Doc.Dr.Şakir Kocabaş (d. 1945, İstanbul - o. 2006)


İlk, orta ve lise tahsilini İstanbul’da tamamladı. 1970 yılında İTU Kimya ve Metalurji Fakultesi’nden mezun oldu. 1972-86 yıllarında Turkiye ve İngiltere’de kimya sanayiinde teknik ve idari gorevlerde bulundu. Bu sure icinde bilim ve dil felsefesi calıştı. 1985’te yayınladığı "İfadelerin Gramatik Ayırımı" adlı kitabı Duşunce dalında Yazarlar Birliği’nin odulunu kazandı.



1985-90 yılları arasında Londra Universitesi’nde yapay zek alanında doktora yaptı. Doktora tezinin konusu “Bilginin İşlevsel Sınıflandırılması: Bilimsel Araştırma ve Buluşlar Uzerine Uygulamalar” (Functional Categorization of Discovery) idi. Aynı yıllarda Turkiye’de "İlim ve Sanat dergisi" ve Hindistan’da Aligarh Universitesi tarafından yayınlanan MAASJournal of Islamic Science dergilerinde İslam, bilim ve felsefe konularında makaleleri ve The Qur’anic Concept of Intellect ve Foundations of Scientific Thought in Islam isimli iki kucuk kitabı yayınlandı.



1991 yılında Turkiye’ye donen Dr. Kocabaş 2006 yılına kadar İTU Ucak ve Uzay Bilimleri Fakultesi’nde oğretim uyesi olarak calışmış ve Tubitak Marmara Araştırma Merkezi’nde Yapay zek Obek başkanlığı yapmıştır. Kocabaş’ın yapay zek alanında 15’den fazla uluslararası makale ve konferans yayını bulunmaktadır.




Docent Dr.
1994
İstanbul Teknik Universitesi,
Uzay Muhendisliği Bolumu,

Ph.D. (Yapay zekÂ)
1985-90
King's College London
Dept. of Information Engineering

Kimya Yuksek Muhendisi
1967-70
İstanbul Teknik Universitesi
Kimya Muhendisliği Fakultesi

Kimya Muhendisi
1963-67
İstanbul Teknik Universitesi T.O.



Akademik Tecrubesi

- Yapay ZekÂda Bilgi Organizasyonu ve Bilgi Gosterimi uzerine araştırma tecrubesi.
- Yapay ZekÂda Makina Oğrenmesi ve Bilimsel Buluşların Modellendirilmesi konusunda araştırma tecrubesi.
- Gercek Zamanlı Yapay Zek ve Simulasyon konusunda proje tecrubesi.
- Bilgisayar programlama tecrubesi; PROLOG programlama dilinde yazılım geliştirme.


Yonettiği tasarılar

EUCLID RTP 11.3 Kompleks Hava Muharebesi Simulasyonu (1993-97), [Bu proje başarılı bir şekilde tamamlandı, ve 3.6.1998 tarihinde Marmara Araştırma Merkezi'nin 1997 Yılı Proje Odulunu kazandı. EUCLID RTP 11.7 Ucakta Silah Sistemleri Simulasyonu (1996-97), [Bu proje 1997 yılında başarılı bir şekilde tamamlandı. Bilimsel Araştırma ve Buluşların Modellendirilmesi. Osmanlıca-Kiril Optik Harf Tanıma. Parcacık fiziği ve seramik superiletkenler alanındaki bilimsel buluşların modellendirilmesi uzerine araştırma. (Londra'da) Londra Universitesi'nde doktora calışması. Doktora konusu: "Bilgi Sistemlerinde Bilgi Organizasyonu: Bilimsel Buluşların Modellenmesi Uzerine Uygulamalar". Istanbul ve Londra'da kimya sanayiinde ceşitli uretim, araştırma ve geliştirme calışmaları.

Uye Olduğu Bilimsel Dernekler

- American Association for Artificial Intelligence (AAAI)
- British Computer Society, Specialist Group on Expert Systems (BCS-SGES)
- The Society for Artificial Intelligence and Simulation of Behaviour (AISB)


