-Abdestin Mustehabları
-Abdestin Mekrûhları
-Abdesti Bozan Şeyler
-Abdest DuĂ‚ları
Şeklinde Sıralıyacağım. Nelere dikkat etmemiz gerekiyoru neler yapmalıyız nelerden kacınmalıyız.
ABDESTİN MUSTEHABLARI: Altısı şunlardır:
1- Kalble yapılan niyyeti dil ile soylememek.
2- Kulağından artan su ile boynuna mesh etmek.
3- Ayaklarını kıbleye karşı yıkamamak.
4- Mumkin olursa, abdestden artan suyu, kıbleye karşı ayak uzere icmek.
5- Abdestden sonra şalvarına biraz su serpmek.
6- PĂ‚k ve temiz bir peşkirle silinmek.
İbni Âbidîn abdesti bozanlarda diyor ki, (Kendi mezhebinde mekrûh olmıyan birşey, başka mezhebde farz ise, bunu yapmak mustehabdır). İmĂ‚m-ı RabbĂ‚nî, 286. cı mektûbda diyor ki, (MĂ‚likî mezhebinde, abdest a'zĂ‚sını uğmak farz olduğu icin, muhakkak uğmalıyız). İbni Âbidîn, ric'î talĂ‚kı anlatırken diyor ki, (Hanefî mezhebinde olanın, mĂ‚likî mezhebini taklîd etmesi evlĂ‚dır. Cunki, imĂ‚m-ı MĂ‚lik, İmĂ‚m-ı a'zamın talebesi gibidir. Bir mes'elede, hanefî mezhebinde, bir kavl bulunmadığı zemĂ‚n, hanefî Ă‚limleri, mĂ‚likî mezhebine gore fetvĂ‚ vermişlerdir. Mezhebler icinde, hanefîye en yakın olanı, mĂ‚likî mezhebidir.)
ABDESTİN MEKRÛHLARI: Onsekizi şunlardır:
1- Yuzune -suyu- pek vurmak.
2- Abdest aldığı suya uflemek.
3- Ucden eksik yıkamak.
4- Ucden ziyĂ‚de yıkamak.
5- Abdest aldığı suya tukurmek.
6- Suyun icine sumkurmek.
7- Gargara yaparken buğazına su kacırmak.
8- Arkasını kıbleye donmek.
9- Gozunu yummak.
10- Gozunu pek acmak.
11- Soldan başlamak.
12- Sağ eliyle sumkurmek.
13- Sol eliyle ağzına su vermek.
14- Sol eli ile burnuna su vermek.
15- Ayağını yere vurmak.
16- Guneşde ısınmış su ile abdest almak.
17- MĂ‚-i musta'melden sakınmamak.
18- DunyĂ‚ kelĂ‚mı soylemek.
ABDESTİ BOZAN ŞEYLER:
Bu makamda yirmidort kadar beyÂn olunur:
1- Ardından cıkanlar.
2- Onunden cıkanlar.
3- Kurd ve ufak taş gibiler onden veyĂ‚ arkadan cıksa.
4- İhtikan etdirmek.
5- Kadınlar, doğum yerine akıtdığı ilĂ‚c, geri gelse.
6- Bir kimse, kulağına akıtdığı ilĂ‚c, ağzından cıksa bozar. [Kulağından veyĂ‚ burnundan cıksa bozmaz (Hindiyye).]
7- Bir adam, bevl yoluna tıkadığı pamuk, ıslanıp duşmuş olsa, [Pamuğun bir kısmı dışarda kalıp dış kısmı kuru ise, duşmedikce bozmaz.]
8- Pamuk duşse ve dışarda kalan kısmı ıslanmış olsa.
9- Ağız dolusu kusmak. Balgam kusmak, cok olsa da, bozmaz. Uyuyan kimsenin ağzından gelen su, sarı da olsa temizdir.
10- Hastalık sebebi ile, gozunden yaş akmak bozar. Ağlamakla, soğan gibi şeylerin te'sîri ile akınca bozmaz.
11- Burnundan gelen kan, cerĂ‚hat, sarı su, delikden dışarı cıkmasa da bozar. Sumuk necs değildir. Bozmaz.
12- Tukurduğu tukrukde gorulen kan fazla olursa.
13- Bir şeyi ısırdığında, ısırdığı yerde kan olursa ve kan, ağzına, dişine bulaşmış ise, abdesti bozulur. Bulaşmadı ise, bozulmaz.
14- Bir yerinde, kan cıkmış ve az da olsa dağılmış gormek, hanefîde bozar. MĂ‚likîde ve şĂ‚fi'îde bozmaz.
15- Cıplak hayvĂ‚n uzerinde, dalgın uyuyup, yokuş aşağı inse.
16- Abdest aldım mı, almadım mı diye şek edip, zann-ı gĂ‚libi, abdestsizlikde olsa.
17- Erler, avreti ile cıplak iken kucaklaşsa.
18- Abdest a'zalarından birini yıkamağı unutmuş, hangisini bilememiş olsa.
