“Cumhuriyetci İslÂm kurumlarla, vatandaşlık ve milliyet anlayışıyla, kamusal alan ve sivil toplumun devletle olan ilişkisi icinde tanımlanmasıyla, ozgurlukler ve insan haklarıyla ilgili siyasal bir meseledir. Bundan da onemlisi, ahlÂkî ve siyasal bakımdan cumhuriyetci bir oznenin oluşturulması meselesidir.”
Dunya uzerinde milyonlarca Musluman, cumhuriyet rejimi altında yaşamakta olduğu halde, İslÂm ve cumhuriyetin ya da İslÂm ve demokrasinin pek bir arada var olamayacak, hatta karşıt kavramlar olduklarına dair bir kanı var. Aslında cumhuriyet ne mutlak bir demokrasi tedarikcisidir ne de tumuyle demokrasiden azadedir. Demokratik olduğu iddia edilemeyecek bircok cumhuriyet rejimi vardır ve laiklik sık sık otoritaryanizmi meşrulaştırır. Peki ya İslÂm demokrat olabilir mi?
Turkiye, İran ve Senegal... Her biri, kendine ozgu bir cumhuriyet ve kendine ozgu bir İslÂm anlayışını icselleştirmiş, ortaya birbirinden cok farklı cumhuriyetler cıkmış. Ama İslÂm, tek başına, bu ulkelerdeki cumhuriyet ceşitliliğini acıklamaya yetmiyor. Jean-Francois Bayart bu calışmasında cumhuriyetle yonetilen bu uc İslÂm ulkesine odaklanarak İslÂm’la cumhuriyetin, cumhuriyetle demokrasinin ve demokrasiyle İslÂm’ın ilişkilerini inceliyor.
Ceviri: Esra Artuk
Basım Yılı: 2015
Yayınevi: İletişim