GOZ YARALANMALARINDA KORUNMA VE İLKYARDIM
Biliyor musunuz ki, goz yaralanmalarının (kazalarının) %90'ı onlenebilir. Yine biliyor musunuz ki goz kazalarının (yaralanmallarının) %45'ı ev oritamında olur. İster evde, ister okulda, ister işte, ister oyunda, nerede olursanız olun, gormenizi koruyacak her onlemi almalısınız. Bu kucuk broşurde, gozlerinizi yaralanmalardan korumak icin bazı oneriler vereceğiz. Elbette bir kaza olduğunda sorunu tek başınıza cozemeyebilirsiniz. 0 durumda en yakınınızdaki hekime başvurmanız gerekecektir. İlk yardım yapıldıktan sonra sorununuzu hekiminizle paylaşabilirsiniz.
Goz Yaralanmasından Korunma
Goz yaralanmasına bağlı gorme kaıyıplarını onlemede ilk ve en onemli adım yaralanmayı engellemektir.
Evde ne yapalım?
Gunluk yaşantımıızda kullandığımız pek cok madde gozle değdiğinde ciddi yanmalarlyanıklar yapar. 0 nedenle; spreyleri kullanırken (sac spreyi, sprey deodorant, spreyli temizlik aracları) Cok dikkatli olun ve gozunuze gelmemesi icin cıkış deliğini dışarıya ve goz seviyesinden aşağıya ayarlayın.
* Kimyasal sıvılar , deterjanlar, amonyak turu maddelerin (temizlikte ve diğer amacla kullanın) kulianma kılavuzlarını dikkatlice okuyun. Her kullarııştan sonra ellerinizi iyice yıkayın ki, goze bulaşma olmasın.
*Yağda kızartma yaparken, kızgın yağın sıcramasını onlemek icin tencere ve tavaya kapak kullanın.
* Cok kuvvetli kimyasal kullanmanız gerektiğinde goze teması engellemek icin gozluk {mumkunse ozel gozluk) kullanın..
*Guneş lambaları (ultraviyole) kullanırken opak camlı gozluk kullanın.
*Ozellikle cocuklar cevrede iken bıcak, catal gibi aracların kullanımına ozen gosterin.
İşyerinde
Pek Cok cisim ummadığımız şekilde ucarak gozunuze carpabilir ve goze zarar verir.
*İşinizde aaaal ya da diğer parcacıkların goze carpma riski varsa (marangoz, demirci) mutlaka ozel iş gozluğu kullanmalısınız.
*Kaynağa bakmak cok tehlikelidir. İşiniz bunu gerektiriyorsa ozel gozluk kullanmalısınız.
*Tanımadığınız bir aleti kullanırken mutlaka kullanım kılavuzunu okumalı ya da yardım istemelisiniz.
*İşe başlarken "gozlerimi ucan parcacıklardan, dumandan, tozdan nasıl korurum?" diye duşunmelisiniz.
Cocuklarla
Uygun bicimde kullanimazsa pek cok oyun ve oyuncak goze zarar verebilir
*Cocuklara oyuncak secerken yaşlarını ve sorumluluk alma derecelerini gozonunde bulundurun. Ozellikle cat- pat, dart ve oyuncak tabancaları satın almayın. Ayrıca cocukların kağıt kulah icinden ufleyerek uzağa fırlattıkları kağıt parcaları ile oluşturdukları bir oyun ulkemizde cok yaygındır. Bu kağıt parcalarının icine iğne koyabilmektedirler. Bu cok tehlikelidir. Bu oyunu yasaklamalısınız.
*Cocukların tehlikeli bir oyun oynadıklarını gorduğunuzde bunları engellemelisiniz: Kartopu gibi, sonmemiş kirec kalıntılarına taş atmak gibi, şişelerle koşmak gibi.
*Cocuklara makas gibi, kalem gibi tehlikeli olabilecek cisimleri nasıl kulianacaklarını oğretmelisiniz.
Bahcede/Tarlada
*Buğday başakları da dahil pek cok bitki carptığında goze zarar verir. Ozellikle dikenleri varsa. AIcak dallı ağacların yanında dikkatli olunmalıdır.
*Odun kırma işlemi, fırlayan parcacıklar nedeniyle onemli bir yaralanma nedenidir. Ozel dikkat belki de gozluk takılması gereklidir.
Havaifışek
Havaifişekler her yaş grubu icin cok onemli bir goz yaralanması nedenidir.
*Patlayıcı olan turleri kullanılmamalıdır.
*Cocukların havaifişek ile ilişkisi olmamalıdır.
*Havaifışek atılırken yakınında olunmamalıdır.
Tum oneriler bir uzun listeden kısa bir derlemedir. Biliniz ki; bir işi yaparken "gozu nasıl korurum?"diye duşunmeniz bile yeterli ve onemli bir onlemdir.
İLK YARDIM
İlk yardım ve hemen sonrası gerekli yere başvuru onemlidir.
Goze Birşey Kactığında
Asla gozunuzu oğuşturmayın. Ust goz kapağını kirpiklerden tutarak alt goz kapağının derinliklerine kacan kacan cismi hareket ettirecek ve birkac kez goz kırpmak ile cisim gozden cıkacaktır. Gozlerinizi acıp soğuk suyla gozu yıkamanız da yararlı olur. Eğer cıkaramazsanız, uğraşmayın ve hekime başvurun.
Goze Sert BIr Carpma Olmuşsa
*Ağrı ve şişmeyi onlemek icin hemen, 15 dakika sureyle soğuk baskı uygulayın (buz ya da soğuk suya batırılmış havlu ya da bez parcası ile).
Goz ya da Kapaklarda Kesi Varsa
*Gozu gevşek olarak bandlayın ve hemen hekime başvurun. Asla baskı uygulamayın, gozu oğuşturmayın.
Kimyasal Yanıklar
Gozu hemen suyla yıkayın. Bu sırada goz kapaklarını acmanız gerekir. Başı temiz bir su kaynağının (kabın) icine sokup gozlerinizi acarak da yapabilirsiniz. Bu işlem en az 15 dakika surmelidir. Bu arada gozun oynatılması (sağa-sola, yukarı-aşağı), iyice yıkanmasını sağlar. Kapama uygulamayın. Yıkadıktan sonra hekime başvurun.
UNUTMAYIN erken, doğru tedavi ile gorme korunur ancak yine unutmayın ki, korunma ve ilk yardım Cok daha onemlidir.