Devre mulk, mustakil bir meskenin yılın belli bir doneminde mulkiyet hakkını alma anlamına gelir. Devre mulk ile devre tatil arasında onemli farklar var.
Tatil, sağlık, dinlenme ve yatırım gibi amaclar icin ceşitli alternatifler vardır. Bu alternatifler icinde en hesaplı ve kullanışlı olan sistemler her zaman tercih edilmiştir. Yılın belli donemlerinde mulkiyet hakkına sahip olarak yukarıda belirttiğimiz amacların gercekleşmesi icin devre mulk sistemi kullanılıyor.
Devre mulk sistemini tanımak icin oncelikle bu sistemi tanımlayalım. Kelime anlamıyla 'mulkun devredilmesi' olarak tanımlanan devre mulk, "mustakil bir alanın bağımsız bolumunun belli bir sure icin mulkiyet hakkını alma" şeklinde ifade edilir. Bir mulkiyet turudur. Bağımsız bir meskende alınan bolumun yılın belli bir doneminde en az 15 gun sureyle omur boyu mulkiyetinin alınması olarak da bilinir. Devre mulk sahibi kişiler bu hakkını satabilir, kiralayabilir veya kullanabilir. Başka bir deyişle devre mulk sahipleri ister tatil yapar isterse bu mulkiyet hakkını yatırım icin kullanabilir. İngilizce karşılığı 'time sharing' yani 'zaman paylaşımı' ifadesidir.
Devre mulk ifadesinin Kat Mulkiyeti Kanunu'ndaki tanımı ise şoyledir: "Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bolumun ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bolumden yılın belli donemlerinde istifade hakkı, muşterek mulkiyet payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir. Bu hakka devre mulk hakkı denir."
[h=4]Devre Mulkun Tarihi [/h]Devre mulk sistemi, 1960 yılında İngiltere'de keşfedilen bir sistem. Bu tariften sonra kısa surede Avrupa'da yaygınlaşan ve 'tatil evi paylaşımı' olarak da bilinen bu sistem, dort ailenin tatil icin ev satın alması şeklinde başladı. Bir sure sonra devre mulkler, aynı donemde farklı ailelerin kullanması ile diğer donemlerde uzun sure boş kalmaya başladı. Daha sonra mulkiyetin 1/50 oranında bolunmesi şeklinde devam eden bu sistem 10 yıl kadar surdu. 1974 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) gunumuze kadar gelen ilk devre mulk sistemi başlatıldı. İlk başlarda 25 yıllık 'tatil belgesi' olarak adlandırılan ve uygulanan sistem zamanla gelişti. Oyle ki bir meskenin 50'den fazla kişiye devredilmesi emlak sektorunun dikkatini cekti. Sistemdeki farklı uygulamalar ve gelişmeler uzerine bazı yasalar cıkarıldı. Turkiye'de de ilk devre mulk sistemi Muğla'nın Bodrum ilcesine bağlı Turgutreis tatil koyunde uygulandı.
[h=3]Devre Mulk Sistemi Nasıl Uygulanır? [/h]Gunumuzde daha cok tatil konseptleri icin kullanılan bir sistem olan devre mulk sistemi, genellikle kaplıca ve ılıca gibi tatil tesislerinde tercih edilen bir mulkiyet hakkıdır. Devre mulkun suresi en az 15 gundur. Daha fazla sure ile kullanılmak isteniyorsa bu sureler 15'in katları şeklinde 30, 45, 60 gun gibi olabilir. Devre mulkun kullanım suresi 10, 20, 30 yıl veya omur boyu olabileceği gibi mirascılara da devredilebilir.
Devre mulk hakkı, mesken nitelikli kat mulkiyetine veya kat irtifakına cevrilmiş yerlerde veya mustakil yapılarda kurulabilir. Yani bir işyeri, arsa, ofis gibi taşınmazlarda devre mulk hakkı kurulamaz. Alınan devre mulkteki haklar, herhangi bir evin satın alınmasından doğan haklarla aynıdır ve tapuludur. Bir yıl icindeki devrelerin tamamı tapu sicilinde gosterilir. Devre mulk satılabilir, kiralanabilir, kullanılabilir, hediye edilebilir, miras olarak bırakılabilir. Devre mulkun kullanım tarihleri, belirlenen tarihler arasında olabilir. Her sene sadece belirlenen tarihler arasında kullanılabilir. Bu tarihler arasında devre mulk hakkı kullanılmazsa başka bir tarihe devredilemez.
Devre mulk satın alanlar o dairenin, villanın veya konutun yılın sadece o donemi icin butun haklarını satın almış olur. Devre mulkun bulunduğu tesis veya sitedeki eğlence alanlarını, spor tesislerini, altyapısını, yat limanını, parklarını kullanabilir. Devre mulk olarak alınan mulkun bakım ve onarımını işletmeci firma ustlenir. Bu tur işlemler icin devre mulk sahiplerinden aidat alınır. Yılın belirlenen doneminde devre mulku boşaltmayan hak sahipleri, mulki amirin emri ile zabıtalar tarafından tahliye edilir.
[h=4]Devre Mulklerin Kanundaki Yeri[/h]Devre mulk hakkı ile ilgili yasal durum, Kat Mulkiyeti Kanunu'nun sekizinci bolumunde duzenlenmiştir. Kanundaki 9 maddelik bolumde devre mulklerin kanuni altyapısı oluşturulmuştur.
Kanuna gore devre mulk hakkına ilişkin bazı başlıklar şoyledir:

