Cemaatle Namaz Kılmanın Hukmu Nedir
Cemaatle Kılınan Namazın Hukmu
Cemaatle namaz kılmaya, Namazı dosdoğru kılın, zekĂ‚tı verin, rukû edenlerle birlikte siz de rukû edin. (Bakara, 43) anlamındaki ayet ile işaret edilmektedir.
Ayetin başında namazın kılınması, sonunda ise rukû edenlerle birlikte rukû edilmesi emredilmektedir. Rukû edenler ile maksat Muslumanlardır. Dolayısıyla Muslumanlarla birlikte rukû edin demek cemaatle namaz kılın demektir. Ayette hem Muslumanların namazlarının rukûlu olduğuna hem de cemaatle namazın varlığına işaret vardır.
Ayetteki Rukû edenlerle birlikte rukû edin emri zorunluluk mu ifade eder? Başka bir ifade ile cemaatle namaz kılmanın hukmu nedir? Farz mı, vacip mi, sunnet mi? Beş vakit namazı cemaatle kılmanın, peygamberin emri, imanın alĂ‚meti, İslĂ‚mın şiarı ve sembolu olduğu konusunda ittifak etmekle birlikte İslĂ‚m bilginleri, ayetteki emrin zorunluluk ifade edip etmediği konusunda ihtilĂ‚f etmişlerdir. Cemaatle namaz kılmanın onemine dair hadislerden (MeselĂ‚ bk. Ebu DĂ‚vûd, SalĂ‚t, 4751, IV, 371381) hareketle Hanbelî bilginler, cemaatle namaz kılmanın erkekler icin farz-ı ayın, Şafiî bilginler, farz-ı kifĂ‚ye, Hanefî ve Malikî bilginler ise sunnet-i muekkede olduğu ictihadında bulunmuşlardır. Şu hadis, namazı camilerde cemaatle kılmanın sunnet olduğuna delĂ‚let eder: Ezan okunan camilerde namaz kılmak sunen-i hudĂ‚dandır. (Muslim, MesĂ‚cid, 256, I, 453)
İslĂ‚m bilginleri beş vakit namazı camilerde cemaatle kılmanın hukmu konusunda ihtilĂ‚f etmekle birlikte camilerin cemaatsiz bırakılmasının asla caiz olmadığı, namazların cemaatle kılınmasının daha sevap olduğu, mazeretsiz cemaatin terk edilmesinin doğru olmadığı konusunda ittifak etmişlerdir. (Kurtubî, I, 348)
Cemaatle Namaz Kılmanın Fazileti
Peygamberimiz (s.a.s.), namazları cemaatle kılmaya teşvik etmiş ve sevabını şoyle bildirmiştir:
Kişinin cemaat ile kıldığı namaz, evinde veya carşıda kıldığı namazdan 25 derece daha faziletlidir. Bu fazilet şu şekilde gercekleşir: Biriniz guzelce abdest alır sırf namaz kılmak icin camiye gelirse camiye varıncaya kadar attığı her adım icin bir sevap verilir ve bir gunahı silinir. Camiye girdiği zaman namaz icin beklediği surece namaz kılıyormuş gibi sevap kazanır. Melekler bu kimseye dua ederler. Kimseye eziyet etmediği ve abdesti bozulmadığı surece; Allahım! Bu kulunu bağışla, ona merhamet et ve tovbesini kabul et diye dua ederler. (Ebu DĂ‚vûd, SalĂ‚t, 49, I, 378)
Kişinin bir başka kişi ile birlikte kıldığı namaz, tek başına kıldığı namazdan, iki kişi ile birlikte kıldığı namaz bir kişi ile birlikte kıldığı namazdan daha sevaptır. Cemaat ne kadar cok olursa bu namaz Allaha o nispette sevimlidir. (Ebu DĂ‚vûd, SalĂ‚t, 47)
İki veya daha fazla Musluman, beş vakit namazı, camide cemaatle kılabileceği gibi evde, iş yerinde, temiz olan her mekĂ‚nda da kılabilir. Evde de olsa cemaatle kılınan namazlar, tek başına kılınan namazlardan daha sevaptır.