Yakub Aleyhisselam
Hz. Yakup
Hz.Yakup Hayatı


Kenan diyÂrında, yÂni Fenike denilen Sayda, Sûr ve Beyrut ile Filistin ve Sûriyenin bir kısmından ibÂret olan bolgede yaşayan insanlara gonderilen peygamber. İsmi Yakub olup İbrÂnicede Saffetullah, yÂni “Allahu teÂlÂnın sÂf ve temiz kıldığı kul mÂnÂsına gelmektedir. Diğer adı İsrail olup “Allahın kulu mÂnÂsına gelmektedir. İbrahim aleyhisselamın kucuk oğlu olan İshak aleyhisselamın oğludur.

Yakub aleyhisselamın on iki oğlu vardı. Bu yuzden, onun on iki oğlunun torunlarına Benî İsrail, yÂni İsrailoğulları denilmiştir. Oğullarından her birinin sulÂlesine “Sıbt, hepsine birden torunlar mÂnÂsına gelen “EsbÂt denir. Sonradan Yahudi adı verilmiştir. Yakub aleyhisselamın neslinden bircok peygamber geldi: Musa, Harun, Davud, Suleyman, Zekeriyya, Yahya ve İsa aleyhimusselÂm bunlardandır.

Yakub aleyhisselam Şamda veya Medyende doğdu. Onun Iys isminde bir kardeşi vardı. Cocukluğu babasının yanında gecti. Babası İshak aleyhisselam, Yakub aleyhisselam icin; “YÂ Rabbî! Neslimden peygamber geleceğini buyurmuştun. O vÂdini bu oğlumdan zuhûr ettir. diye dua etti. Onun soyundan nice peygamberler gondermesi icin Allahu teÂlÂya niyÂzda bulundu.

Yakub aleyhisselam babasının vefatından sonra annesinin tavsiyesi uzerine Harranda bulunan dayısının yanına gitti. Orada uzun muddet kaldı. Dayısının buyuk kızı Leya ile evlendi. Bu evlilikten Rabil, Şemun, LÂvi, Yehûda, İsÂhar ve Zablûn adlı oğulları ile Dînar isimli kızı doğdu. İbrahim aleyhisselamın bildirdiği dinde iki kız kardeşle evlenmek cÂiz olduğundan ilk evliliğinden yedi sene sonra dayısının kucuk kızı RÂhil ile de evlendi. Bu hanımından da Bunyamin ve Yusuf adlı iki oğlu oldu. Belhe ve Zulf adlı iki cÂriyesi vardı. Belhe adlı cÂriyeden DÂn ve NeftÂle, Zulf adlı cÂriyesinden de CÂd ve Âşir adlı oğulları doğdu. Boylece on iki oğlu oldu.

Kırk sene kadar dayısının yanında kalan ve ona hizmet eden Yakub aleyhisselama Allahu teÂlÂdan Vahy gelip Kenan diyÂrı ahÂlisine peygamber olarak vÂzifelendirildiği bildirildi. Dayısından izin alarak hanımları, oğulları ve kendisine tÂbi olanlarla birlikte Harrandan ayrılıp Kenan diyÂrına geldi ve oraya yerleşti. Kendisi ve oğulları icin evler yaptırdı. Bu sırada Yusuf ve Bunyamin adlı oğullarının annesi olan RÂhil vefat etti.

Yakub aleyhisselam insanları Hak dîne ve tek olan Allahu teÂlÂya inanmaya ve Ona ibÂdet etmeye dÂvet etti. Kenan diyÂrı ahÂlisinden cok kimse ona îmÂn etti. Kenan diyÂrını idÂre eden Şuceym bin DÂran isimli kral, Yakub aleyhisselama karşı cıktıysa da başarılı olamadı.

Yakub aleyhisselam anneleri vefat etmiş olan oğulları Bunyamin ve hazret-i Yusufu diğer oğullarından cok seviyordu. Cunku bu ikisi anne şefkÂtinden mahrûm kalmışlardı. Yakub aleyhisselamın ozellikle hazret-i Yusufa karşı aşırı muhabbeti olduğu icin onu butun oğullarından ustun tutuyor ve yanından ayırmıyordu. Hazret-i Yusuf yedi yaşındayken ruyÂsında on bir yıldız, ay ve guneşin kendisine secde ettiklerini gordu. Bu ruyÂsını babasına anlattı. Ruy tÂbirini iyi bilen Yakub aleyhisselam oğluna ileride buyuk nîmetlere kavuşacağını ve kendisine peygamberlik verileceğini soyleyerek ruyÂsını kardeşlerine anlatmamasını tavsiye etti.