Yayımlanmış Kitapları

İSLAM'DA BİLGİNİN TEMELLERİ Bu kitap 1987 yılında Londra'da yayınlamış olduğumuz "The Word Constellation AMR in the Qur'an: Foundation of Scientific Thought in Islam" başlıklı kitabın tashih edilip genişletilmesiyle ortaya cıkmıştır. İngilizce baskısı yayınlandıktan sonra kitabın konusu olan, Kuran'da bircok acıdan onemli gorduğumuz yedi temel kavram (emr, kadr, izn, sahhara, sultan, akl ve ruh kavramları) uzerine calışmalarımız aradan gecen dokuz sene boyunca devam etmiştir.
(451.16 KB) İFADELERİN GRAMATİK AYRIMI Farklı ifade kategorilerinde kullanılan kavramlar ve terimler bu gun bircok bilim ve felsefe tartışmalarında birbirine karıştırılmaktadır. Bu durum, ceşitli ifade bicimlerinin gramatik olarak nasıl birbirinden ayrıldığını bilmemekten kaynaklanmaktadır. Elinizdeki bu kitap ifadelerin kategorik olarak birbirinden nasıl ayrılabileceğini orneklerle ortaya koymaktır. Kitapta ayrıca basit gibi gorunen soruların aslında kendi iclerinde nasıl onermeler taşıyabildiği ve basit gibi gorunen cumleler icinde nasıl bir gramer karışıklığı bulunabileceği de orneklerle gosterilmektedir. Kitaptan bir kesit: Birisi gelse size şoyle dese: “Alaaddin’in lambası aslında sihirli lamba falan değildi. Termodinamiğin ikinci prensibine gore calışan, fakat uzay-zaman cevrimi yapabilen bir aractı” ne dersiniz? Burada gorduğumuz gibi, “Alaaddin”, “sihirli lamba” gibi masal terimleri guya fiziksel (teorik) bir gramer icinde kullanılmış oluyor. Freud ve Marx gibi “teorisyenlerin”, “din” hakkındaki ifadelerinin şaşkınlığa yol acması, bir yandan bunların sanki teorik bir gramer icinde soylenmiş sozler olarak gorulmesinden, ote yandan da bu tip “acıklamaların” hipotetik-olmayan bir temeli yokmuş gibi gorunmesindendir.
(189.18 KB) FİZİK VE GERCEKLİK/Bilim Felsefesine Kavramsal Yaklaşım Bu kitapta bilimle ve ozel olarak da fizikle gerceklik arasında bulunması gereken ilişki kavramsal bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Batı bilim geleneği, eski Yunan duşuncesinden gelen temel kavramlar mantık ve geometri ile, Ortacağ'da Muslumanların geliştirdiği cebir ve trigonometri ve gene muslumanların geliştirdiği deney, gozlem ve olcmeye dayanan araştırma gleneği uzerine kurulup gelişmiştir. Eski Yunan duşuncesinin temel kavramları uzerinde gelişen batı bilim anlayışı, bilim ve gerceklik arasındaki ilişkiyi ihmal ettiği icin bugun ciddi teorik ve felsefi meselelerle karşı karşıya gelmiş bulunmaktadır. Cağımızın en gelişmiş iki fizik teorisi, relativite ve kuantum teorileri, iclerinde taşıdıkları cozulemeyen kavramsal celişkiler yanında, yarım yuzyılı aşan butun cabalara rağmen birleştirilememektedir. Bu celişkiler cağımızın bazı seckin fizikcilerini sonucta bir omur boyu inceledikleri tabiatı "sacma" veya "anlamsız" olarak vasıflandırma noktasına kadar getirmiştir. Bilimle gerceklik arasındaki ilişkiyi gozardı eden bir bilim anlayışı, bilim adamını gercekliğe karşı duygusuz ve sadakatsiz bir hale getirmektedir. İşte bu yuzden mevcut bilim anlayışının mutlaka bir alternatifinin geliştirilmesi gerekmektedir. Elinizdeki kitap, gunumuz bilim anlayışının kavramsal temellerini sorgulamakta ve yeni bir bilim anlayışının ilk işaretlerini sunmaktadır.
(406.29 KB) İSLAM'DA GERCEKLİK KAVRAMI KUR'AN'DA HAK KAVRAMI... Kur’an’da gecen bazı kelimelerin bu gun de muslumanlar tarafından kullanılıyor olması, bunların herhalde doğru kullanıldığı manasına gelmiyor. Lisan (ve dolayısıyla duşunce ve inanclar) kendi haline bırakıldığında bozulmaya uğrar. Bu bozulma, gunumuzde orneklerini cok gorduğumuz şekilde başka lisanların bilincli faaliyetlerinin etkisiyle olabileceği gibi, bizzat lisanın kullanıcılarının dikkatsizliği ve kayıtsızlığı yoluyla da olabilir. Bu tur bozulmalar, bozuk lisanların etkisiyle olabileceği gibi, lisanı kullananların davranış bozukluklarının etkisiyle de olabilir. İnsanlar, bozuk davranışlarını kendi kendilerine ve başkalarına kabul ettirebilmek icin lisanlarındaki kelimeleri değiştirirler veya lisanlarından tamamen silerler. Kavramları ne kadar zengin ve tutarlı da olsa kullanılmayan bir lisan yaşamıyor demektir. Gerceklik ancak yaşayan ve yaşatılan bir lisan icinde anlaşılır ve ifade edilebilir. İfade gucu yuksek ve yaşayan bir lisan, zayıf lisanları etkisiz hale getirir.
(334.00 KB) UZAYLARIN VE MADDENİN YARATILIŞI Kur'an'da Yaratılış: Uzayların ve Maddenin Yaratılışı adlı kitabın ilk bolumu...
(258.86 KB) UZAYLARIN VE MADDENİN YARATILIŞI 2 Kur'an'da Yaratılış: Uzayların ve Maddenin Yaratılışı adlı kitabın ikinci bolumu... İmkanınız varsa, her zaman baskı halinde satışa sunulmuş kitapları okumanızı tavsiye ediyoruz. Zira, basılan kitaplar, Şakir Kocabaş'ın da bizzat onayını almış yayınlardır. Bu dosyalar, kendisinin bilgisayarından alınmıştır ve cumle cumle baskıdaki son haline uygun olup olmadığı şimdilik kontrol edilememektedir.
(320.59 KB)




