Bismillahirrahmanirrahim


Hakikî Hıristiyanlık değil, belki şimdiki Hıristiyan dininin esasıyla İslÂmiyetin esası muhim bir noktadan ayrıldığından, sabık farklar gibi cok cihetlerle ayrı ayrı gidiyorlar. O muhim nokta şudur:..

İslÂmiyet, tevhid-i hakikî dinidir ki, vasıtaları, esbabları iskat ediyor, enÂniyeti kırıyor, ubûdiyet-i hÂlisa tesis ediyor. Nefsin rububiyetinden tut, t her nevi rububiyet-i bÂtılayı kat ediyor, reddediyor.

Bu sır icindir ki, havastan bir buyuk insan tam dindar olsa, enÂniyeti terk etmeye mecbur olur. EnÂniyeti terk etmeyen, salÂbet-i diniyeyi ve kısmen de dinini terk eder.

Şimdiki Hıristiyanlık dini ise, velediyet akidesini kabul ettiği icin, vesait ve esbaba tesir-i hakikî verir. Din namına enÂniyeti kırmaz; belki “Hazret-i İs AleyhisselÂmın bir mukaddes vekili” diye, o enÂniyete bir kudsiyet verir. Onun icin, dunyaca en buyuk makam işgal eden Hıristiyan havasları tam dindar olabilirler.

Hatt Amerika’nın esbak Reisicumhuru Wilson ve İngilizin esbak Reis-i VukelÂsı Lloyd George gibi coklar var ki, mutaassıp birer papaz hukmunde dindar oldular. Muslumanlarda ise, oyle makamlara girenler, nadiren tam dindar ve salÂbetli kalırlar. Cunku gururu ve enÂniyeti bırakamıyorlar. TakvÂ-yı hakikî ise, gurur ve enÂniyetle ictima edemiyor.

Evet, nasıl ki Hıristiyan havassının taassubu, Musluman havaslarının adem-i salÂbeti muhim bir farkı gosteriyor; oyle de, Hıristiyandan cıkan feylesoflar dinlerine karşı lÂkayt veya muarız vaziyeti alması ve İslÂmdan cıkan hukemaların kısm-ı Âzamı hikmetlerini esÂsÂt-ı İslÂmiyeye bina etmesi, yine muhim bir farkı gosteriyor.

Hem ekseriyetle zindanlara ve musibetlere duşen Âmi Hıristiyanlar, dinden medet beklemiyorlar. Eskiden coğu dinsiz oluyordular. Hatt Fransa’nın İhtilÂl-i Kebîrini cıkaran ve “serseri dinsiz” tabir edilen, tarihce meşhur inkılÂpcılar, o musibetzede avam kısmıdır.

İslÂmiyette ise, ekseriyet-i mutlaka ile hapse ve musibete duşenler, dinden medet beklerler ve dindar oluyorlar. İşte bu hal dahi muhim bir farkı gosteriyor.

Bediuzzaman Said Nursi
Mektubat - Yirmi Dokuzuncu Mektup - Yedinci Kısım
__________________