Linux uygulamlarının hemen hemen hepsi acık kaynakdır (open source) ,windows programlarına benzemez ve harici kutuphanelere bağlı olarak calışırlar. hangi kutuphane olduğunu anlamak zorunda değilsiniz,ancak windows programları tipik bir şekilde kendi kutuphanelerini yuklemesinde icerirler ve bayağı yer kaplarlar yuklemeden sonra, cunku benzer kutuphaneler daha oncede yuklenmiştir sizin hard diskinizde.Linux programları genelde bunu yapmaz.
Bir cok Linux işletim sistemi yavaş yavaş geliştirmektedir ,programları kolayca indirebilmek ve aynı kutuphaneyi bir cok kez kullanmamayıp hard diskinizde bir cok yeri kurtarmak icin.aynı zamanda,bu sistem size yukleme ve update imkanı saglayan bir merkez yeri oluşturur.bu sistem package manager diye adlandırılır ve sizler Ubuntu'da "apt-get,aptitude,Add/Remove ...,Synaptic ve Update Mnager" formlarında goruceksiniz.
Synaptic paket yoneticisinde kurulum
Synaptic ,paketlerin kurulumu icindir ve buyuk ihtimal ile sizin en rahat ediceğiniz bir grafiksel programdır. siz bunu sistem -->yonetim -->synaptic (System --> Administration ---> Synaptic Package Manager) yolunu takip ederek calıştırabilirsiniz.tebdir olarak calıştırmadan once şifre isticektir cunku tehlikeli olabilir ve Ubuntu sizi korumak icin cok sıkı tedbirler alır ve en onemlisi admin olarak girmeyen kullanıcıların sisteminizde karışıklık cıkarmasını engeller.
[IMG]http://img508.**************/img508/3116/synapticpu0.png[/IMG]
Arama,İşaretleme ve Uygulama
1. ilk olarak yuklemek istediğiniz pakedi arıyoruz.şu unutulmamalıdır ki binlerce uygun tema, uygulama,kutuphane ve dokuman vardır Synaptic 'de. butun bu paketler Ubuntu servislerinde sizin indirebilmeniz ve update edebilmeniz icin yerleştirlmişlerdir; package manager, windows'un update sistemi gibi calışmaz, daha gelişmiş ve esaslı bir şekilde calışır,ama birde yuklediğiniz kritik olmayan programları da update eder. aradığınız paketleri kategoriler icersinde bulabilirsiniz. aracyerinde arama butonuna tıklayarak arama yapabilirsiniz.
[IMG]http://img178.**************/img178/634/synapticsearchfm8.png[/IMG]
2. yuklemek istediğiniz paketi bulduğunuz zaman,uzerinde sağ tıklayın ve yuklemek icin işaretleyin.genelikle bu sizi bağlı olduğu diğer programlarında yuklenmesi gerektiğini soylicektir ve demet şeklinde gerekli programları otomatik olarak işaretlicektir. (kaldırırkende aynı işlemi yapabilirsiniz).ayrıca bir anda birden fazla programıda kurabilirsiniz.
3. yuklemek istediğiniz butun programları işaretledikten sonra, uygula butonuna tıklayabilirsiniz. boylece,download , yukleme ve kurulum yapılacaktır. cok kolay
[IMG]http://img521.**************/img521/4568/synapticinstalldeskbarjy2.gif[/IMG]
Synaptic'de sorun yaşarsak ne * olacak?
guvenin bana,muhtemelen olucaktır. eger olmazsa,burada neden olmayacagı ile ilgili sorunlar ve cozumleri var.
*Ubuntu paket yoneticisi gerekenleri Ubuntu ana stoklarından alıcaktır, bir cok resmi Ubuntu stoğu vardır! vazgectiğiniz ekstra stokları enable yapmaya calışın.
*eğer internete bağlanamazsanız,tamamen şansınızı yitirmiş olmazsınız.paketlerinizin CD de olma şansı vardır.
*eğer paketiniz hic bir stokda ulaşılabilir değilse,siz hala windows'un eski hilesini kullanabilirsiniz: el ile kurabilirsiniz. ama unutmayın, Linux'ta bir cok paket-format tipi vardır.