Tamamlanmamış Kitapları

YAPAY ZEKAYA GİRİŞ Şakir Kocabaş, yaşamının son doneminde, ders kitabı niteliğinde bir Yapay Zeka kitabı yazmak icin buyuk gayret sarfetmişti. Bu kitabı cok onemsiyordu, fakat tamamlaması nasip olmadı. Kitabın yarım kalan bu nushası, tamamlanması dileğiyle, yapay zeka konusundaki yakın calışma arkadaşlarından Ercan Oztemel'e, diğer tum yapay zeka calışmalarıyla birlikte teslim ve emanet edilmiştir.
(328.85 KB) CANLILARIN VE İNSANIN YARATILIŞI Kur'an'da Yaratılış serisinin ikinci kitabı. Uzayların ve Maddenin Yaratılışı kitabının ardından, Şakir Kocabaş "Canlıların ve İnsanın Yaratılışı" adlı kitabı yazabilmek icin gece gunduz calışıyordu. Fakat maalesef bu değerli eseri de tamamlaması nasip olmadı. Şakir Kocabaş'ın Bilim ve Sanat Vakfı'ndaki calışma grubuyla yaptığı calışmalar sonucunda ortaya cıkan Kur'an'da Yaratılış serisinin bu ikinci kitabı, inşa'Allah ardından gelenler tarafından tamamlanır. Konuyla ilgili kapsamlı kavram calışmalarını, sitemizin Kavram Calışmaları bolumunden takip edebilirsiniz.
(120.18 KB)

Makaleler

KIYAMET GUNU Kur'an ve Hadislerdeki bilgilerden faydalanarak, Kıyamet Gunu'nun mahiyeti ve o gun gercekleşecek olaylarla ilgili kaleme alınmış cok değerli bir makale.
(109.33 KB) TABİAT OLAYLARI "Allah'ın tabiat olaylarının yonlendirmesi" isimli, on altı sayfalık makale. Yaratan'ın yaratılana mudahelesi konusunda yapılan tartışmalara ışık tutacak bir yazı.
(61.28 KB) BATI BİLİM ANLAYIŞINDA GERCEKLİK MESELESİ Yukarıda adı gecen konu uzerine yazılmış bir makale.
(155.56 KB) NUKLEER ASTROFİZİK Nukleer Astrofizikte reaksiyonların ve reaksiyon mekanizmalarının otomatik formullendirilmesi: Yeni Sonuclar.
(39.51 KB) BR-3 Bu makalede bilimsel buluşlarda gorulebilen ‘ tutarsızlık’ ve ‘eksiklik’ gibi anlaşmazlıkları tesbit etme ve cozme konusunda yoğunlaşılmış.
(275.50 KB) YAPAY ZEKA ARAŞTIRMA VE UYGULAMA ALANLARI Konuyla ilgili sekiz sayfalık makale.
(48.01 KB) YAYIN LİSTESİ Şakir Kocabaş'ın ŞUBAT 2000'e kadar gercekleştirdiği yayınların listesi. Bu liste aracalığıyla, yayınlarını diğer kaynaklardan da takip edebilirsiniz. 2000 yılından sonraki yayınlar icin bilgileri, yine burada, MAKALELER bolumunde bulabilirsiniz.
(27.00 KB) HARP OYUNLARINDA ZEKA UYGULAMALARI EUCLID RTP 11.3 Kompleks Hava Muharebesi Simulasyonu projesini başarılı bir şekilde tamamlayan ve 3.6.1998 tarihinde Marmara Araştırma Merkezi'nin 1997 Yılı Proje Odulunu kazanan Şakir Kocabaş'tan konuyla ilgilenenler icin onemli bir makale.
(50.52 KB) AI SIM AISim: Dağıtık Ortamlarda Kompleks Hava Muharebesi Benzetimi İcin Geliştirilmiş Bir Zeki Tehdit Sistemi
(58.50 KB)





www.sakirkocabas.com
__________________