunuzdur. Tum dunyada kabul edilen en onemli tedbir, mumkun olduğu kadar vucuda su alınmasıdır. Kristalize olarak taş oluşumuna neden olacak kimyasal maddelerin konsantrasyonlarını azaltarak bu ihtimali azaltmaktadır.

Bunun dışında taş oluşumundaki mekanizma oldukca karmaşıktır. Bu taşınızın kimyasal iceriğine, kan ve idrar biokimyanıza ve diyetinize bağlıdır. Doktorunuz bu konuda ceşitli testler isteyebilir ve bunlara gore size tedavi onerebilir