Cocuklarda sut dişlerinin onemi nedir?
Sut dişlerinin onemi ve tedavisi
Sut dişlerinin onemi nedir? Bakımı nasıl yapılır?


Onemsenmeyen sut dişleri, kalıcı dişler icin en buyuk hazine!
Hayatın her alanında olduğu gibi ağız ve diş sağlığında da erken yaşta edinilen alışkanlıklar yaşam boyu kolaylık sağlıyor.

Bebeklik doneminden itibaren kazandırılacak bir takım alışkanlıklarla, buyume ve yetişkin donemde diş ve diş eti hastalıklarından buyuk olcude korunmak mumkun oluyor. Ayrıca cocukların mumkun olan en erken yaşta diş hekimiyle tanışması, yetişkin donemde “dişci korkusunun” ustesinden gelmek icin en buyuk adım… Tanfer Diş Kliniği’nden Diş ve Cene Cerrahisi Uzmanı Dr. Nihat Tanfer; en erken donem olan 6-8 aylık donemde diş temizliğinin başlanmasının onemine dikkat cekiyor: yuvaya ve okula başlayacak cocukların ağız ve diş sağlığı icin anne babaları uyarıyor!


Dişlerin ağızda ilk kez gorulmesinden itibaren temizlenmeye başlaması buyuk onem taşıyor. Bu da bebeklik cağında dişlerin ciğneme yuzeylerinin temiz bir tulbent veya gazlı bezin ıslatılarak silinmesiyle gercekleştirilebilir.


Okul oncesi cocuklarda ise; onemli olan cocuğa diş fırcalama alışkanlığını kazandırmaktır. Diş ve Cene Cerrahisi Uzmanı Dr. Nihat Tanfer, diş fırcası kullanımının arka dişlerin cıkmasından sonra ortalama 2,5 - 3 yaşında başlanmasının uygun olacağını belirtiyor.


COCUKLUK DONEMİ DİŞ FIRCASI VE DİŞ MACUNU SECİMİ:
DİŞ MACUNUNU FIRCA BUYUKLUĞUNDE DEĞİL, LEBLEBİ KADAR KULLANMAK FIRCALAMA İCİN YETERLİDİR!


Cocuğun ağız buyukluğune uygun, yumuşak ve naylon kıllardan uretilmiş diş fırcaları kullanılmalıdır. Fırca kılları aşınır aşınmaz (ortalama 6 ay) mutlaka değiştirilmelidir. Sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan once sadece ucer dakikalık etkili bir fırcalama işlemi yeterlidir. Her iyi alışkanlık gibi diş fırcalama alışkanlığı da cocukluk doneminde kazanılacaktır. Bebeklik doneminde ve uc yaşına kadar cocuklarda diş macunu kullanımı onerilmez. Diş macunu kullanımına uc yaşından sonra başlanmalıdır. Ancak reklamlarda gorulduğu gibi fırca buyukluğunde değil bir leblebi kadar macun, fırcalama icin yeterli olacaktır.


Diş macunu kullanımına başlandığı donemde, florurlu diş macunlarından herhangi biri tercih edilebilir. Onemli olan cocuğun secilen macunun tadını sevip istek duymasıdır. Fırcalama işleminde macundan cok, etkili bir fırcalama işleminin onemli olduğunu unutmamak gerekir.


SUT DİŞLERİNİN VAKTİNDEN ONCE DUŞMESİ VEYA CEKİLMESİ ORTADONTİK PROBLEMLERE YOK ACAR!


Diş ve Cene Cerrahisi Uzmanı Dr. Nihat Tanfer, diş hekimleri olarak: "Nasıl olsa bu dişler değişecek. Curumeleri, cekilmeleri problem değil, yani tedavi edilmelerine gerek yok, değil mi? " sorusuna cok muhatap oluruz. . . “Hatalı bir on karar vardır bu soruda; zira 6 ay ila 2,5–3 yaş arasında surmesi tamamlanan ve "sut dişleri" olarak adlandırılan bu dişlerin bazısı 7 yaş, bazısı ise 11 yaşa kadar ağızda sağlıklı olarak kalmalıdır” diyor. Bu zaman aralığında dişin kendi vaktinden once duşmesi, cekilmesi ozellikle ortodontik problemlere yol acacaktır. Daimi dişler icin rehber olan bu dişler kaybolduğunda, hatta curuk nedeniyle komşu dişle teması kaybolduğunda bile, daimi dişler acısından yer darlığı ve capraşıklık problemi ortaya cıkmaktadır. Sut dişleri 1–2 mm boşluklarla sıralanır; bu durum normaldir, daimi dişlerin duzgun surmesi acısından da gereklidir. On daimi dişlerin oluşumu surerken oluşan farklı pozisyonlaşmalar anne-babaları cok cabuk telaşlandırır. Bu "onemseme" bilinci cok guzeldir, fakat ortodontik tedavi coğunlukla sut dişleri değişince planlanmaktadır.


