Ummu Kuhha (ra) kimdir
Ummu Kuhha (ra) hayatı
Kadın sahabeler Ummu Kuhha (ra)
Ummu Kuhha (ra) hakkında bilgi
Ummu KuhhĂ‚ radıyallahu anhĂ‚ hakkında ferĂ‚iz Ă‚yetleri nĂ‚zil olan bir hanım sahĂ‚bî... Cahiliye devrinin kotu Ă‚detlerinden birinin ortadan kalkmasını sebeb olan bir bahtiyar... Mirastan, hanım ve kızlara pay verilmeme konusunun aydınlanmasına ve haksızlığın giderilmesine vesile olan bir hanım sahĂ‚bî...
O, Medine’lidir. Ashabtan Evs İbni SĂ‚bit (r.a)’ın hanımıdır. İslĂ‚m nûrunun ışıkları Medine’yi aydınlatmaya başlayınca Ummu KuhhĂ‚ kocasıyla birlikte musluman oldu.
Allah Rasûlu (s.a) efendimiz Medine’ye hicret edince kocasıyla birlikte hizmete girdiler. Surekli Efendimizin yanında olmaya calıştılar. Savaşta ve hazarda her turlu hizmeti ustlendiler.
Ummu KuhhĂ‚ (r. anhĂ‚)’nın kocası Uhud Savaşına katılmıştı. Harb meydanında buyuk kahramanlıklar sergiledi ve sonunda şehid duştu. Arkada uc kızı ve Ă‚ilesi kaldı.
Ummu KuhhĂ‚ (r. anhĂ‚) eşinin geride bıraktığı mirası ile cocuklarına bakacaktı. Onlara hem anne hem de baba şefkatini aratmayacaktı. Fakat Cahiliye devrinden kalan kotu bir Ă‚det vardı. Olenin hanımı ve kızı mirastan pay alamazdı. Cunku Cahiliye Arapları; “ancak savaşanlar ve yurdunu mudafa edenler miras alır.” diyerek kadınlarla cocukları mirastan mahrum bırakırlardı.
Evs’in arkaya bıraktığı malı, amcasının cocukları almıştı. Hanımı ve kızlarına hicbir şey vermemişlerdi.
Ummu Kuhha (r. anhĂ‚) bu durumu. Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem efendimize gelerek anlattı. Caresiz kaldığını soyledi. Efendimiz ona: “Şimdi evine don, bakalım Allah ne buyuracak?” dedi.
Bu hĂ‚dise uzerine şu Ă‚yet-i celîle nĂ‚zil oldu. Allah TeĂ‚lĂ‚ yetimlerin hakkına uzanan ellere fırsat vermedi. Âyetin meĂ‚li şoyleydi:
“Ana-babanın ve yakınların bıraktıklarından erkeklere bir pay vardır. Ana-babanın ve yakınların bıraktıklarından kadınlara da bir pay vardır. Gerek azından, gerek coğundan belli bir hisse ayrılmıştır.” (Nisa Sûresi. 7)
Bu Ă‚yet-i kerimenin inmesinden sonra Resûl-i Ekrem (s.a) efendimiz mirası alan amca cocuklarına, “Evs’in malından el cekmelerini ve hicbir şey dağıtmamalarını” iceren bir haber gonderdi.
Ummu KuhhĂ‚ (r. anhĂ‚) eşinin vefatı ile duyduğu uzuntuye bir de mirasından hisse alamama sıkıntısı eklenince cok zor durumda kaldı. Istırabları daha cok katlanarak arttı. Rabbımız onların sıkıntılarını, huzunlerini ve mağdûriyetlerini kısa zamanda giderdi. İndirdiği bu Ă‚yet-i celîle ile ortadan kaldırdı. Bir muddet sonra da NisĂ‚ Sûresinin 11. Ă‚yet-i celîlesini nĂ‚zil buyurarak mirasın, anne-baba, kız-erkek cocuklar ve yakınları arasında paylaşımının nasıl olacağını bildirdi.
Bu Ă‚yet-i kerimenin meĂ‚li de şoyledir:
“Allah size, cocuklarınız hakkında, erkeğe, kadının payının iki misli (miras vermenizi) emreder. (Cocuklar) ikiden fazla kadın iseler, olunun bıraktığının ucte ikisi onlarındır. Eğer yalnız bir kadınsa yarısı onundur. Olenin cocuğu varsa, ana-babasından her birinin mirastan altıda bir hissesi vardır. Eğer cocuğu yok da ana-babası ona vĂ‚ris olmuş ise, anasına ucte bir (duşer). Eğer olenin kardeşleri varsa, anasına altıda bir (duşer. Butun bu paylar olenin) yapacağı vasiyetten ve borctan sonradır. Babalarınız ve oğullarınızdan hangisinin size, fayda bakımından daha yakın olduğunu bilemezsiniz. Bunlar Allah tarafından konmuş farzlardır (paylardır). Şuphesiz Allah ilim ve hikmet sahibidir.” (NisĂ‚ Sûresi, 11)
Âlimler bu Ă‚yet-i kerimeleri tefsir ederken, kulun duşunce ve ameli ile ifrat ve tefritten uzak durmasını ve her konuda adĂ‚letli davranmasına dikkat cekmişlerdir. Ayrıca şu izĂ‚hatta bulunmuşlardır.
İslĂ‚m’ın miras hukukunda, paylar ile mukellefiyetler arasında dengeleme yolu tutulmuş, daha cok harcama yapmak mecbûriyetinde olanlara cok, daha az harcama durumunda olanlara az hisse verilmiştir.
İslĂ‚m Ă‚ile hukukuna gore evlenirken mehir verecek, duğun masrafı yapacak olan erkektir. Evlendikten sonra da gerek muhtac olan yakın akrabasına ve gerekse eş ve cocuklarına bakacak, onlara yiyecek, giyecek, mesken gibi asgarî ihtiyacları temin edecek yine erkektir.
İşte bu sebebledir ki, genellikle mirasta erkeklerin payı, kadınlarınkinin iki misli olmuştur.
Hakkında miras ayetleri inen Ummu KuhhĂ‚ (r. anhĂ‚) Ă‚yet-i celîlede emir buyurulduğu uzere eşinin mirasından sekizde birini, kızları da malın ucte ikisini almışlardır. Evs’in amca oğullarına da geri kalanı verilmiştir.
Allah ondan rĂ‚zı olsun. Rabbımız şefaatlerine nĂ‚il eylesin.