19- Bir yerinde bulunan kabarcıkdan, kendiliğinden veyĂ‚ sıkınca cerĂ‚hat, kan ve sarı su dışarı cıksa.
20- Bir yerinde yarası var imiş, orta yerine sarı su, kan, cerĂ‚hat gibi necs sıvı birikmiş, sağlam yerine veyĂ‚ ustundeki pamuğa, sargıya bulaşmışsa bozulur. Yaradan, cıbandan cıkan renksiz su abdesti bozmaz denildi. Uyuz, cicek [ve ekzema]lı olanların bu kavle uymaları cĂ‚iz olur.
21- Bir yere dayanmış uyumuş, dayandığı şey alınsa, duşecek gibi olursa.
22- Rukû' ve sucûdu olan nemĂ‚zlarda, kendi ve yanındaki işitecek kadar gulmek. Eğer yalnız kendi işitecek kadar gulerse, yalnız nemĂ‚zı fĂ‚sid olur, abdesti bozulmaz.
23- Sar'ası tutsa, yĂ‚hud bayılsa.
24- Kulakdan, cerĂ‚hat, sarı su, kan gelse ve guslde yıkaması lĂ‚zım gelen yere dek inerse.
Hamamda yıkanmağı, Avrupalı bizden oğrendi.
Bundan once, pis kokudan, evlerine girilemezdi.
Temizliği dunyĂ‚ya muslimĂ‚nlar yaydı.
İnsanları, boylece, buyuk duşmandan kurtardı.
ABDEST DUÂLARI
Abdest almağa başlarken, (BismillĂ‚hil-azîm velhamdu lil-lahi alĂ‚ dînil-islĂ‚mi ve alĂ‚ tevfîkıl-îmĂ‚ni elhamdu lillahillezî ce'alel-mae tahûren ve ce'alel-islĂ‚me nûren) denir.
Ağzına su verdikde, (Allahummeskınî min havdi nebiyyike ke'sen lĂ‚ azmeu ba'dehu ebeden).
Burnuna su verdikde, (Allahumme erihnî rĂ‚yihatel-Cenneti verzuknî min naîmihĂ‚ velĂ‚ turihnî rĂ‚yihaten-nĂ‚ri).
Yuzunu yıkadıkda, (Allahumme beyyıd vechî binûrike yevme tebyaddu vucûhu evliyĂ‚ike velĂ‚ tusevvid vechî bizunûbî yevme tesveddu vucûhu a'dĂ‚ike).
Sağ kolunu yıkadıkda, (Allahumme a'tınî kitĂ‚bî bi-yemîni ve hĂ‚sibnî hisĂ‚ben yesîren).
Sol kolunu yıkadıkda, (Allahumme lĂ‚tu'tınî kitĂ‚bî bişimĂ‚lî velĂ‚ min verĂ‚î zahrî velĂ‚ tuhĂ‚sibnî hisĂ‚ben şedîden).
Başını mesh etdikde, (Allahumme harrim şa'rî ve beşerî alennĂ‚ri ve ezılleni tahte zılli Arşıke yevme lĂ‚ zılle illĂ‚ zılluke).
Kulaklarına mesh verdikde, (Allahumme-c'alnî minelle-zîne testemi'ûnel-kavle fe-yettebi'ûne ahseneh).
Boynuna mesh verdikde, (Allahumme a'tik rekabeti minennĂ‚ri vahfaz mines-selĂ‚sili vel-ağlĂ‚l).
Sağ ayağını yıkadıkda, (Allahumme sebbit kademeyye alessırĂ‚tı yevme tezillu fihil-akdĂ‚m).
Sol ayağını yıkadıkda, (Allahumme lĂ‚ tatrud kademeyye ales-sırĂ‚ti yevme tatrudu kullu akdĂ‚mi a'daike. Allahummec'al sa'yî meşkûren ve zenbî magfûren ve amelî makbûlen ve ticĂ‚retî len'tebûre).
Abdesti tekmil oldukdan sonra, (Allahummec'alnî minettevvĂ‚bîne vec'alnî minel-mutetahhirîne vec'alnî min ibĂ‚dikes-sĂ‚lihîne vec'alnî minellezîne lĂ‚ havfun aleyhim velĂ‚ hum yahzenûn).
Ba'dehu semĂ‚ya bakarak, (SubhĂ‚nekellahumme ve bihamdike eşhedu en lĂ‚ ilĂ‚he illĂ‚ ente vahdeke lĂ‚ şerîke leke ve enne Muhammeden abduke ve resûluke) okuya.
Bundan sonra, bir veyĂ‚ iki, yĂ‚hud uc def'a, evvelinde (Besmele) okumak uzere (İnnĂ‚ enzelnĂ‚) sûresini okuya.
Ve dahî, ehl ve iyĂ‚line ve cocuklarına lĂ‚zım olan din bilgilerini oğrene ve oğrete ki, kıyĂ‚metde, avretler erlerinden suĂ‚l olunurlar.
__________________