Cilt kanserleri ve benler son 20 yılda bir onceki yıla gore yuzde dort oranında artış gosteriyor. Bu artışı, durdurmak mumkun olmasa bile, erken teşhis ve guneşe olabildiğince az maruz kalmak, hastalığa yakalanma riskini minimuma indiriyor.

Cilt kanserleri neden oluşur, daha cok vucudun hangi kısımlarında gorulur?
Cilt kanserlerinin en onemli nedeni, cildimizde oluşan guneşe bağlı hasarlardır. Buna foto yaşlanma denilmektedir. Cilt kanserleri vucudumuzun her yerinde gorulmekle birlikte en sık foto yaşlanmanın, yani guneş hasarlarının yoğun olduğu yerlerde gorulur. Guneşe en sık maruz kalan yuz, boyun, kol ve bacaklar cilt kanserlerinin en sık rastlandığı yerlerdir.

Ne zaman cilt kanserlerinden şuphelenilmeli, belirtileri nelerdir?
Govdemizde yeni cıkan, hızla buyume gosteren, deriden kabarık, kanayan lezyonlar ve siyah renkli benler olduğunda şuphe duymalı ve dermatoloğa başvurmalıyız.

Kac tur cilt kanseri vardır?

Uc tur cilt kanseri vardır: Bazal hucreli karsinom, skuamoz hucreli karsinom, malign melanom.

En cok risk altında olanlar kimlerdir, kalıtımsal faktorler etkili midir?
Cilt kanserleri en sık tip bir deri denilen beyaz ten, sarı sac, acık renkli gozlulerde gorulur. Malign melanom turu cilt kanserlerinde de kalıtımsal faktorlerin onemli olduğu duşunulmektedir. Ailesinde malign melanom olanlarda bu kansere yakalanma riski olmayanlara gore daha yuksektir.

Gorulme sıklığı erkeklerde mi kadınlarda mı fazladır?

İki cinsiyet arasında gorulme sıklığı acısından bir fark yoktur.

Diğer kanserlere gore gorulme sıklığı ne kadardır?

ABD’de cilt kanserleri en sık gorulen kanserlerin başında gelmektedir. Ulkemizde kesin istatistiksel sonuclar olmamakla beraber oran yuksek değildir. Son 20 yılda, deri kanserleri her yıl bir onceki yıla kıyasla yuzde dort oranında artmıştır. Bunun başlıca nedenleri olarak; ozon katının incelmesi, ultraviyole ışınlarına maruz kalınması ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına sebep olan kronik bobrek yetmezliği ve AİDS gibi hastalıklardaki artış sayılabilir. İnsanların yaklaşık yarısında 65 yaşına kadar deri kanseri gelişmektedir. Yetmiş milyon nufuslu bir ulkede her yıl yaklaşık 2500 kişi deri kanseri nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Bunların yaklaşık yuzde 75’i melanom nedeniyle, geri kalan yuzde 25’i de diğer deri kanseri turleri nedeniyle olmaktadır. Bazal hucreli kanserler ortaya cıktıkları bolgede tekrar belirme eğilimlidirler ve uzak organlara yayılmazlar. Skuamoz hucreli kanserler de benzer seyir gostermekle birlikte uzak organlara yayılmazlar. Skuamoz hucreli kanserler de benzer seyir gostermekle birlikte uzak organ ve lenf bezlerine yayılabilirler. Melanomlar ise olumcul seyirli olup, erken tedavi edilmemeleri durumunda lenf bezlerine ve uzak organlara yayılırlar.

Bitkisel tedaviler cilt kanserinde ne kadar başarı sağlıyor?

Bitkisel tedavilerle cilt kanserlerinin tedavisi mumkun değildir.

Nuksetme riski var mıdır?

Cilt kanserleri tedaviden sonra hem ilk cıktıkları bolgede nuksedebilirler. Hem de uzak organlara yayılabilirler. Cerrahi tedavi sırasında kanser tam cıkarılmışsa ya da, dar sınırlarla cıkarılmışsa nuksetme riski daha yuksektir. Bu nedenle ilk tedavi buyuk onem taşır. Benzer şekilde nuksetme durumunun erken tanı ve tedavisi icin, hastaların tedaviden sonra 6-12 ayda bir doktorları tarafından kontrol edilmesi cok onemlidir.

