Nasıreddin-i Tusi, 7 asır once yaşadı, rasathaneler kurdu ve astronomi ilmine onemli katkılarda bulundu. Pek cok ilmi esere imza attı ama gunumuzde sadece asırlar once kaleme aldığı 'guzel avrat tarifi' ile anılıyor.
"Tusi'nin Bahname adlı eserinde bakın doneminin 'guzel kadın' tipini nasıl ciziyor.. " başlıklı bir haber gorurseniz Nasırettin Tusi'nin Bahnamesi'nden bahsedildiğini hemen anlayabilirsiniz. Cok rağbet goren bu yorumu aslında dort şıkla ozetlemek mumkun: "
* Avradın dort nesnesi hoş kokulu gerek. Burnu, azası, eli, koltuk altları ve ayakları.
* Avradın dort nesnesi geniş gerek. Alnı, goğsu, gozleri ve butları.
* Avradın dort nesnesi kucuk gerek. Ağzı, elleri, ayakları ve kulakları.
* Ve yuruduğu zaman, kalcası titreye..."
Metnin ilginc olduğu ve medya icin kusursuz bir malzeme olduğu su goturmez bir gercek. Bu metin doğal olarak pek cok mizah sitesine de malzeme oldu ve son olarak bugun takvim gazetesi sayfalarını susledi. Fakat işin asıl traji komik yonu dunya capında unlu bir astronomi bilgininin artık sadece bu metni ile anılıyor ve tanınıyor oluşu. Ki Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretlerinin de kısmen aynı kaderi paylaştığını soylemek abartı olmaz.
Nasırreddîn-i Tûsî bundan 7 asır once yaşamış ve 13. asırda astromoni ilmine pek cok eser kazandırmış bir isim. Dunya capında meşhur olan bilginimizin ismi bugun de Ay Haritalarında yaşamaya devam ediyor. Ama Turkce'de artık neredeyse sadece bu metni ile tanınıyor.Bilim tarihinin en buyuk astronomlarından Tusi'nin 13. yuzyılda Farsca yazdığı "Bahname" yani "Cinsel Bilgiler Kitabı", Turkce dahil bir cok dile cevrilmiş ve bir cok kitaba da kaynaklık etmiştir.
İşte Tusi'nin "Guzel kadın tarifi".
"Ey oğlu, imdi sana avratların guzellik alametlerini zikredeceğim. İşbu alÂmetleri bunyesinde barındıran avrat, avratların hasıdır. Meğer ki, bir avratta bu alÂmetler eksik ve az ola, avrat o kadar guzellikten uzak ola.. Guzellik alÂmetleri şunlardır:
Avradın dort nesnesi kara gerek. Sacı, kaşı, kirpiği ve gozunun karası.
Avradın dort nesnesi kızıl gerek. Dili, dudağı, yanakları ve avurdları.
Avradın dort nesnesi yuvarlak gerek. Yuzu, gozu, topukları ve bilekleri.
Avradın dort nesnesi uzun gerek. Boynu, burnu, kaşı ve parmakları.
Avradın dort nesnesi hoş kokulu gerek. Burnu, azası, eli, kolu, koltuk altları ve ayakları.
Avradın dort nesnesi geniş gerek. Alnı, goğsu, gozleri ve butları.
Avradın dort nesnesi dar gerek. Ağzı, gobek deliği, kulak delikleri ve burun delikleri.
Avradın dort nesnesi kucuk gerek. Ağzı, elleri, ayakları ve kulakları.
Ve dahi avradın başı ne buyuk ola ne de kucuk ola. Ve boynu ne uzun ne de kısa ola. Ve eti yuvarlak ola.
Ve benzi de ak ola veyahut kaz benizli veya karayağızın guzeli ola.
Ve teni de pembe ola.
Ve sacı sık ve uzun ola. Zira sac avratların yuz suyudur.
Gulduğu vakit guzel ola. Zira avradın guluşunun hoşluğu, diğer ozelliklerinden once gelir.
Ve gozlerinin karası cok ola. Kaşları catık ola.
Ve yuruduğu zaman, kalcasının etleri titreye.
Huyu tatlı ola, sozu tatlı ola ve yumuşak ola.
İşte bu ozelliklere sahip avrat guzelliğinin olgunluğuna ulaşmış demektir.
__________________