Uzun zamandır evle ofis arasında mekik dokudunuz. Aklınızda keyifli bir yurt dışı kacamağı var. Bordo pasaportluysanız işiniz zor. Once gideceğiniz ulkenin istediği belgeler araştırılacak sonra bir dedektif titizliğiyle o belgelere ulaşılacak. İş yerinden imza sirkuleri, vergi levhası, hizmet dokumu, işveren mektubu ve daha nicesi alınacak. Ucak biletleri, otel rezervasyonları, banka hesap ekstreleri gibi envai ceşit belge ile gorevlilere ulkenize geri doneceğinizi kanıtlayacaksınız. Neredeyse ulkeme doneceğim, kacak olmayacağım diye yeminler edeceksiniz. Ne oldu, tatil keyfiniz başlamadan bitti mi? Sabırlıysanız keyfiniz kacmasın.
Yeşil pasaportunuz varsa veya bu ozel pasaporta sahip olma imkÂnınız varsa da keyfiniz kacmasın. Koyun cebinize yeşil pasaportunuzu bavullarınızı hazırlayın. Cunku sizin sınırlarınız geniş.
[h=2]Yeşil Pasaport Nedir?[/h]Halk arasında devlet memurlarının pasaportu olarak bilinen yeşil pasaport, yaklaşık 160 ulkeye vizesiz seyahat olanağı sağlar. En az altı ay, en fazla beş yıllık bir pasaport turudur. Yani yeşil pasaportunuz varsa yurt dışına cıkarken dosyalar dolusu evrak toplayıp vize başvurusu yapmanız ve sonuc beklemeniz gerekmez. Neredeyse İstanbul ’dan Ankara ’ya gider gibi vizesiz, kapıda vize veya online vize ile kolayca seyahat edebilirsiniz.
Yeşil pasaporta vize istemeyen ulkelere gidebilmeniz icin pasaportunuz en az uc ay daha gecerli olmalıdır. Altı aylık gecerlilik isteyen ulkeler de mevcuttur. Hatta Bulgaristan ’a gidecekseniz pasaportunuzun en az bir yıl gecerli olması gerekir. Ermenistan ise bordo pasaportlulara kapıda vize verirken yeşil pasaportluların konsolosluktan vize başvurusunda bulunmasını ister. Bu yuzden sıkıntı yaşamamak icin gideceğiniz ulkelerin pasaport gecerlilik surelerini resmi mercilerden oğrenmeli ve vize durumu ile ilgili guncellemeleri kontrol etmelisiniz. Yine de bu durumlar istisnadır ve bordo pasaportlulara gore daha avantajlısınızdır.
[h=3]Yeşil Pasaportun Avantajları Nelerdir?[/h]Bordo pasaport denilen umuma mahsus pasaportlar ile 102 ulkeye vizesiz seyahat edebilirken yeşil pasaport sayesinde 160 ulkeye vizesiz yolculuk yapabilirsiniz. Ozellikle Schengen vizesi isteyen Avrupa ulkelerine (Almanya, Avusturya, Belcika, Cek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsvec, İtalya, Letonya, Litvanya, Luksemburg, Macaristan, Malta, Norvec, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan) giderken bu onemli bir artıdır. Ayrıca Schengen ulkelerine ek olarak Kuzey ve Guney Amerika ’da, Asya ’da, Afirka ’da ve Okyanusya ’da pek cok ulkeye vizesiz veya kapıda ya da internetten vize alarak yolculuk yapabilirsiniz.
Yeşil pasaportu olanlar pasaport harcından da muaftır. Bordo pasaportlular hem defter bedeli hem pasaport harcı oderken yeşil pasaport cıkaranlar sadece 87,5 TL ’lik defter bedeli oder. Bu pasaport sayesinde en duşuğu altı aylık pasaport icin odenen 111,7 TL, en yukseği 4-10 yıllık pasaport icin odenen 533,1 TL ’lik ucretler cebinizde kalır.
[h=4]Kimler Yeşil Pasaport Alabilir?[/h]Kadro derecesi bir, iki ya da uc olan kadrolu devlet memurları ve sozleşmeli calışan kamu gorevlileri yeşil pasaport almaya hak kazanır. Yine bu kadro derecelerindeyken emekli olan veya gorevden cekilen memur ve diğer kamu calışanlarına yeşil pasaport verilir. Yani calışılan kurum ve unvana gore değişiklik gosterse de ortalama 10-15 sene gorev yapmış kadrolu veya sozleşmeli devlet memurları yeşil pasaport cıkarabilirler.
Gorevini tamamlamış milletvekilleri ve eski bakanlar da bu pasaportu alabilir. Gorevleri suresince olmak kaydıyla buyukşehir, il ve ilce belediye başkanlarına, birinci derece kadro ile emekli olan belediye başkanlarına, devlet sporcusu unvanını taşıyan sporculara, eskiden devlet bankasıyken sonradan ozelleştirilen Halk Bank, Ziraat Bankası ve Emlak Bankası calışanlarından bazı şartları taşıyanlara, yine bazı şartları taşıyan ihracat ile uğraşan iş adamlarına da yeşil pasaport verilir.