Diğer bir onemli nokta; cocuğun diş hekimi ile mumkun olan en erken yaşta, "ama mutlaka ağrısız" olarak tanışması ve ortama ısınmasıdır. Yuzeysel bir polisaj (profesyonel fırcalama gibi duşunulebilir) ve anestezi gerektirmeyen fissur ortucu tedavileri, tanışma icin en uygun olan tedavilerdir. Fissur ortucu; curuk onleyici dolgu olarak da bilinir ve cocuğun ozellikle daimi azı dişlerinin cukurcuklarının minimal temizlenip kapatılması ve bu bolgelerden curumesinin onlenmesini sağlar. Yılda 2 kez yapılacak rutin muayenelere, kısa surede ve kolayca yapılabilen florlama eklenirse koruyucu davranmış oluruz.


Yine cocukların tedavi icin aşırı zorlanmaları, elinin-kolunun tutulması gibi unutamayacakları kotu anılarına sahip olmamaları gerekir. Cocuğun yaşı cok kucuk ve /veya cok sayıda problemi varsa sedasyonla tedavi pedodontisi tarafından uygulanmalı, işlem tam teşekkullu bir hastanede ve anestezi doktoru refakatinde yapılmalıdır.


AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞINDA BESLENME ALIŞKANLIĞININ ETKİSİ BUYUK!

Cocukların; meyve, sebze, ekmek, kahvaltı gevreği, sut ve sut urunleri, et, balık ve yumurta iceren dengeli beslenme alışkanlığı edindiğinden emin olun. Şeker ve nişastalı besinlerin tuketimini sınırlamak cocuklarınızın dişlerini curukten korumanıza yardımcı olacaktır.

Okul doneminde beslenme kontrolu kendi eline gecen cocuk cips, cikolata, şeker gibi gıdalara ve asitli iceceklere duşkunluk gosterebilir. Karbonhidratlı gıdaların ara oğunlerde tuketilmesi şeker iceriği nedeniyle asitli icecekler ise hem şeker hem de asit icerikli olmaları nedeniyle diş minelerini zayıflatırlar. Tuketimlerinden sonra fırcalama yapılmaması curuk icin gerekli ortamı sağlar. Cocuklara bu gibi gıdaların alımından sonra en azından su ile calkalama alışkanlığı kazandırılması gereklidir. Diş ve Cene Cerrahisi Uzmanı Dr. Nihat Tanfer, hem sağlıklı bir bunye hem da ağız ve diş sağlığı icin; ara oğunlerde elma, havuc gibi meyve ve sebzeleri ısırılarak tuketilmesinin diş yuzeylerinin mekanik olarak temizlenmesine yardımcı olacağını vurguluyor.


ŞEKERLİ YAPIŞKAN YİYECEKLER DİŞ CURUKLERİ ACISINDAN OLDUKCA TEHLİKELİ!


Nişasta veya şeker iceren gıdaların ana oğunlerle beraber yenmesi, bir başka deyişle ara oğun olarak tuketilmemesi gerekmektedir. Ozellikle yapışkan olanları bu gıdalar arasında en tehlikeli olanlarıdır. Nişasta ve/veya şeker iceren yapışkan yiyecekler dişler uzerine yapışıp uzun sure orada kalabilirler. Bu da diş curukleri acısından oldukca tehlikeli bir durumdur.

Cocukların beslenme cantası hazırlanırken şu onerileri dikkate almakta fayda var:

o Peynir, sut, elma ve havuc gibi besinlerin iceriğindeki bazı maddeler, ağızdaki asit miktarını azaltıyor, diş curuklerinin onune geciyor...
o Peynir, yapısındaki kalsiyum fosfat ve peptitler ile ağızdaki asit miktarını azaltarak, dişin yapısını guclendirir. Peynir, ayrıca tukruk akışını uyararak asit ortamını azaltmakta ve mekanik temizliğe yardımcı olmaktadır.
o Sut, iceriğindeki kazein, kalsiyum, laktat, iyonize kalsiyum, fosfat iyonları, yağ ve vitaminler ile diş curuklerini engellemektedir. Ancak, sute katılan şeker curuk riskini artırır.
o Yer fıstığı, fosfat ve kakao, tannik asit iceriği ile ağız sağlığının korunmasına yardımcı olur.
o Elma ve havuc gibi meyveler ise ısırarak yenildiğinde dişlerin mekanik olarak temizlenmesine ve dişeti sağlının korunmasına yardımcı olur.