Delphi'ye Giriş

Visual dillerden biri olan Delphi Programlama dili ile istediğiniz programları yapmak artık zor değil.

Programlarda kullanılabilecek standart işlemler birer kontrol olarak tasarlanmış olup programcının kullanımına sunulmuştur.Orneğin;Personel bilgileri girilen bir program yapılırsa,personelin adı,soyadı ,doğum yeri ve tarihi gibi bilgilerin girileceği Edit kutusu,Kullanıcının neyi girmesi gerektiğini belirten Label,değişik seceneklerden birini secme imkanı sağlayan aşağı doğru acılan ComboBox kutusu,komut butonları ,Personelin bir listesini gosterecek bir Liste kutusu ( ListBox ).Bunları kolayca forma taşıyarak programızın ekranını tasarlayabiliriz.Tek yapılması gereken Form uzerindeki kontrolleri oluşturmak icin Ana formun uzerinde bulunan Componentlerden ilgili ikonları secmek ve formumuza tıklamak.Object Inspector Penceresi

Formumuza koyduğumuz kontrol elemanlarının ozellikleri ve aldığı değerler Object Inspector Penceresinde gorulur.Object Inspector ; Properties ( Ozelliğin Adı ), Events ( Ozelliğin Değeri ) 2 kısımdan oluşur.Orneğin Formumuza Label1 koyalım.Label1'i Mouse ile secelim.F11 tuşuna tıklayarak Object Inspector penceresini acalım.Burada Label1'e ait olan Object Inspector penceresinin acıldığını goruruz.Orneğin Label1 ismini değiştirmek istersek Caption ozelliğine gelip karşısındaki kutucuktan Label1 sozcuğunu silip istediğimiz kelimeyi yazacağız. ( Orneğin Personelin Adı ).Bunun gibi Object Inspector'deki değerleri değiştirebiliriz.Orneğin Label1'e ait Object Inspector'deki Properties kısmındaki değeri alClient sectiğimiz zaman kontrol elemanının (Label1) Formun her tarafını kapladığını goruruz.Yine Font kısmında Label1'in yazı karekterini buyutebilir ve rengini değiştirebiliriz.Yine Ornek verecek olursak Formumuza aşağı acılır kutucuk ( ComboBox1) koyalım.Bu kontrol elemanına ait Object Inspector'de Items'in yanındaki kutuya tıklayarak acılan formda ComboBox acılırken gormek istediğimiz kelimeleri yazalım.Programı Calıştırma

Programı F9 tuşuna basılarak calıştırılır.Programı calıştırmak icin kodların yazılmasına gerek yoktur.Tasarım halinde de programımızı calıştırabiliriz.Kod Yazma

Kod yazmak istenilen kontrol elemanı secilir ve bu elemana ait Object Inspector'deki Events ozelliğinden yararlanılır.Burada ilgili kontrol elemanına tıklanınca programın bitmesi isteniyorsa OnClick kısmına kod yazılır.Eğer iki kez tıklanınca programın bitmesi isteniyorsa OnDblClick kısmına kod yazılır veya mouse ile ilgili kontrol elemanının uzerinden gecerken mesaj vermek istiyorsak OnMouseMove kısmına kodumuzu yazacağız.

Ornek:Şimdiye kadar oğrendiğimiz bilgilere gore aşağıdaki programı yapalım.Formumuza ; Ana Formdaki Standart Component'inden 5 tane Label,3 tane Edit.Text,2 tane ComboBox,1 tane ListBox, 5 tane de Buton yerleştirelim. Bu kontrol elemanlarının OnClick kısımlarına aşağıdaki kodları yazalım.


Sor:
procedure TForm1.Button1.Click(Sender: TObject);

begin //Ekle butonuna yazılacak kod

Listbox1.Items.Add ( Edit1.Text+' ' +Edit2.Text+' '+Edit3.Text+' '+ ComboBox1.Text+' 'Combobox2.Text);

end;

procedure TForm1.Button2.Click(Sender: TObject);

begin // Sil Duğmesi

ListBox1.Items.Delete(ListBox1.ItemIndex);

end;

procedure TForm1.Button3.Click(Sender: TObject);

begin // Kaydet duğmesi

ListBox1.Items.SaveToFile ('liste.dat');//Liste adlı dosya oluşturarak bilgiyi kaydeder.

end;

procedure TForm1.Button4.Click(Sender: TObject);

begin // yukle duğmesi

ListBox1.Items.LoadFromFile('liste.dat');// Bilgileri Listbox1'e yukler.

end;

procedure TForm1.Button5.Click(Sender: TObject);

begin // Programı kapatma duğmesi

Close;

end;


Birden Fazla Form Kullanma

Programa yeni bir form eklemek icin File menusunden NewForm seceneği kullanılır.Programda birden fazla form varsa bu formlara erişmek icin View-Forms menusu kullanılır.(Diğer formlara Shift + F12 kısayol tuşuylada ulaşabilirsiniz)

Component Palet

Form uzerinde oluşturulacak ekran goruntusu ise Delphi'nin ana formundaki Component Palet uzerindeki kontrol elemanları tarafından yapılır. Component Palet'ten secilen kontrol elemanları mouse ile Form uzerine kolayca yerleştirilir.Componentler gruplanarak yerleştirilmiştir.Her grup bir cok farklı componentten oluşmaktadır.

Yeni Component'ler Ekleme

Delphi'ye yeni componentler ve activeX kontrolleri eklenebilmektedir.Yeni bir Component eklemek icin Component menusundeki Import ActiveX Control komutu kullanılır.Acılan pencerede yuklu ActiveX kontrolleri listelenir.Eklenilmek istenilen ActiveX kontrolu listede yok ise Add duğmesi ile OCX dosyası bulunup listeye eklenebilir.Penceredeki Palette Page kutusundan eklemek istenilen kontrolun hangi kısma ekleneceği secildikten sonra Install duğmesi ile Delphi'ye alınabilir.

Component Şablonları ( Template ) oluşturmak

Program tasarımında en cok yapılan işlemler,sık kullanılan bileşen yada bileşen grupları bir şablon olarak kaydedilerek aynen standart bir bileşen gibi tekrar kullanılabilir.

Project Manager Penceresi

Project Manager penceresi normalde ekranda gorulmez.View / Project Manager menu seceneği ile goruntulebilir.Bu pencere icinde programımıza ait Formlar ve Unitler gosterilir.Bu pencere icindeki dosyalarDPR uzantılı bir dosyada tutulur.Projeden bir dosyayı cıkarmak icin Remove seceneğini,yeni bir dosya eklemek icin New seceneği kullanılır
__________________