Yirmi yaş dişi, diğer bir isimle akıl dişi, bir cok insan icin korkutucu bir fenomendir. Genel populasyonun cok buyuk bir kısmı yirmi yaş dişlerinden sıkıntı yaşamakta ve dental kliniklere başvurmaktadır. Bu fenomen abartılıyor mu? Yoksa gercekten korkulacak bir şey var mı? Bu biraz da bizim beklentilerimizle alakalı…Yirmi yaş dişi, 7 yaşından 25 yaşına kadar gelişmektedir. 9 yaşında radyografilerde de gorulmeye başlayan yirmi yaş dişi, 14 yaşında “kuron” denen ust bolgesinin oluşumu tamamlanır. 16 yaşına gelindiğinde, kok oluşumunun %50'si tamamlanır. Bundan sonra ceneninde gelişimi ile beraber yirmi yaş dişi icin yer oluşmaya başlar. 18 yaşında kok oluşumu tamamlanır. 24 yaşında, yirmi yaş dişlerinin %95'i butun haraketlerini tamamlar. Bu aşamada diş ya cıkış yolunu takip edip surmesini tamamlar, ya da farklı bir yone doğru kendine cıkış yolu yaratmaya calışır. Problemler, bu aşamaların herhangi birinde oluşabilir.Farklı yone cıkan, gomulu kalan veya herhangi bir patolojiye sebep olan bu yirmiyaş dişleri, neden normal seyirlerinde suremezler? Aslında bu durumu acıklamak icin zaman icinde bir cok farklı acıklama yapılmıştır. Bunlardan bir kacına ornek vermek gerekirse;
Yirmi yaş dişlerinden birden fazla kok varsa bunların farklı surecte gelişmesi dişlerin normal seyrinde surmemesini sebep olabilmektedir.Diğer bir sebep ise diş genişliklerinin fazla, fakat cenedeki alanın az olmasıdır. Buna bağlı olarak diş surmesini tamamlayacağı alana ulaşamaz.Gelişim sırasında oluşan sıkıntılar da bu sebeplerin icinde sayılabilmektedir.Peki her yirmi yaş dişi cekilmeli midir? Veya hangi yirmi yaş dişi cekilmelidir?Maalesef gomulu yirmi yaş dişi, genelde hastalarda cok ciddi problemlere sebebiyet verir. Ornek vermek gerekirse,
Yarı gomulu yirmi yaş dişinin cevresinde oluşan iltihapın (perikoronitis) sebep olduğu, cok ciddi ağrı tablosuCevre dişlerde curuk oluşumuna sebep olmaDişlerde sıkışıklık dolayısıyla şekil bozukluğuna yani ortodontik problemlere sebep olmaYirmi yaş dişi kaynaklı kist veya tumor oluşumuna zemin hazırlamaBulunduğu bolgedeki kemiği enfeksiyon benzeri oluşumlarla eritmeCene kırığına sebep olabilmeAcıklanamayan ağrı tablosu , yirmi yaş dişlerinin oluşturabildiği problemlerin başında gelmektedir. Ama bu butun risklere rağmen biz “Butun yirmi yaş dişleri cekilmelidir.” gibi bir tespit yapamayız.Eğer bir yirmi yaş dişi surmuşse ve aktif olarak kullanılıyorsa veya gomulu yirmi yaş dişi herhangi bir probleme ne hasta acısından ne de diş hekimi acısından neden olmuyorsa, cekimi zorunlu değildir.Fakat gomulu olan bir yirmi yaş dişi ne yazık ki patlamaya hazır bir bomba gibidir. Yapmamız gereken altı aylık duzenli kontroller icin diş hekimimize gitmemiz ve bu kontrollerde duzenli olarak yirmi yaş dişlerimizi net olarak gosteren radyografiler aldırmamızdır.Yirmi yaş dişinin cekimine karar verilmesi durumunda, diş cekimi yapılacak alan sterilizasyon kurallarına uygun olarak hazırlanmalı, alana lokal anestezi uygulanmalı ve dişin cekimi cerrahi prensiplere gore uygun olarak yapılmalıdır.Yirmi yaş dişi cekimi sırasında hastalarımızın en buyuk korkusu, herhangi bir ağrıyı hissetme duşuncesidir. Lokal anesteziler, beyin ile cekim alanı arasındaki sinir iletilerini bloke ettikleri icin boyle bir olasılık, doğru uygulanmış bir lokal anestezi ile mumkun değildir. Fakat dokunma ve baskı duyusu sadece genel anestezi ile bloke olduğundan, hasta dokunma ve baskı duyusunu hisseder. Bu, ağrıyla cok karıştırılan bir duyudur. Bu sebeple hastanın ve hekimin bunun ayrımına iyi varması gerekmektedir.Yirmi yaş dişinin cerrahi cekimi sonrası, recete edilen ilaclar duzenli ve zamanında kullanılmalıdır. Ağıza gelen kan kesinlikle tukurulmemelidir. 24 saat sureyle tutun ve tutun urunleri tuketilmemelidir. Sıcak yiyecek ve iceceklerin tuketiminden kacınılmalıdır. Operasyon sonrası o bolgeye yuzun dışından soğuk kompres uygulaması, operasyon sonra şişliği en aza indirecek bir durumdur.Sonuc olarak duzenli Diş Hekimi kontrolu sizi bir cok sıkıntıdan erken teşhisle kurtaracaktır. Hastanın operasyon sonrası duzgun uygulacağı bir bakım en az doğru cerrahi teknik uygulanması kadar onemlidir.
C.Cansın OZGURAğız Diş Cene Hastalıkları ve Cerrahisi
[h=2]İstanbul Diş Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]