Aksi resmi senette kararlaştırılmadıkca devre mulk hakkının bağlı olduğu pay, devrelerin sayı ve sureleri esas alınarak eşit bir bicimde belirlenir.
Ana taşınmaz mal ile bağımsız bolumlerin ve mustakil yapıların tapu kutuklerinin beyanlar hanesine, bağımsız bolum veya yapı uzerinde devre mulk hakkı kurulduğu işaret edilir ve duzenlenecek tapu senedinde de bu husus belirtilir.
Uzerinde devre mulk hakkı kurulacak yapı veya bağımsız bolumlerin ortak malikler arasında donem suresi, devir ve teslimi ile istifade şekil ve usulleri, yoneticilerin secimi ile hak ve sorumlulukları, buyuk onarım icin ayrılacak donem, bakım masrafları gibi hususlar devre mulk sozleşmesinde belirlenir.
Ortak malikler, kendi aralarından veya dışarıdan bir gercek veya tuzel kişiyi yonetici ve kat malikleri kuruluna temsilci olarak tayin ederler.
Kat mulkiyetine cevrilmiş birden fazla bağımsız bolumlerden bazılarının uzerinde devre mulk hakkı kurulması, aksi yonetim planında kararlaştırılmamışsa, diğer bağımsız bolum maliklerinin muvafakatlerine bağlı değildir.
Uzerinde devre mulk hakkı kurulan yapı veya bağımsız bolumun ortak malikleri, aksi sozleşme ile kararlaştırılmamışsa, şuyuun giderilmesini isteyemezler.
Devre mulk hakkı sahiplerinin hak ve borcları, yetki ve sorumluluklarının tespit ve uyuşmazlıkların cozumlenmesinde bu Kanunda, sozleşmede veya yonetim planında hukum bulunmayan hallerde Turk Medeni Kanunu ve ilgili diğer kanun hukumleri uygulanır.



[h=4]Devre Mulk ile Devre Tatil Arasındaki Fark Nedir?[/h]Devre mulk ve devre tatil kavramları zaman zaman karıştırılan veya suiistimal edilen iki kavram. Bu kavramları kotu niyetlerle kullanarak devre mulk adı altında devre tatil satan kişi veya kurumlar bazı hukuki sorunların doğmasına sebep oldu. Bu iki kavramı birbirinden ayrıldığı bazı noktalar var. Bunları şoyle sıralayabiliriz:

Devre mulk 'mulkiyet hukukunun'; devre tatil ise 'sozleşme hukukunun' parcalarıdır.
Devre mulk anlaşmalarında tapu senedi kullanılır ve devre mulk hakkı bir konutun satılması gibi başkasına satılabilir veya kiralanabilir. Devre tatil ise, tapu senedi gerektirmeyen şahsi bir haktır. Devre tatilde, hicbir gerekce gostermeden 10 gun icinde cayma hakkı bulunmaktadır.
Devre mulk hakkı yılın belirlenen donemlerinde 15 gunden az olmamak şartı ile kullanılabilirken; devre tatil, en az 3 yıl icin yapılan, yıl icinde 1 haftadan az olmayacak bir donem icin bir veya daha fazla taşınmazın kullanım hakkını iceren bir sozleşmedir.
Devre mulk hakkı Kat Mulkiyeti Kanunu'nda duzenlenirken; devre tatil şartları Tuketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'da belirlenmiştir.
Devre mulkte 1 yıl icindeki devreler tapuda gosterilir; devre tatilin ise tapuda kaydı yoktur. Devre tatilin belirlenen suresi birince kullanma hakkı da biter.
Devre mulklerin aidatları devre tatilin aidatlarına gore daha duşuktur.

[h=4]Uluslararası Devre Mulk Sistemi[/h]Resort Condominiums International (RCI), uluslararası devre mulk sistemidir. Dunya capında devre tatil değişim organizasyonu olan RCI, 1974 yılından bu yana kullanılan bir sistem. Bu sistemde dunya uzerindeki 4 bin fazla tatil tesisinde tatil yapma imkÂnı sunuluyor. RCI'ya bağlı tesislerde kendilerine uye olan kişilerin tatil haftalarını birbirleriyle değiştiren sistem, devre satılan bir sistem değil. Bu sisteme uye olanlar uygun fiyatlarla dunyadaki bircok tesiste tatil yapma imkÂnı buluyor.