Ayet-i kerimeler, hadis-i şerifler ve İslĂ‚m buyuklerinin mubĂ‚rek sozlerinin ışığında, Yuce Rasûlullah (s.a.s.)'ın ahlĂ‚kî vasıflarını ozetlemeye calışalım :
* Rasulullah (s.a.s.) guler yuzlu, tatlı sozluydu,
* Kimseye fena soylemez, kimsenin sozunu kesmezdi,
* Sert değildi, yumuşak idi,
* Edep ve hay Âbidesiydi,
* İnsan severdi, Dosttu,
* Cok mutevÂzi idi. VÂkurdu.
* Boş ve luzumsuz konuşmazdı.
* Karşısındakini candan dinlerdi.
* Cocukları cok sever ve okşardı. Bir hadisi şeriflerinde şoyle buyururlar : "Buyuklerimize hurmet etmeyen, kucuklerimize merhamet etmeyen bizden (kĂ‚mil ummetimizden) değildir"[1]
* Fazilet sahiplerine saygı gosterirdi.
* Akrabasını ve komşusunu hatırdan cıkarmaz, onlara ikrĂ‚mdĂ‚ bulunurdu. Fakat onları kendilerinden ustun, faziletli olanlara tercih etmezdi.
* Comertti, şefkatliydi,
* Sozunde mutlaka dururdu.
* Dinlemesini, soylemekten fazla severdi,
* Nefsine hÂkimdi,
* Beyaz giymeyi tavsiye ederlerdi,
* Namazı noksansız kıldıranların en hafif kıldıranıydı.
* Guleceği zaman mubarek elini, mubarek ağzının uzerine koyardı.
* Kahkaha ile gulmez, fakat daima mutebessim bulunurdu.
* Verilen mujdeler şukrederdi,
* Uyurken mubĂ‚rek sağ elini, mubĂ‚rek yanağının altına koyardı.
* Herkesin isteğini mumkun olan olcude, yerine getirirdi.
* Eli cok acıktı, comertliği deryadan farksızdı,
* İlim, hikmet cağlayanı, sabır timsaliydi,
* Atılgandı, tehlikeden korkmazdı, heybetliydi.
* Gelmiş ve gelecek insanların en cesur ve en kahramanı, en kuvvetlisiydi.
* Hanımlarına karşı insanların en yumuşağı ve ikrĂ‚mlısıydı. Onlara karşı daima tebessumluydu,
* Ne yer, ne icerse hizmetcisine de aynısını verirdi, Vefat ederken son anlarında dahi : "Elinizin altındakilere (hizmetci ve işcilere) iyi davranmamızı, onların haklarını gozetmemizi ve namaza dikkat etmemizi" tavsiye buyurmuştu.[2]
* Sofradan daima doymadan, yarı ac kalkardı.
* Temizliğe son derece ehemmiyet verir ve riĂ‚yet ederdi,
* Ozel işlerini kendisi yapardı. Doşeği ici hurma lifi dolu deridendi.
* Dunya malına asla rağbet gostermezdi, Bir gun yanında dunyalıktan bahsettiler, Buyurdu ki : "İşitmiyor musunuz? SĂ‚de hayat imandandır"'
* Ekseri yediği arpa ekmeği ve hurmaydı, Allah'ın huzuruna kavuştuğu vakit, evinde az bir arpadan başka yiyecek maddesi bulunmamıştı.[3]
* Kimsenin ayıbını yuzune vurmazdı,
* Cok adildi.
* Sosyal adaleti ve kardeşlik hukukunu en guzel o uyguladı.
* Calışmaya, ilim ve irfana, icad ve keşiflere teşvik etmiştir.
* Daima Hakk'ın ve haklının yılmaz savunucusuydu.
* Zulum ve somurunun amansız duşmanıydı.
* İnsanların faydası icin, kendi rahatını terk ederdi,
* İnsanlara madde ve mevkisine gore değil, takvĂ‚ ve ahlĂ‚kına gore değer verirdi.
* İlim-irfan Ă‚dab-erkĂ‚n şiĂ‚rıydı.
* Hayatı iman ve cihad olarak gormuştur,
* Cahil bir toplumu, dunyanın en insĂ‚ni, en mureffeh devleti haline getirmiştir, O'nun tebliğ ettiği İslam Nizamı'nı hayatlarına gercek mĂ‚nasıyla tatbik eden cemiyetler, yine aynı şekilde dunyanın ve insanlığın efendisi olurlar,
* Modern medeniyetin oncusu ve insanlığın manevi mimarıdır.
* İlk defa insan haklarını tam manĂ‚sıyla o acıklamış ve bunu tatbik etmiştir.
Rasulullah (s.a.s.) her yonden ornek alınacak en mukemmel insandır, Her muslumanın O'nu en guzel şekilde oğrenip tanıması; Onun yuce ahlĂ‚kını yaşamaya ve yaşatmaya calışması lazımdır, Cunku O'nun ahlĂ‚kı, Kur'Ă‚n ahlĂ‚kı idi. Hz. Âişe (r,anha) Validemize, Sahabeler Rasulullah'ın (s.a.s.) ahlĂ‚kını sordular. Buyurdu ki : "Siz Kur'Ă‚n okumuyor musunuz Allah Rasulu (s.a.s.)'nun ahlakı Kur'an idi"[4]
Şair Nabi şoyle diyor :
"Calış, ehl-i kemĂ‚l ol, uyma her nĂ‚dĂ‚n-ı gumraha,
Baş eğ, el bağla, sonra gel Huzuru Hazreti ŞĂ‚h'a."
Rasulullah (s.a.s.) Efendimizin cok yapmış olduğu dualarından biri şudur :
“Allah'ım: Fayda vermeyen ilimden, kabul olmayan amelden, mustecĂ‚b olmayan duadan sana sığınırım".
Peygamberimiz şoyle buyurmuştur: "Ey mu'min, sende şu dort şey bulunursa dunyada kaybettiğin (elde edemediğin) şeylere uzulme: Doğruluk ve sadakat, emanetlere riayet, guzel huy ve yuksek ahlĂ‚k, meşru calışıp helalden kazanmak"[5]
Allah'ın selĂ‚mı, rahmeti ve bereketi Peygamber Efendimize ve O'nu ornek edinenlerin uzerine olsun
__________________