hamilelikte ultrason ne zaman yapılır


Hamilelikte Ultrason Neden Yapılır?

Obstetrik ultrasonografi gebelik takiplerinde cok yuksek frekanslı ses dalgaları ile yapılan incelemeye verilen isimdir Son derece onemli ve vaz gecilmez bir muayene aracıdır Gunumuzde kullanılan gercek zamanlı, yani bebeğin hareketlerinin de izlenebildiği ultrasonografi cihazları ile anne karnındaki bebeği daha detaylı inceleme imkanına sahibiz

Ultrasonografi cihazının prob adı verilen kısmı tarafından uretilen ses dalgaları değişik dokulardan değişik oranlarda yansıyarak proba geri donerler Birbirinden farklı olan bu yansımalar bilgisayar tarafından işlenerek goruntu olarak monitore yansıtılır Her ne kadar teknolojik gelişmeler sonucu goruntu kalitesi yuksek duzeye cıkarılmış olsa bile gene de bu inceleme yontemi bebeğe buzlu cam arkasından bakılıyormuş gibi kabul edilmeli ve her ayrıntının gorulemeyebileceği unutulmamalıdır Bu nedenle; değişik yayınlarda değişik oranlar verilmekle birlikte yaklaşık %35 oranında, bebekte gelişim bozukluğu olsa bile, anne karnında bu bozukluklar ceşitli sebeplerle saptanamayabilir

Ultrasonografinin anne karnındaki bebek uzerine olumsuz etkisini gosteren bir veri yoktur ve gebelik doneminde guvenle uygulanabilmektedir Ancak buna rağmen gerekli olduğu haller dışında ve ehliyetsiz kişilerce yapılmamalıdır

Gebelikte ultrason ne zaman ve neden kullanılır?

Ultrasonografi fetusun değerlendirilmesinde guvenli, etkili ve ucuz bir yontem olarak kabul edilir Gebelikte ultrasonografinin ana kullanım amacları şunlardır:

* Gebeliğin tanısı
* Gebelik yaşının saptanması

Ozellikle gebeliğin ileri donemlerinde bebeğin gelişiminin değerlendirilebilmesi icin erken donemlerde (12 veya 22 haftalardaki) yapılan ultrasonografik yaş tayinleri son derece onemli ve yararlıdır
Bebeğin canlı olup olmadığının değerlendirilmesi

Ozellikle erken gebelik doneminde anne karnında bebek olumleri daha sık gorulur Bu durumun ayırt edilebilmesi onemlidir Bununla birlikte mol gebeliği (uzum gebeliği) veya dış gebelik tanıları da gene aynı donemde yapılan değerlendirmelerle anlaşılabilir

Bebeğin gelişiminin değerlendirilmesi

Anne karnındaki bebeğin değerlendirilmesi ceşitli olcumler yapılarak gercekleştirilir Bunlar kafa capları olcumu, uzun kemiklerin olcumu ve karın-baş cevrelerinin olcumudur

Bebeğin ağırlığının tahmin edilmesi

Yapılan olcumler cercevesinde bebeğin yaklaşık ağırlığı saptanabilir Bu da bize bebeğin gelişimi ve doğum şekli hakkında bilgi verir

Plasentanın yerinin saptanması

Plasenta yada halk arasında bebeğin eşi denen organ anneden bebeğe kan iletiminin sağlandığı son derece onemli bir organdır Bu organa ait anormal yerleşim ve gelişimlerin doğum oncesinde bilinmesi son derece onemlidir

Amniyon sıvısı hastalıkları

Bazı durumlarda bebeğin icinde bulunduğu kese icindeki sıvı miktarı( Bu sıvının cok buyuk bir kısmı bebeğin idrarından oluşur) bebeğin durumu hakkında bize fikir verir

Fetal anomalilerin saptanması

Ozellikle 22 hafta civarında yapılan ultrasonografik değerlendirmede bebekte ortaya cıkması muhtemel anormal gelişim bozuklukları değerlendirilir Bu bozukluklar eğer yaşamla bağdaşmayan tarzda ise bu durumda aile ile konuşularak onların kararı ile gebelik sonlandırılabilir

Bebeğin iyilik halinin değerlendirilmesi

Ozellikle gebeliğin son aylarında bebeğin anne karnındaki hareketleri, solunumu, kas gerginliği ve sıvı miktarı değerlendirilerek bebeğin durumu, anne karnında sıkıntıda olup olmadığı değerlendirilir

Erken doğum riskinin tahmin edilmesi

Erken doğum riski taşıyan anne adaylarında rahim ağzı uzunluğu durumun ciddiyeti hakkında bize bilgi verir
Plasental akımların değerlendirilmesi

Anneden bebeğe kan akımındaki direnci olcen Doppler değerlendirmesi ile bebeğin sıkıntıda olup olmadığı anlaşılır

Bebeğin cinsiyetinin saptanması
Prenatal girişimler sırasında

Amniosentez denen bebeğin cevresindeki sıvıdan ornek alınması işlemi icin yada erken gebelik doneminde plasenta dokusundan ornek alınması icin ultrasonografi gerekli bir yontemdir

Diğer uygulamalar

* Bebeğin pozisyonunun saptanması
* Eşlik eden yumurtalık kisti yada myom gibi organ hastalıklarının saptanması ve değerlendirilmesi

Ultrasonografi ne sıklıkta yapılmalıdır?

Normal bir gebeliğin takibinde, Turk Perinatoloji Derneği tarafından onerilen, ultrasonografik tetkik yaptırma sayısı bir gebelik boyunca 5 adettir Bunlar 12, 22, 32, 38 haftalar civarında ve doğum oncesinde yapılmalıdır