Allah ( Celle CelĂ‚luhu ) anlamı
EsmĂ‚-i husnĂ‚dan. Varlığı muhakkak lĂ‚zım olan, îmĂ‚n ve ibĂ‚det edilecek hakîkî mĂ‚bûd.Her şeyi yoktan var eden yuce yaratıcı.
Allahu teĂ‚lĂ‚ zĂ‚tı ile vardır. Varlığı kendi kendiyledir. Şimdi var olduğu gibi, hep vardır ve hep var olacaktır. Varlığının onunde ve sonunda da yokluk olamaz. Cunku onun varlığı lĂ‚zımdır. (TeftezĂ‚nî
Allahu teĂ‚lĂ‚ madde değildir. Cisim değildir (element değildir. Karışım, bileşik değildir). Sayılı değildir. Olculmez. Hesab edilmez. O'nda değişiklik olmaz. Mekanlı değildir. Bir yerde değildir. Zamanlı değildir. Oncesi, sonrası, onu arkası, altı-ustu, sağı-solu yoktur. İnsan duşuncesi, insan bilgisi, insan aklı, O'nun hicbir şeyini anlıyamaz. (MevlĂ‚na HĂ‚lid-i BağdĂ‚dî
Butun varlıkların her organının her hucresinin yaratıcısı, yoktan var edicisi yalnız Allahu teĂ‚lĂ‚dır. O, akla hayĂ‚le gelenlerin hepsinden uzaktır. Hicbiri O değildir. Ancak Kur'Ă‚n-ı kerîmde, bizzat kendisinin acıkladığı sıfatlarını, isimlerini ezberleyip, ulûhiyetini (ilĂ‚hlığını), buyukluğunu bunlarla tasdik ve ikrĂ‚r etmeli, soylemelidir. Akıllı ve buluğ cağına ermiş erkek ve kadın her muslumanın, Allahu teĂ‚lĂ‚nın ZĂ‚tî ve Subûtî sıfatlarını doğru olarak oğrenmesi ve inanması lĂ‚zımdır. Herkese ilk farz olan şey budur. Bilmemek ozur olmaz, buyuk gunĂ‚htır. (Kemahlı Feyzullah Efendi)
Allahu teĂ‚lĂ‚nın zıddı, tersi, benzeri, ortağı, yardımcısı, koruyucusu yoktur. Anası, babası, oğlu, kızı, eşi yoktur. Hıristiyanlar Allahu teĂ‚lĂ‚ya baba demektedirler. Allahu teĂ‚lĂ‚ya "baba", "Allah baba" diyenin îmĂ‚nı gider. Muslumanlıktan cıkar. (Kemahlı Feyzullah Efendi)
Allahu teĂ‚lĂ‚yı İslĂ‚miyetin bildirdiği isimler ile anmak soylemek lĂ‚zımdır. Allah adı yerine tanrı kelimesi kullanılamaz. Cunku tanrı, ilĂ‚h, mĂ‚bûd demektir. (Başka dillerdeki Dieu, Gott ve God kelimeleri de ilĂ‚h, mĂ‚bûd mĂ‚nĂ‚sına kullanılabilir.) Allah adı yerine kullanılamaz. (Seyyid Şerîf) CumĂ‚ gunu namazdan once abdestli, elbisesi temiz ve kalbinden dunyĂ‚ duşuncelerini cıkarmış olarak iki yuz kerre "YĂ‚ Allahu el-mahmûdu fî fiĂ‚lihi" derse, Allahu teĂ‚lĂ‚ onun hastalığına şifĂ‚ verir. (Yûsuf NebhĂ‚nî
Allah adın zikredelim evvelĂ‚
VĂ‚cib oldur cumle işte her kula
Allah adın her kim ol evvel ana
Her işi Ă‚sĂ‚n (kolay) eder Allah ana
........
Bir kez Allah dise aşk ile lisĂ‚n
Dokulur cumle gunah misli hazan.
(SuleymÂn Celebi)