[h=4]Aileler icin durum nedir?[/h]Devlet bunyesinde calışarak yeşil pasaport almaya hak kazanan kişilerin birinci dereceden yakınlarına bu pasaport verilebilir. Yani en az ucuncu dereceye ulaşmış bir devlet memurunun eşi ve cocukları da yeşil pasaport alabilir. Ancak bu durumda 18 yaş altı cocuklar; 25 yaşın altındaki, ebeveyni ile ikamet eden, evli olmayan, iş sahibi olmayan ve oğrenci olan cocuklar; kac yaşında olursa olsun, zihinsel, ruhsal ya da bedensel engelli cocuklar, eğer sizinle ikamet ediyorsa, bekÂr ve işsiz ise sizin yeşil pasaport hakkınızdan faydalanabilir. Ayrıca vefat eden hak sahibinin başkaları ile evlenmemiş eşleri hususi pasaport alabilir. Cocuklar ise vefat eden ebeveynlerinden dolayı yeşil pasaport alamazlar.
[h=2]Yeşil Pasaport Nasıl Alınır?[/h]Oncelikle calışansanız kurumunuz tarafından duzenlenen İcişleri Bakanlığı ’na yazılmış yeşil pasaport talep yazısı almalısınız. Emeklilik veya istifa yuzunden gorevden ayrılmışsanız, talep yazısını yine emekli olduğunuz veya ayrıldığınız kurumdan onaylatmalısınız. Ayrıca emekli veya istifa etmişseniz ayrıldığınız kurumlardan ayrıldığınız tarihteki kadro derecenizi ve oğrenim durumunuzu gosteren belge almalısınız. ​
Ayrıca pasaport işlemlerinde once parmak izi verip parmak izi alındı belgesi almalısınız. Sonra vergi dairesi mudurluklerine, PTT Şubelerine, anlaşmalı bankalara veya Gelir İdaresi Başkanlığına ait https://ivd.gib.gov.tr internet adresi uzerinden odenebilmektedir, anlaşmalı bankalara ise buradan ulaşabilirsiniz.
Belgelerinizi tamamladıktan sonra epasaport.gov.tr adresinden, sectiğiniz İl Emniyet Mudurluğu ’nun takviminden size uygun zamana randevu alabilirsiniz. Başvuru icin iki biyometrik fotoğraf, nufus cuzdanı ve pasaport defter bedelinin odendiğini gosteren dekont ile herhangi bir şehirde İl Emniyet Mudurluğu ’ne başvurabilirsiniz.
Bunların dışında elbette 18 yaşından kucuk cocuklar, 18 yaşından buyuk cocuklar, surekli bakıma muhtac cocuklar veya ihracat ile uğraşan iş insanlarının sunacağı belgeler farklıdır. Konuyla ilgili guncel bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
Belgeleriniz tamsa ve yeşil pasaport almanız icin hicbir sakınca yoksa kargo ile on iş gunu icinde pasaportlarınız size ulaştırılır. Teslimat sırasında pasaport sahibinin adresinde bulunması lazımdır. Cunku pasaportunuz size kimlik kontrolu ile verilir.
[h=4]Yeşil pasaporta vize isteyen ulkeler hangileridir?[/h]Dunyada elbette yeşil pasaportun dahi acamayacağı bazı sınır kapıları mevcut. Bu yuzden bu konuda da guncel bilgileri takip etmelisiniz. Orneğin ABD, Avustralya, Ermenistan, Guney Afrika Cumhuriyeti, Hindistan, Irak, İngiltere (İngiltere aktarması yapacakların transit vize alması gerekiyor), İrlanda, Kanada, Kıbrıs Rum Kesimi, Suudi Arabistan ve Yeni Zelanda ’ya seyahat planlıyorsanız bu ulkeler icin gereken prosedurleri yerine getirmelisiniz.
[h=4]Yeşil pasaport ayrımcılık mıdır?[/h]Dunyanın pek cok ulkesinde vizesiz dolaşım imkÂnı sunan yeşil pasaport, sahiplerine pek cok avantaj sunarken tam da bu yuzden eleştirilerin hedefi oldu. Ozellikle 2012 ’de işadamlarına da yeşil pasaport verileceği haberleri cıkınca Seyahat Ozgurluğu Gonulluleri ve Sırtcantalılar grubu "Yeşil pasaport ayrımcılıktır" diye bir kampanya başlattı. Bu gruplar başta sosyal medya olmak uzere pek cok internet sitesinde hangi renk olursa olsun pasaportların herkes icin eşit olması gerektiğini savundu.