Dunya “manyetik depremi” bekliyor!..
Dunya’nın kuzey ve guney manyetik kutupları yer mi değiştirecek?
Kaptanlar eskiden beri gemilerin seyir defterlerine aldıkları rotayı manyetik hesaplara gore not ederlerdi. Seyir defterlerini tarayan bilim insanları Dunya’nın manyetik alanlarının 1860’tan beri hızla guc yitirdiğini ortaya cıkardı. Dunya’nın manyetik gucundeki duşuş bu hızla giderse, 2 bin yıl icinde tamamen sıfırlanacak. Araştırmacılar, Dunya’nın manyetik kutuplarının yer değiştireceğini ve bugunku kuzeyin guney, guneyin ise kuzey olacağı spekulasyonunu dile getiriyor.
Bu iddianın sahibi İngiltere’de University of Leeds profesoru David Gubbins. Dr. Gubbins, manyetizma ile ilgili bilgiler iceren eski gemi seyir defterlerini 25 yıldır tarıyor ve bunları tasnifliyor. Gubbins’e gore, manyetik gucun azalması en şiddetli bir şekilde Atlas Okyanusu’nun guneyinde gercekleşiyor.
17 ve 18’inci yuzyıllarda Avrupalı kaptanlar, gemilerinin pusulalarını kuzeye ayarlarken kullandıkları manyetizma olcumlerini not ederlerdi. Gemi seyir deftlerlerinden manyetik alanların gecmişteki halini tum detaylarını vermeleri beklenmiyor, ancak bu verilerren anahatlar cizilebiliyor. Gubbins, 1590’da dahi yapılan bazı olcumleri en fazla yarım derece şaşacak kadar kesin olduğunu vurguluyor.
’MANYETİK DEPREM’E 2 BİN YIL KALDI
Gubbins, gemilerin manyetizma olcumu yapıldığında bulundukları konumu temel alarak, taranan seyir defterlerindeki verilerden Dunya’nın manyetik alanlarının 1590-1840 aralığındaki haritasını cıkardı. Bu veriler, mineral pıhtıları veya volkanik kayalar gibi dolaylı kanıtlarla birleştirildi.
Gubbins, direkt ve dolaylı kanıtların oluşturduğu haritada, gezegenin kuresel manyetik alan gucunun 1590 ila 1840 arasında değişmediğini ortaya cıkardı. Ancak bu tarihten sonra, ani bir duşuş goze carpıyor. 1840 sonrasında, Dunya’nın manyetik alan gucu her 100 yılda yuzde 5 duşuşe geciyor.
780 BİN YILDIR ELİ KULAĞINDA
Her 300 bin yılda bir Dunya’nın kuzey ve guney manyetik kutupları yer değiştiriyor. Manyetik kutbun yer değiştirmesi icin once aşamalı olarak guc yitirmesi ve sonunda tamamen sıfırlanması gerekiyor.
Manyetik kutupların tam değiş tokuşu en son 780 bin yıl once gercekleşti, kısacası vaktinde gercekleşmeyen kutup değiş tokuşu uzun bir zamandır eli kulağında bekliyordu. İşte uzmanlar uzun bir suredir gebe olan bu surecin rayına oturduğunda, hızla ilerleyeceğini ve kutup değiş tokuşunun ’5 bin yıl gibi kısa bir surede’ yerine oturacağını duşunuyor.
DONUM NOKTASI 1860: MANYETİK ALAN HIZLA DEĞİŞİYOR
Gubbins’e gore hızlı ve ani bir manyetik kutup değişim sureci aslında henuz başlamamış veya yeni başlamış olabilir.
İşte bu noktada guney Atlas Okyanusu’ndaki anormallik devreye giriyor. Guney Amerika bolgesindeki manyetik kutup değişimi, seyir defterlerinden elde edilen verilere gore, ilk olarak 1800’lerin başında başlamış olabilir. Manyetik alan değiş tokuşunun şiddeti artarak 1860’a kadar geldi ve bu tarihte gezegendeki tum manyetik alanların guc dengesini bozacak şiddete ulaştı.
GOKYUZU IŞIL IŞIL OLACAK
Diğer bir deyişle; beklenen manyetik kutup değiş tokuşu, ilk kez guney Atlas Okyanusu’nda başladı ve o derece hızlı gelişti ki, diğer bolgeleri de beraberinde koşturdu. Kuresel manyetik alan değiş tokuşunun 2 bin yıl icinde olacağı varsayımından hareketle, Kuzey Işıkları veya Aurora olarak adlandırılan manyetik ışıltılar tum gezegenden gorunecek.
__________________