Selamlar, daha once boylesine detaylı bir rehber hazırlamadım, sorunum olursa kusura bakmayın.

Şimdi, bu rehberde size anlatmak istediğim, Linux'un kernelinin diğer işletim sistemlerinden daha iyi olup bunun oyun performansına da etki etmesi. Şu anda karşılaştırabileceğimiz 3 tane işletim sistemi var, MacOS, Windows, GNU/Linux.

MacOS ve Windows performans acısından neredeyse aynı(Windows'un performans konusunda biraz daha iyi olduğunu duşunuyorum), oyun konusunda da. Cok fazla bloatware yani gereksiz yazılım bulunuyor. Evet yapılandırılabiliyor fakat bu kernel sıkıntısını asla cozmez. Bu durumda tek bir secenek kalıyor, GNU/Linux.

İlk olarak, herkesin bir antipati beslediği donem olmuştur GNU/Linux'a, o donemdeki yetersizliğinden dolayı. İnsanlar bir işletim sistemini oyun performansına gore yargılıyor, ve bu cok yanlış. Artık geldiğimiz durumda GNU/Linux tam olarak performans verebilmekte, coğu oyunda da bunu sağlayabilmektedir. Wine ve Proton'un birleşmesiyle de Steam cok guzel bir adım attı zaten. Proton, şu anda populer oyunlardan 100 oyun icerisinden 80'ini calıştırabiliyor. Calıştıramadıklarına da gelirsek, Valorant, Tom Clancy's Rainbow Six Siege, COD: Modern Warfare 2, Hunt: Showdown gibi oyunlar. Bu oyunların da calışmamasının sebebi şu anda Anti-Cheat uygulamalarının GNU/Linux'u destekleyememesidir, GNU/Linux'a gore ayarlanmamasıdır. Ornek verirsem şu anda TF2 oyunundaki hilelerin coğu GNU/Linux portundan geliyor. GNU/Linux platformunda Native, yani doğal olarak var olan bir oyunun hile tespiti daha zor. Bu, GNU/Linux'un gelişmiş guvenlik sistemlerinden kaynaklanmaktadır. Farkını burada ortaya koyar her zaman.

Native yani doğal oyunlarda her işletim sistemine performans olarak net fark koyar GNU/Linux. Wine, Proton ile calıştırılan oyunların coğunda aynı performansı, bazılarında daha iyi bir performans da vermektedir. Bazılarında stabilizasyon sorunları olsa dahi oynanabilir. Bazı calışmayan oyunları yapılandırarak oynamak da mumkundur. Tabii butun oyunlar calışmamaktadır, ustte belirttiğim gibi.

Populer oyunlardan bahsedelim:
League of Legends (Lutris, Wine-ge-custom, 130 FPS, Windows'takiyle aynı)
Minecraft (Native/doğal, 460 FPS, Windows'ta 120 FPS veriyor)
God of War(Steam, Proton 7, 60 FPS, Windows'takiyle neredeyse aynı)
God of War 3(RPSC3, FPS'i sabitlikten kaldırdıktan sonra Windows'a 30 FPS fark atıyor)
RDR 2(Steam, Proton 7, 60 FPS, FPS sabitliğini kaldırdıktan sonra Windows'tan cok az daha fazla performans veriyor)
Devil May Cry 5(Steam, Proton 7, 60 FPS, Windows'tan daha az performans veriyor ama oynanabilir)

Test ettiğim oyunlar bunlar. Şimdi ne yapmanız gerektiğinize gecelim, karar vermek.

GNU/Linux size cazip geldiyse rehbere devam edebilirsiniz.

1- Distribution/Distro/Dağıtım secmek:
Burada onerdiğim birkac dağıtım var, Arch Linux, Debian, Fedora Everything.

Aralarından tercih sıralayacak olsaydım, 1. Arch Linux, 2. Fedora, 3. Debian olurdu.
Arch Linux gerek lightweight yani hafiflik konusunda cok iyi, tamamen kişiselleştirilebiliyor. Fedora'da da aynı durum var fakat Arch performansını yakalayamadığını duşunuyorum. Fedora'nın daha basit bir kurulumu vardır bu arada. Arch Linux kurabileceğiniz en zor distrolardan birisidir, bilginiz olsun. Debian aralarından en basiti fakat aralarında en geri kalmış olanı bana gore. Yaparım diyorsanız Arch Linux tavsiye ederim, performans ve ozelleştirme istiyorum diyorsanız Fedora, basit olsun diyorsanız Debian iyidir.