Yakub aleyhisselamın oğlu Yusufa karşı aşırı muhabbet gostermesini kıskanan diğer oğulları onu hased ettiler. Hazret-i Yusufa berÂberce tuzak kurup onu oldurmek istediler. Babalarından korktukları icin de ne şekilde kotuluk yapacaklarını tespit edemediler.

Daha sonra kendi aralarında konuşup Yusuf aleyhisselamı yol uzerindeki bir kuyuya atmayı kararlaştırdılar. Yusuf aleyhisselamı babalarından alıp, berÂberlerinde goturebilmek icin hîleye başvurdular. Yusuf aleyhisselamı alıp kıra goturduler ve kervanların gectiği yolun kenÂrındaki bir kuyuya attılar. Sırtındaki gomleğini cıkarıp kestikleri bir hayvanın kanıyla boyadılar. Akşam olunca da kanlı gomleği babalarına getirip; “Biz kırda yarış ederken, Yusufu eşyÂlarımızın yanında bırakmıştık. Onu kurt yemiş. dediler.

Yakub aleyhisselam kana bulanmış fakat hic yırtık ve cizgi bile olmayan gomleğe bakıp oğlu Yusufu kurt yemediğini ve onun hayatta olduğunu anladı. Diğer oğullarına o kurdun Yusufuma karşı şefkÂti sizden fazlaymış. Vallahi bugune kadar bu kurt gibi yumuşak huylu bir kurt gormedim. Oğlumu yemiş de sırtından gomleğini bile yırtmamış. Bu soyledikleriniz yalandır. Yusufa ne ettinizse siz ettiniz. Fakat elimden ne gelir. Benim icin sabr etmekten guzel bir şey yoktur dedi. İcli icli ağlayıp, kalbini Allahu teÂlÂya bağladı ve oturdu. Yusuf aleyhisselamın ayrılığından dolayı uzuluyor, fakat bu uzuntusunu kimseye bildirmiyor, hÂlinden de kimseye şikÂyette bulunmuyor, oğluna kavuşacağı gunu hasretle bekliyordu. Hasret ve uzuntusu sebebiyle ağlamasından dolayı gozlerine ak inmiş goremez olmuştu.

Atıldığı kuyudan bir kervancı tarafından cıkarılan ve Mısıra goturulerek bir kole diye satılan Yusuf aleyhisselam, Mısır MÂliye NÂzırı tarafından satın alındı. MÂliye NÂzırının sarayında ozel olarak buyutulen Yusuf aleyhisselam, NÂzırın olumunden sonra MÂliye NÂzırı oldu. Aldığı ekonomik tedbirler sÂyesinde, yedi sene muddetle devÂm eden kıtlık esnÂsında Mısır halkının rahat ve refÂh icinde yaşamasını sağladı.

Yakub aleyhisselam Bunyamin dışındaki oğullarını buğday ve erzak almak uzere Mısıra gonderdi. Yusuf aleyhisselam onları tanıdı ve ikrÂmlarda bulunarak erzak verdirdi. İkinci def gelişlerinde kardeşleri Bunyamini de getirmelerini soyledi. Onlar da ikinci gelişlerinde kardeşleri Bunyamini getirdiler. Kendi anne-baba bir kardeşi olan Bunyamini bir tedbirle yanında alıkoydu. Yakub aleyhisselamın oğulları ucuncu def Mısıra gidince Yusuf aleyhisselam kendini onlara tanıttı. Gomleğini babası Yakub aleyhisselama gonderdi. Babasını ve butun akrabÂlarını da Mısıra dÂvet etti. Yakub aleyhisselam gomleği yuzune gozune surunce gozleri acıldı.

Yakub aleyhisselam oğlunun dÂveti uzerine butun akrabÂsını alarak Mısıra gidip oğlu Yusuf aleyhisselama kavuştu. Yusuf aleyhisselam babasına ve yanındakilere buyuk ikrÂmlarda bulundu. Kardeşlerini affettiğini bildirdi. Yakub aleyhisselam oğlu hazret-i Yusufa kavuştuktan sonra oğullarıyla birlikte on seneden fazla Mısırda yaşadı. İyice ihtiyarlayınca oğullarını başına toplayıp, vasiyette bulundu. Oğullarından, tek olan Allahu teÂlÂya ibÂdet edeceklerine dÂir soz aldıktan sonra vefat etti. Oğulları cenÂze namazını kıldılar. Vasiyeti uzerine Kudus yakınlarındaki Halîl-ur-RahmÂnda bulunan babası İshak aleyhisselamın yanına defnedildi. RivÂyete gore burada dort kabir vardır. Bunlar İbrahim aleyhisselama, İshak aleyhisselama, SÂre vÂlidemize ve Yakub aleyhisselam Âittir.

