Su ve sudo bilindiği gibi ozgur yazılımın gereği olarak guvenlik komutlarıdır. Her iki komutun gorevi birbirine benzese de aralarında bazı farklar vardır. Burada bir yandan bu farkları anlatırken diğer yandan gorevlerini de anlatmış olacağım.

Sistemin eğri cizgi / ile belirtilen dizinine kok veya root denir, sistemin tamamı bu dizindedir. Kok dizinde işlem yapmak icin parola gerekir, parola tek başına bir şey ifade etmeyeceği icin su-sudo komutları ile kok dizine girmek istediğimizi belirtiriz.
Burada su ve Sudo'nun farkı ortaya cıkar.
Su komutu ile girmek istersek kok dizindeki butun kullanıcıların hakkını uzerimize almış oluruz, boylece kok dizinde yani sistemde yuzde 99 istediğimizi yapabiliriz, yuzde birlik kısım ise yine guvenlik icin erişim engellenir, zira yuzde birlik kısmı kullanıcıyı ilgilendirmemektedir.
Sudo komutu ise sadece girilen komut icin hak verir, hangi komut girildiyse o kadarına izin verir, sistemdeki tum kullanıcıların hakkını almaya izin vermez.
Bir sistemde su ve sudo veya ikisi aynı sistemde kullanılacağı bazı dağıtımlarda sabittir, bazı dağıtımlarda ise kullanıcı tercihine bırakılır? Orneğin Ubuntu'da sudo varsayılandır, tercih yoktur, kok parolası tek parola ile belirlenir. Debian'da ise su, sudo veya her ikisi kullanıcı kurulum sırasında tercihini kullanır.
Tercih kullanacaksak bunu nasıl yapacağız?
Su ile kullanmak istersek kok ve kullanıcı icin ayrı parola belirleyeceğiz, istersek ikisine aynı parolayı da belirleyebiliriz ama ayrı parola olması guvenlik icin daha yararlıdır.
Sudo'nun daha guvenli olduğu genel bir yanlış algı var, her şeye erişim olmadığı icin Sudo'yu daha guvenli olarak değerlendiriyorlar.
Bir sistemde tek başına su kullanılacaksa bu goruş doğrudur ama su-sudo ikisi birlikte kullanılacaksa belki pratik olmaz ama Sudo'dan daha guvenli ve daha kullanışlıdır.
Cunku Sudo'lu dağıtımlarda ozellikle geliştiriciler icin bazen su komutu gerekiyor (inşa ettiğim dağıtımdan biliyorum) bu da en kullanışlı olanı su-sudo ikilisi olarak karşımıza cıkıyor. Zira bir sistemde her ikisi olduğunda ve her ikisinin parolası farklıysa hem guvenlik hem kullanım icin bize geniş secenek sağlamış oluyor.
Ayrıca sudo kullanan dağıtımlarda sudo su veya sudo -i komutu ile su komutu kullanabiliriz.

Peki İlledelinux dağıtımı hangisini kullanıyor?
İlledelinux son paylaşımlar Debian tabanlı olduğu icin (onceden Ubuntu tabanlı da inşa ediyordum) Debian'da olduğu gibi canlı ve klasik iki kurucu bulunuyor. Canlı oturum kurucusu calamares ile yapılan kurulumda sudo doğrudan varsayılan yapılıyor, klasik kurucu da ise su-sudo veya her ikisi tercih edilebiliyor. Yani İlledelinux dağıtımı bu tercihi kullanıcıya bırakmış durumda.

Zan edersem bu kısa anlatım su-sudo hakkında az da olsa fikir vermiştir.