Genellikle her kadın hayatının ceşitli donemlerinde adet duzensizliği sorunuyla karşılaşır . Kadınları jinekologlara gitmeye sevk eden ve en cok endişe yaratan sebeplerden biridir.Bu duzensizlikler organik olabileceği gibi (myomlar ,yumurtalık kistleri ,tumorler , sistemik hastalıklar vs) fonksionel de (hormonal duzensizlikler)olabilir.Bu patolojik durumlar muayene ,kan tetkikleri ,goruntuleme yontemleri ile tesbit edilebilir.Adet duzensizliğini kadın hayatının farklı evrelerinde incelemekte fayda vardır.
Cocukluk cağı
Doğumdan ilk adeti gorene kadar olan suredir.İlk adet ortalama 11-13 yaşları arasında gercekleşir.9 yaşından once meydana gelirse veya 16 yaşına kadar başlamazsa patolojik bir durum soz konusu olabilir
Ergenlik donemi
İlk adetin (menarş) gorulmesiyle birlikte ergenlik donemi başlamış olur.Ancak hormonal olgunluk yaklaşık iki senede oluşur.Bu nedenle adetler hemen duzenli bir şekilde olmayabilir .İlk adetler yumurtlama olmaksızın meydana gelir.Bu donemde duzensizlikler ve adet kanamasının fazla olması sık gorulur.Bazı kanamalar o kadar fazla olur ki hastaneye yatırmak hormon vermek ve kan transfuzyonu yapmak gerekir. Bazen de kanama aralıkları 6 aya kadar acılabilir. Tum bu durumlar mutlaka muayeneyi gerektirir.
Doğurganlık donemi
Bu donemde hormonal olgunlaşma tamamlanmıştır .Gebelik icin tum şartlar hazırdır.Adetler duzenli ve kanama sureleri genellikle normaldir.Her adet yumurtlamalıdır. . Bu donem kadının gebe kalabileceği donemdir ve menopoza kadar devam eder.
Bu donemde adet duzeni ancak ruhsal ve veya fizik traumalar veya başka sağlık sorunları yuzunden bozulabilir.
Gecikmeler;
Eğer kadın doğurganlık donemindeyse ve adeti gecikmişse ana sebep gebeliktir. İlk akla gelmesi gereken neden budur.Yumurtamayı bozan hormonal nedenler de adet duzenini bozar(Orneğin polikistik over).Stres mevsimsel değişimler mekan değişiklikleri ruhsal sorunlar adet gecikmelerine neden olabilir.Bu durumlar sık sık tekrarlıyorsa doktorunuza muracaat ediniz.Tedavi genellikle başarılı olur ve kolaydır.
Adet gecikmesinin onemli nedenleri arasında aylık ya da uc aylık korunma iğneleri ya da kola uygulanan hormon cubuklarının icinde bulunan hormonların yan etkileri de vardır.Bir cok durumda kanamayı tedavi etmek guctur. Kanama inatcı olur ve hormon duyarlılığı zayıftır.Bircok gelişmiş ulkede kullanilmayan bu urunlerin ulkemiz kadınlarına uygulanması duşundurucudur
Ara kanamalar
Ara kanamalar sık gorulen bir durum olup coğu zaman patolojik değildir.Yumurtlama donemine denk gelen gunlerde hormon dalgalanmasına bağlı olarak birkac petlik kanama olabilir.Ancak ilişki ile yada birkac gun arayla sık sık tekrarlıyorsa ve taze kırmızı kan gorunumundeyse mutlak surette hekim tarafından değerlendirilmeli ve sebep mutlaka tesbit edilmelidir. Bunun icin hicbir fedakarlıktan kacınmamalıdır.Cunku bu kanama bircok istenmeyen ve sonucları cok ağır olan hastalıkların on habercisi olabilir.
Adetin fazla olması:
Adet kanamasında sure uzun ve kanama miktarı normal kabul edilen ust sınır (yaklaşık 80 cc) den fazla ise bu patolojiktir.Yumurtlama bozuklukları,spiral,hormonal nedenler, aylık veya uc aylık iğneler veya farkına varılmamış ancak duşukle sonuclanan gebelikler muhtemel nedenler arasındadır.
Adetin az olması:
Adet doneminde gorulen kanama miktarı 30 cc den azsa kanama iki gunden az suruyorsa bu durumda adet kanamasının azlığı soz konusudur.Yaşın ilerlemesi ,sık sık yapılan kuretajlar ,rahim ici yapışıklıkları, doğum kontrol hapları adet kanamasının azalmasına sebep olabilirler. Gebelikte ustune adet gorme durumundada kanama normal adet kanamasına gore azdır.
Adet duzensizliklerinde ne gibi incelemeler yapılır?
Normal dışı her kanamada mutlaka doktorunuza muracaat ediniz.Doktorunuz tam bir muayene yapacak ve bu durumun acığa cıkabilmesi icin gerekli tetkikleri uygulayacaktır.Ultrasonografi, hormon testleri, pap smear gibi tetkikler yapılarak teşhis konulur ve gerekli tedavi uygulanır.
Nasıl tedavi edilir?
Tedavi teşhise gore yapılır. Standart bir tedavi olmadığı gibi aynı teşhis konmuş hastalara ek faktorlere veya hekime muracaat anlarındaki evrelerine gore farklı tedaviler uygulanabilir. Hekimlik sanatı burada devreye girmekte ve hastalık yok hasta var sozu belkide anlamını en iyi bu durumların tedavisinde bulabilmektedir.Bazı hastaların benzer durumdaki diğer hastalara verilen tedaviyi kendi kendilerine uygulamaya kalkması bizlerin işini bazen cok zorlaştırmaktadır. Tedavi sureleri uzamakta ve pahalılaşarak hem hasta hem de ulkemiz ekonomisine olumsuz yansımaktadır.Bir cok ciddi hastalık zamanında teşhis edilirse daha kolay iyileştirilebilir ve tedavi suresi daha kısa olabilir.
[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]