Yakub aleyhisselam dedesi İbrahim aleyhisselama gonderilen kitaptaki (sahifelerdeki) emir ve yasakları insanlara tebliğ etti.

Yakub aleyhisselam Allahu teÂlÂnın sectiği, kendi zamÂnında yaşayan insanların sûret (gorunuş) ve sîret (huy ve yaşayış) yonunden en ustunuydu. Buğday benizli, uzun boylu, nÂzik yapılı bir bedene sÂhipti. Babası, İshak aleyhisselam gibi halim selîm, yumuşak huylu, doğru sozlu, kerim ve comertti. KurÂn-ı kerîmde YÂkub aleyhisselamın, dinde kuvvetli olduğu, ihlÂs sÂhibi olduğu, sÂlihlerden olduğu, bitmeyen guzel bir sabra sÂhip olduğu, seckin ve hayırlı kimselerden olduğu ve ruy tÂbirini iyi bildiği acıklanmıştır.

Yakub aleyhisselamın beş ceşit mucizesi vardı:
1. DuÂsı bereketiyle bir koyunun karnından dort kuzu doğmuştu. Bir kavim gelip, Ey Allahın peygamberi, gecen sene koyunlarımız hic doğurmadı. CenÂb-ı Hakka dua ediniz, hem bu seneki, hem de gecen seneki kuzuları birden versin, diye ric ettiler. Yakub aleyhisselam dua edince, her bir koyundan dorder tÂne doğmak sûretiyle koyunları coğaldı.

2. Sesi surekli olup, uc konaklık yerden bile duyulurdu. Duşman askerine bağırdığı zaman korkularından hep kacarlardı.

3. Hazret-i Yakubun attığı şey, pek uzaklara giderdi. Oğullarını AmÂlika kavmiyle muhÂrebeye gonderince, muhÂrebe esnÂsında Yehûda adlı oğlunun, sungu ve mızrakla silÂhı parcalanmıştı. Yehûda, silÂhım kırıldı babacığım, bir silÂh gonderiniz, diye seslendiği anda, hazret-i Yakub işitip, bir dağ başından onceki gibi bir silÂh attı ve seslendi. Yehûda sesini işitip, silÂhı aldı ve hemen duşmana saldırdı ve gÂlib geldi. Halbuki aralarında 360 kmlik mesÂfe vardı.

4. Yakub aleyhisselamın duası bereketiyle buyuk ve kucuk dağlar yerlerinden kalkmışlardır. Kenan ahÂlisini dîne dÂvet ettiği vakit, orada bulunup, yorenin iki tarafını darlaştıran dağların başka yere naklolunmasıyla, yerlerinin geniş bir saha olmasını istemişlerdi. Yakub aleyhisselam dua edince, murÂdları hÂsıl olup, yerleri geniş ve duzluk olup havası da gÂyet guzel olarak Hicazda en guzel yer olarak tanınmıştır.

5. Kenan ahÂlisini îmÂna dÂvet ettiği vakit, oturdukları yerlerde bulunan dağlık ve taşlık yerlerin, butun tepe ve taşların toprak olmasını teklif etmişlerdi. Yakub aleyhisselam dua edince, diledikleri gibi olmuştur.

Yakub aleyhisselamın en buyuğu Rabil olmak uzere Şemun, LÂvî, Yehûda, Zablun (YÂlun), İsÂhar, DÂn, NeftÂli, Âşir, Cad, Yusuf ve Bunyamin adlı on iki oğlu vardı. İsrailoğulları bu on iki oğlunun neslinden coğalmışlardır. Yusuf aleyhisselamdan sonra akılca en ustun olan YehûdÂnın neslinden Davud aleyhisselam ve Benî İsrail (İsrailoğulları) hukumdarları gelmiştir. Bu sebeple İsrailoğullarına genel olarak Yahudi de denilmiştir. İsrailoğullarına gonderilen peygamberlerin coğu da Yusuf aleyhisselamın neslindendir. KurÂn-ı kerîmde zikr edilen Talut da Bunyaminin neslindendir.

KurÂn-ı kerîmde Yusuf sûresinde ve Bakara sûresi 132, 133, 140; Âl-i İmrÂn sûresi 84-93; Nis sûresi 163; EnÂm sûresi 84; Hûd sûresi 71; Meryem sûresi 6, 49, 58inci Âyetlerinde Yakub aleyhisselamdan ve fazîletlerinden bahsedilmektedir.