Aile yuvası, Muslumanın bir saadet merkezi, sırlarını gizlediği bir hane, kendisini pek cok gunah ve kotuluklerden koruyan bir sığınaktır. Bundan dolayı bu ocağın ilk kuruluş safhalarında dikkatli olmak, tam bir İslÂmî şuur icinde hareket etmek buyuk bir ehemmiyet taşımaktadır.
Aile yuvası, bir binaya benzer. Bir binanın temeli ne kadar sağlam olursa, o binanın hayatı o kadar devamlı ve uzun olur.
Duğun merasimlerini İslÂmın umumi haram ve helÂl esasları cercevesinde duşunmek gerekir. Cunku evlenecek kimselerin yaşadığı cevre şartlan, orf ve Âdetler ceşitlidir. Bunları teker teker tahlile tÂbi tutup ayıklamak cok guc olacağından bu merasimlerde aranacak vasıf, İslama zıt olmamasıdır.
Sunnette belirtildiğine gore, nikÂhta aranan şartlardan birisi ilÂn edilmesidir. Boyle; bir ilÂn meşru evlilikle gayr-i meşru munasebetleri birbirinden ayırır. Bu hususu Peygamber Efendimiz (a.s.m.) "Bu evlenme işini ilÂn edin, halka duyurun"(1), buyurarak tavsiye etmiştir.
Hangi erkeğin hangi kızla, kimin oğlunun kimin kızıyla evlendiğini cevreye duyuran vesileler ve evlilik merasimi olan duğunun acıktan, cevrenin geleneklerine gore İslÂmî cercevede kalmak kaydıyla birtakım eğlence ve şenliklerin yapılması bu "duyurma" işini gercekleştiren şeylerdir.
Zaten duğunler birer sevinc ve surur gunudur. O gun herkes sevinclidir, neşelidir. Bu sevinc, bazen birtakım eğlence ve oyunlarla suslenerek dile getirilir. Fakat bu oyun ve eğlencelerdeki olcu nasıl olmalıdır? Soylenecek turku ve şarkılarda, oynanan oyunlarda mubahlık ve haramlık olcusu nedir?
Esas itibariyle, bizzat kendisi guzel olsa da, dinen yasak olan bir fiilin işlenmesine sebebiyet veren hareket, haramdır. Makamla soylenen sozlerde, oyun ve eğlencelerde haram olan unsurlar bulunuyorsa ona gore hukum alır.
Hatta bunun icindir ki, sırf nikÂhı ilÂn etmek maksadıyla davul, zurna ve boru gibi musikî Âletlerinin duğunlerde calınabileceğine cevaz verilmektedir. Davul ve zurna bazı yerlerde olduğu gibi kahramanlık turkuleri ve mehter marşlarının soylenmesine eşlik edince meşru cercevede, kalmış bulunmaktadır. İnsanın şehevî duygularına hitap etmediği icin mubah sayılmaktadır. Fakat bugunku duğunlerde davul-zurnanın eşliğinde yapılan merasimlerde gayr-ı meşru unsurlar karıştığından, onlar da haliyle haram yolda kullanılmaktadır. Bunun icin de calınmasına ruhsat verilmemektedir.
Duğunlerde ve sair zamanlarda mûsikî eşliğinde oynanan oyunlara gelince, bunun da birtakım şartlan vardır.Bir kere calınan Âlet ve soylenen parcalar belli cercevede kalmalıdır. Bunun yanında oyun tutan kimseler yalan ve kotu sozler soylememeli, başkalarına gosterilmesi haram olan organlarını acmamalı, kadınlar kendilerine nÂmahrem olan erkeklerin yanında oynamamalıdır. Oyun esnasında bunlardan birisi olursa, o haram sınıfına girer.
İmam Gazalî, duğun, bayram ve şenlik gunlerinde erkeklerin kendi aralarında oyun tertip etmelerinde, raks etmelerinde bir mahzurun olmadığını kaydederek, ancak kadınların erkekler karşısında oynadığı oyunun haram olduğunu soyler.
Bunun icin duğunlerde kadınlar kendi aralarında, yabancı bir erkek olmadan oynayıp eğlenebilirler. Aynı şekilde erkekler de meşru olculer cercevesinde eğlenip oynayabilirler. Bu şekilde oynamak mubah olduğu gibi, onları seyretmek de mubahtır. Butun bunlar tamamen ihtiyarîdir, kişinin arzu ve inisiyatifine bırakılmalıdır. "Duğun sahibidir,yakınıdır" diye mecbur tutulmamalıdır.
Duğunler, sunnetteki tavsiyelere uyularak, İslÂmın nezahet ve temizliği cercevesinde yapılırsa aynı zamanda guzel bir ornek olur. Cunku evlilik gibi ebedî bir hayat arkadaşlığının temeli, gecici, dunyevî heveslerin, curuk ve bÂtıl Âdetlerin uzerine kurulmamalıdır. Buna hassasiyet gosterecek Muslumanların artması, aynı zamanda umûmî bir bel gibi duğun merasimlerimize musallat olmuş orf, Âdet ve millî geleneklerimize ters hareketlerden bizi milletce kurtaracaktır.
Unutulmamalıdır ki, guzel orneklerin artması nispetinde şikÂyetci olduğumuz kotuluklerin onu alınacaktır. Yoksa hem şikÂyetci olup, hem de nefsimizi tesirinden kurtaramazsak,yanlışlıkların onu alınmaz.
1)Buhari, Nikah, 48.
Kaynak : Mehmet Paksu, Kadın, Aile, Hayat, Nesil Yayınları
__________________