Bir gun Yahy Efendi hazretleri Sahn-ı semÂn Medresesine gitmek icin yola cıkmıştı. Yolda atının yularını bir papaz tuttu ve;

-Ey Âlim zÂt! Ey Yahy Efendi! Size bir suÂlim var. Bu muşkul işi bana îzÂh edin. Soracağım şeyin cevÂbı acab dîninizde var mıdır? Her sene yeni defter tutulmayıp, gidiyor. Olen kalan kim bilinmeden olmuş bir gayr-i muslimden devletce harac isteniyor? Bu nasıl iştir. Bu şekilde hareket dîninizde var mıdır? dedi.

Yahy Efendi bunları duyunca;

-Hayır. Dînimizde olmuş bir gayr-i muslim vatandaştan harac alınmaz. Sonra cok fakir kazandığıyla guc gecinen kimseden ve cok yaşlı olanlardan da harac alınmaz. Bunlar affolunmuşlardır. SultÂnımız ona muhtac değildir, dedi.

O zaman papaz;

-Efendi şunu iyi bil ki, bizden olen kimsenin bile haracını isteyip, her yıl alırlar. Bunu ben size soruyorum. İslÂm dîni bunun alınmasını istiyor mu? Ne olur bunu Sultan SuleymÂn Hana arzedin, haber verin, sorun? dedi.

Bunları işiten Yahy Efendi celÂllendi ve din gayreti ile medreseye vardı. Ders yapma dan once hemen kalem kÂğıt istedi ve Sultan SuleymÂn Hana hitÂben;

“Ey cihÂn sultanı SuleymÂn Han! Şimdi sana saltanat haram oldu. Zulmun olen kişilere kadar uzandı demek. Halbuki boyle bir zulmu senin ecdÂdın yapmamıştı. Bu mudur din gayreti? Bak, muminleri bir kÂfir ilzÂm ediyor, susturuyor, cÂresiz bırakıyor.” diye yazdı.

Sonra da sevdiği birine bu mektu bu verip Sultana gonderdi. Mektup, KÂnûnî’nin eline ulaştığında, KÂnûnî ona nazar edip okudu. Rengi değişip, kalbini bir uzuntu kapladı. Tahtından indi ve bir adamını Yahy Efendiye gondererek geleceğini bildirdi. Cok gecmeden saltanat kayığına binip Yahy Efendinin dergÂhına vardı. Hurmetle selÂm verip yaklaştı ve;

- Ağabey! Bu mektup da nedir? Bunu bize siz mi gonderdiniz? Ey guzel haslet sÂhibi! Nedir sucumuz? Bize bunu beyÂn edip acıklayınız? Biz de işin hakîkatını bilelim. Saltanat bana neden haram oldu? Kime zulmeyledim? diye sordu.

O zaman Yahy Efendi hazretleri ona;

-PÂdişÃ‚hım! Bu ne iştir. Defterleri her sene nicin yenilemezsiniz? Olmuş olan gayr-i muslimlerden memurlarınız harac toplarlar. Boyle ele gecen mal sana hic helal olur mu? Bu senden beklenmez. Yediğin, giydiğin haram olunca, elbetteki saltanat da sana haram olmuş demektir, dedi.
Hayretler icinde kalan KÂnûnî;

-HÂlimi Allahu teÂl biliyor ki, bu soyledikleriniz den zerrece haberim yoktur, dedi.

Yahy Efendi de;

-O halde bu gaflet nedir? Yarın Allahu teÂlÂnın huzûrunda buna vereceğin cevap ne olur. Memurların gayr-i muslim malı alırlar. Bu kÂfir hakkı, kul hakkı olur. Ergec Allahu teÂlÂnın huzûruna cıkacaksın. Yakanı kÂfirin eline vereceksin. Netîcede korkarım Cehennem ateşine atılırsın. CihÂn pÂdişÃ‚hının kÂfirle birlikte gelmesi lÂyık mıdır? Bu mudur din gayreti, bu mudur îmÂn gayreti? Kullara zarar verene, inletip ağlatana Allahu teÂlÂnın rızÂsı yoktur. Sana yolların en hayırlısı gosterilmişken, buna Resûlullah efendimiz hic rız gosterir mi? Yaptığın işler yanlıştır. Nicin adÂletle işlerini gormezsin? Dîninin bildirdiği yola gitmezsin? Şunu iyi bil ki, ey cihÂn pÂdişÃ‚hı! Şohret zînetinin hepsi burada bu dunyÂda kalır. Bu apacık bir iştir. Eğer adÂletle bir iş yaptıysan, sana kalacak odur, buyurdu.

KÂnûnî Sultan SuleymÂn Han bu sozleri işitince ağladı ve vezîrine emredip;
-Her sene evleri teker teker sayın. Gayr-i muslimlerden olen kalanları yazın. Harac hesÂbını iyi tutun. Hazîneye haram para getirmeyin. Şunu iyi bilin ki, buna kesinlikle rızÂm yoktur, diye ferman etti.

Sonra da Yahy Efendi hazretlerine donup;
-Sen bizim doğru yolu gosteren rehberimizsin. Gaflet uykusundan bizi uyandırdın. Bu sebeple Allahu teÂl senden rÂzı olsun. Suc bizdeymiş, dedi.
Yahy Efendi de ona;

-Ey cihÂn pÂdişÃ‚hı! Tovbe edin ki, Allahu teÂl affetsin. Bir daha gaflette kalıp zulum etmeyiniz. Doğru yolu bırakıp eğri yola gitmeyiniz, buyurdu.

KÂnûnî ona;

-Ağabey! Şimdi artık bizim tahta gecmemize izin var mıdır? diye sordu.

O zaman Yahy Efendi, KÂnûnî’nin elinden tutup;

- Evet şimdi cıkabilirsin, buyurdu.
__________________