Transpoze Nedir?

Kelime anlamı; bir şarkıyı yazıldığı tondan başka bir tona, aralıklarını koruyarak taşımak yada aktarmak demektir. Turk muziğinde gocurmek (şed) denir.

Her şey iyi guzel de bu ton bana tiz geldi (tersi de soz konusu tabi) diyorsanız sizin artık yapmanız gereken şey tonu kendi sesinize adapte etmektir. Yani transpose etmektir. Peki bu transpose nedir, nasıl olur? Guzel bir soru değil mi? O zaman hemen başlayalım.
Kelime anlamı olarak perdesini değiştirmek diyebiliriz kabaca.
Am C Dm F Em akorlarından oluşan bir parcamız var diyelim. Bu ton Am, ama biz Dm tonuna cevireceğiz. Şimdi, Am' den Dm' e kac ses var onu bulalım. Sayıyoruz, La, Si, Do, Re. Yani Dort ses. Hemen aralığını buluyoruz. La ve si arası tam ses, si ve do arası yarım ses, do ve re arası tam ses. Demek ki toplam 2,5 (ikibucuk) ses. Am transpose sonucu Dm olduğuna gore sonraki akor olan C' de F olacaktır.Do re arası tam ses, re mi arası tam ses, mi fa arası yarım ses. Yine toplam 2,5 ses oldu. O zaman Am C Dm F Em akorlarının transpose sonucu Dm F Gm Bb Am olduğunu goruyoruz. Eğer Am7 olsaydı akorumuz, biz de Dm7 olarak kullanacaktık.

Nerede ve Nasıl Kullanırız?

Transpoze işlemini en cok insan sesi ile icra edilen eserlerde kullanırız. Bunun dışında Klasik ve Enstrumantal eserlerde de kullanılabilir. Biz burada gitarla eşlik edilen şarkıların transpoze edilmesine değineceğiz. Bunu icin once sesler arasındaki aralıklarla ilgili biraz bilgimiz olmalı. Doğal major dizi, aralıkları bulmaktaki temel kaynağımız olacak.

Aralıklar:

[IMG]http://img526.**************/img526/7739/transpozearaliklar.jpg[/IMG]

gorduğunuz gibi B (si) -C (do) ve E (mi) -F (fa) arası yarım ton diğerleri tam tondur, bunu unutmuyoruz...

Transpoze Orneği:

Şimdi aşağıdaki şarkımızı traspoze edelim. Once hangi tonda rahat soyleyebileceğimize karar veriyoruz, ardından işleme başlıyoruz. Ben şarkıyı Dm'e aktaracağım, aktarım yaparken unutmamamız gereken en onemli konu; akorumuz, "minor" ise "minor", "major" ise "major", "yedili" ise "yedili" olarak kalacak. Yani akorumuzun yapısını değiştirmiyoruz.

İlk once orijinal tonumuz olan; Am ile aktaracağımız ton Dm arasındaki aralık farkını hesaplıyoruz. Yukarıdaki aralık tablosuna baktığımızda A ile D arasının 2.5 ton olduğunu goruyoruz. Şimdi şarkıdaki her akoru 2.5 ton ileriye aktaracağız.

[IMG]http://img207.**************/img207/4216/transpozeornek.jpg[/IMG]

ve Transpoze Tablosu:

Bazen şarkıların akorları sesinize gore ince veya kalın gelebilir. Bu durumlarda akorları transpoze etmeniz gerekir.
Aşağıda akorların transpoze tablosunu goruyorsunuz.
Bu tablodan yararlanarak istediğiniz şarkıyı kendi sesinize gore duzenleyebilirsiniz.
Yapmanız gereken soylemek istediğiniz şarkının akorlarını aşağıdaki cetvele gore değiştirmek.
İnceltmek (tiz) icin aşağı, kalınlaştırmak (pes) icin yukarı doğru cıkacaksınız...

Majorler

C B Bb A Ab G F# F
C#/Db C B Bb A Ab G F#
D C# C B Bb A Ab G
Eb/D# D C# C B Bb A Ab
E Eb D C# C B Bb A
F E Eb D C# C B Bb
F#/Gb F E Eb D C# C B
G F# F E Eb D C# C
Ab/G# G F# F E Eb D C#
A Ab G F# F E Eb D
Bb A Ab G F# F E Eb
B Bb A Ab G F# F E

Minorler

Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm
C#m/Dbm Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m
Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm Gm
Ebm/D#m Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm
Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm Am
Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm
F#m/Gbm Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm
Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m Cm
Abm/G#m Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m
Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm Dm
Bbm Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm
Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm Em

Alıntıdır. Duzenlenmiştir.
__________________