2- Kurulum esnasında doğru secim yapmak:
Evet bu kısım da onemlidir. En hafif şekilde kurmalısınız ki en iyi performansı alabilesiniz. Daha sonra ihtiyacınız olan programları indirebilirsiniz tabii.
3- Kurulum sonrası:
Arch'a yoğunluk vereceğim, bilginiz olsun. Ama yine de bilgi bırakacağım.
1- Suruculerin Kurulması:
Ekran kartı ve ses suruculerini kurmanız gerekmektedir.
Ses suruculeri:
Burada ses surucunuz icin ozel bir seceneğiniz var mı araştırın, yoksa direkt pipewire-pulse ya da pulseaudio indirip devam edebilirsiniz.
Tavsiyem pipewire-pulse uzerinedir, cunku yeni nesil bir surucudur ve pulseaudio'ya gore daha iyi performans vermektedir.
Coğu masaustu ortamı PulseAudio kullanmaktadır ve PulseAudio yeterlidir, gerek olduğunu duşunuyorsanız;

Fedora: Changes/DefaultPipeWire - Fedora Project Wiki

Debian: PipeWire - Debian Wiki

Arch Linux: PipeWire - ArchWiki

Gelelim ekran kartı suruculerine:
Fedora NVIDIA: Howto/NVIDIA - RPM Fusion
Fedora AMD: sudo dnf install mesa

Debian NVIDIA: NvidiaGraphicsDrivers - Debian Wiki
Debian AMD: AtiHowTo - Debian Wiki

Arch Linux NVIDIA:
CodeNames şuradan mimarilere ulaşabilirsiniz.
Fermi mimarisi icin: nvidia-390xx-dkms
Tesla mimarisi icin: nvidia-340xx-dkms
Kepler mimarisi icin: nvidia-470xx-dkms
bunun dışında ekran kartınız yeni nesilse ve 470 surumunun ustunu destekliyorsa direkt olarak nvidia surucusunu kurabilirsiniz.
sudo pacman -S nvidia-settings nvidia-utils opencl-nvidia primus_vk python-pycuda lib32-libvdpau lib32-nvidia-utils lib32-opencl-nvidia lib32-primus_vk python-glfw vkd3d lib32-vkd3d cakışıyor derse kurmayın, cakışan paketi komuttan silip tekrar kurun.

Arch Linux AMD:
Hepsi icin: mesa lib32-mesa vulkan-radeon lib32-vulkan-radeon
Ekran kartınız DirectX 12 desteklemiyorsa vulkan-radeon yerine amdvlk ve lib32-amdvlk secin. İki paketi aynı anda kurmayın. İki paketi aynı anda kurarsanız calışmaz, oyunlar acılmaz.
Yukledikten sonra yeniden başlatın.
3- Gerekli programların kurulması:
Bu durumda, oyun oynayacak birisi icin Lutris, Steam ve Wine'a ihtiyacı var.

Sıfır bir Arch icin ilk başta AUR yardımcısı yay kurun:
Kod:Panoya kopyala
git clone https://aur.archlinux.org/yay-git.git cd yay-git makepkg -si


Steam dışında oyun oynayacaksanız:

Daha sonra:
yay -S lutris lutris-wine-git
yay -S vkd3d wine-mono lib32-vkd3d wine-staging winetricks bottles proton-ge-custom protontricks-git protonup-qt wine-lol dxvk-bin
yay -S steam steam-native-runtime bottles llvm-proton-bin proton-ge-custom protontricks-git protonup-qt vkd3d-proton-mingw-git
sudo pacman -S lib32-libldap giflib lib32-giflib libpng lib32-libpng libldap lib32-libldap gnutls lib32-gnutls mpg123 lib32-mpg123 openal lib32-openal v4l-utils lib32-v4l-utils libpulse lib32-libpulse alsa-plugins lib32-alsa-plugins alsa-lib lib32-alsa-lib libjpeg-turbo lib32-libjpeg-turbo libxcomposite lib32-libxcomposite libxinerama lib32-libxinerama ncurses lib32-ncurses opencl-icd-loader lib32-opencl-icd-loader libxslt lib32-libxslt libva lib32-libva gtk3 lib32-gtk3 gst-plugins-base-libs lib32-gst-plugins-base-libs vulkan-icd-loader lib32-vulkan-icd-loader cups samba dosbox libwrap lib32-libwrap lib32-pipewire pipewire wireplumber pipewire-pulse gamemode innoextract lib32-gamemode lib32-vkd3d vkd3d pulseaudio ile cakışıyor hatası alırsanız o paketi kurup kurmamak size kalmış, bilginiz olsun.

Derleme uzun surebilir.
Daha sonra terminale winecfg yazıp kitaplıklara gelin, d3d10 ve d3d11 paketleri ekleyip duzenle kısmından doğal olarak secin.



Rehber bu kadardı, ihtiyacınız olan herşey kurulmuş oldu. Hatam varsa soyleyin, duzelteyim.