Programı yukledim ama nereye gitti?
genellikle sizin Uygulama menunuz yeni bir program olarak eklenecektir, ama bazen otomatik olarak gercekleşmez.burada yeni programınızın linkini oluşturmak icin bazı yollar var:
*sisteminizi yeniden başlatabilmeniz gerekebilir. ctrl + alt + backspace kısa yolu işinizi gorecektir.
*terminalde calıştırmak istediğiniz paketin adını komut olarak yazın. bazen programın adı komut olarak yetmeyebilir. o yuzden programın ilk iki adını yazıp "tab" tuşuna basınız ve programınızı sonra secin. unutmayınki terminali kapattığınızda programda kapanacaktır.
*Synaptic'de paketinizin uzerine sağ tıklayın.,ozellikleri secin menuden ve "tab labelled installed files" tıklayınız. yuklenen programların listesi cıkacaktır. /usr/bin dizinin icinde genellikle komutların adı olur.
[IMG]http://img60.**************/img60/429/synapticpropertiesinstarl2.th.png[/IMG]
Programı nasıl silerim?
bir programı kaldırmak istediğiniz zaman, yukleme işlemi yaparken yaptıklarınızın aynısını yapmalısınız.
Terminal'de kurulum
diyelim ki ABC adında bir program kuracaksınız terminalden.
terminali uygulamalar --> donatılar --> terminal yolunu izleyerek bulabilirsiniz. burada şu kodu kullanabilirsiniz.
Kod:
sudo apt-get install ABC and sudo aptitude install ABC
yukleme yapabilmeniz icin super kullanıcı olmalı * ya da şifrenizi kullanmanız gerekecektir.
[IMG]http://img262.**************/img262/4530/aptitudepo2.png[/IMG]
Synaptic'de ki gibi programı şu kodları kullanarak arayabiliriz.
Kod:
apt-cache search ABC
veya
Kod:
aptitude search ABC
bir paketi silmek icinse :
Kod:
sudo apt-get remove ABC
veya
Kod:
sudo aptitude remove ABC
kokten kaldırmak icin:
Kod:
sudo apt-get remove --purge ABC
veya
Kod:
sudo aptitude purge ABC
komut satırı yeni kullanıcılar icin korkutucu olabilir,bu yuzden siz nasıl isterseniz onu secebilirsiniz.
[IMG]http://img521.**************/img521/6131/terminalinstalldeskbarau5.gif[/IMG]
Programı elle kurmak
Synaptic'de istediğinizi bulamadığınıza kesinlikle emin misiniz? napalım windows yontemine mahkum kaldınız. oncelikle istediğiniz paketi internetten indirin. (.deb,.rpm,.tar.gz.,.package vs...) hadi bunları nasıl kuracağımıza sıra ile bakalım.
Debian Paket (.deb)
paket yoneticisi ile bir program indirdiğiniz zaman, bu genellikle debian paketidir ancak Ubuntu icinde uygundur ancak calışma garantisi herzaman icin yoktur. nautilus'da ki paleti cift-tıklayın * ya da masaustunuzdeki kurulum dosyasına, paket yoneticisi belirecektir:
[IMG]http://img219.**************/img219/5919/gdebiuo4.th.png[/IMG]
sadece ınstall Package basın. bir sorun olduğunda bilgilendirileceksiniz. ayrıca yeni bir versionu varsa o konuda da haber verilecektir.
Masaustu Teması (.tar, .tar.gz, .tgz, .tar.bz, ...)
Theme Preferences'i acıyoruz. System → Preferences → Theme.
bu uygulama ile iconları,kontrolleri ve pencere kenarlarını değiştirebilirsiniz. theme yuklemek icin, install theme diyoruz.
[IMG]http://img521.**************/img521/8961/themecz4.th.png[/IMG]
Kaynak Kodundan Yazılım Kurmak (.tar, .tar.gz, .tgz, .tar.bz, ...)
Sadece sağ tıklayıp "extract here" diyoruz.
video icin ise:
[IMG]http://img213.**************/img213/1659/extracthereeh0.gif[/IMG]
Kolay gelsin
Kaynak ; ubuntu-tr
__________________