Cilt kanserlerinden korunmak icin nelere dikkat etmeliyiz?


Cilt kanserlerinin oluşmasında en onemli faktor guneş ışınıdır. Guneşe maruz kalma suremiz arttıkca cilt kanserlerine yakalanma ihtimalimiz de o oranda artar. Bu nedenle doğal ve suni guneş yanıklarının oluşmasına izin vermemeliyiz. Yaz aylarında mutlaka acık alanlardaki sosyal aktivitelerde ve deniz kenarında guneş koruyucuları kullanmalı. Ama en onemlisi kullanılan guneş koruyucularının hem UVA, hem de UVB’ye karşı etkili olduğuna, suda koruyucu ozelliklerini yitirmediğine dikkat etmeliyiz. Yuz ve ellere 20 faktorun ustunde koruyucu krem surmek, geniş şapka ve uzun kollu giysiler giymeye dikkat etmek de diğer onemli hususlardır. Bunun dışında, tum cilt duzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve herhangi bir lezyonun ortaya cıkması halinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Cilt kanserlerinin tedavisi nedir? Yeni geliştirilen yontemler hangileridir?
Cilt kanserlerinin en temel tedavisi cerrahi tedavidir. Erken donemde yapılacak cerrahi tedaviler kesin tedaviyi sağlayacaktır. Hastanın yaşam kalitesi ve sağ kalımı etkilenmeyecektir. Sistemik olarak yayılmış ve cerrahi yapılamayacak kadar ilerlemiş cilt kanserlerinde sistemik tedaviler ve ışın tedavileri yapılabilmektedir. Deri kanserlerinin tedavisi kanserin turune gore değişmekle birlikte, amac kanserin tamamen cıkarılması ya da yok edilmesidir. Deri kanserlerinin buyuk coğunluğu plastik cerrahlar ya da dermatologlar tarafından cerrahi olarak cıkarılarak tedavi edilirler. Burada deri kanseri, cevresinde tumor hucreleri bırakılmayacak şekilde genişce cıkarılır ve yara tekrar dikilerek kapatılır. Ancak deri kanseri tam cıkarıldıktan sonra ortaya cıkacak alan buyukse, deri grefti ya da lokal flep kullanılarak onarılır ve derinin eski gorunumunu kazanması sağlanır.

Ben nedir ve nasıl oluşur?

Ben derinin rengini veren melanin pigmentinin aynı yerde aşırı coğalması ve toplanması yuzunden kendisini kahverengi ve ya siyah şeklinde gosteren oluşumlardır, genelde ozellikle guneşe maruz kalan el, yuz. boyun ve dekolte bolgelerinde gorulur, ama hic guneş almayan bolgelerde de bu oluşumlara rastlamak mumkun. Bazen genetik bazen ise daha sonraki yaşlarda oluşur ve artış gosterir. Benlerdeki 5 değişiklik benler icin cok iyi belirtiler olmayıp bu tip değişiklikler gozlemlendiğinde uzman bir dermatoloğa gorunmenizde yarar olacaktır:

1- Renk değişikliği: Benin renginde koyulaşma koyu kahve ve ya siyaha doğru bir renk değişimi
2- Benin boyutunda değişme, kısa surede aşırı derecede buyumesi
3- Cevre dokunun duzensizleşmesi, benin cevresi genelde duzgun goruntudedir. Girintili, cıkıntılı bir dış yuzey ben icin iyi bir belirti değildir
4- Benin cevresinde kaşıntı, kanama, yara
5- Benin ust duzeyinin duzensiz bir goruntu alması

Et benleri en cok nerede goruluyor?

Et benleri en cok guneşe maruz kalan ve ince bir deri yapısına sahip olan boyun, dekolte gibi yerlerde gorulmekle birlikte vucudun değişik yerlerinde de gorulebilirler. Tedavilerinde koterizasyon (yakma) ve kriyoterapi (dondurma) gibi yontemler uygulanır.