Yeni Zelandalı bir zooloğun araştırmasının sonucları, internet ve elektrik şebekeleri gibi kompleks ağlar kuran muhendisler icin yeni bir adrese işaret ediyor: Yunuslar.
Otago Universitesi’nden David Lusseau, 7 yıl boyunca 64 adet yunustan meydana gelen bir grubu inceledi. (1) Bunun sonucunda yunuslar arasındaki, insanlar ve insan yapımı şebekelerdekine benzer bir iletişim ağının varlığını keşfetti. Araştırmacının matematiksel incelemesi, The Proceedings of the Royal Society dergisinde yayınlandı. (2)
İnsan toplulukları da dahil olmak uzere bircok kompleks şebeke, bilginin uyeler arasında hızla değişimini mumkun kılan ozelliklere sahiptir.
Yeni Zelandalı araştırmacının bu calışması hayvan topluluklarının da bilgiyi hızlı ve verimli bir şekilde iletecek yapıda organize olduklarını gosteriyor. Goril, geyik, fil ve iriburun yunuslar gibi uzun omurlu canlılar, bilgi aktarımında yaşadıkları ortamdan faydalanıyorlar.
Lusseau, yunusları izlerken, daha sık bir araya gelen bireylere odaklandı. Bu yunusların daha cok erişkin dişilerden meydana geldiğini ve topluluk iletişiminin merkezleri olarak gorev yaptıklarını anladı.
Bilginin bir sistem icindeki akışını olcmek icin bilginin gectiği merkezlere bakmak ve başlangıc noktasından sonuc noktasına gecmede ihtiyac duyulan elemanları saymak yeterli oluyor. Lusseau “cap” ismi verilen bu olcme yontemini kullandı. Bu yontemle elde ettiği bulguları internet şebekesinin ortaya koyduğu verilerle kıyasladığında ise şaşırtıcı bir durumla karşılaştı.
Buna gore internet uzerinde cok sayıda bağlantı sağlayan noktalar (merkezler) devre dışı bırakıldığında bilgi aktarımının suresi de artıyordu. Internetteki yoğun bağlantı noktalarının sadece %2’sinin devre dışı bırakılması durumunda, bir elemandan bir diğerine gitmek bu defa iki misli vakit gerektiriyordu. Yunuslarda ise durum farklıydı.


Yunusları, yuzgeclerine koyduğu işaretlerden izleyen Lusseau, iletişim merkezleri olarak gorev yapan bireylerin gruptan ayrılması durumunda ise topluluğun buyuk bir esneklik ortaya koyduğunu gozlemledi. Yunus topluluğunun butunluğu, anahtar roldeki bireylerin eksikliğinde dahi etkilenmiyordu. Yunus topluluğundaki bu esneklik, nufusun ucte biri yok olsa dahi, topluluğun birliğini sağlıklı bir şekilde surdurmesini mumkun kılıyordu.
Araştırmacı, şebekenin bu sistem sayesinde, olumle sonuclanan felaket olaylarında bile birarada kalabildiğini belirtiyor. Dahası, bu ozelliklerin internet gibi insan yapımı ağlara da uygulanabileceği fikrini one suruyor.
Gorulduğu gibi yunuslarda, internette oluşturulan iletişim ağından daha iyi korunan ve ana merkezlerin ayrılması durumunda daha verimli calışan bir ayarlama mevcuttur. Yunuslarda boyle bir ozelliğin bulunması ceşitli kriterlerin hesaplanmış olmasını gerektirir. Orneğin interneti organize etme işinde bağlantı noktalarına binecek yuku hesaplama, bunların devre dışı kalması durumunda tum ağın nasıl etkileneceğini onceden tahmin edebilme gibi bircok aşama, şebeke muhendisleri tarafından yurutulur ve bilginin sistem icinde en verimli şekilde akması sağlanır. İnternetteki bilgi akışını hesaplayan ve organize eden muhendislerin varlığı, yunuslardaki bilgi şebekesini duzenleyen ve benzerlerini doğadaki diğer bircok canlıdada vareden ustun bir aklın varlığını gosterir. Hic şuphesiz bu ustun aklın sahibi herşeyi bilen, Aziz olan Allah’tır.
Allah’ın bu bilgi şebekesini yunuslarda varetmesi de Rahman sıfatının bir tecellisidir. Allah’ın rahmeti bu bilgi şebekesinde şoyle tecelli etmektedir:
Yunuslar gibi acık denizlerde ve yuzeye yakın yaşayan canlılarda grup halinde hareket etmek hayati derecede onemlidir. Bu yaşam tarzı, avlanmanın yanısıra, duşmanlara karşı tetikte olma acısından da avantajlar kazandırır. Erişkin dişilerin grup icinde surekli bir bilgi akışı sağlaması sayesinde diğer uyeler de av ve duşmanların yeri hakkında bilgi sahibi olur ve sonucta grubun uyumlu bir şekilde hareket etmesine katkı sağlanmış olur. Eğer yunuslarda, muhtemel bir duşman saldırısı sonucu ortaya cıkacak kayıplar bu bilgi akışını tahrip edecek olsaydı, elbette diğer bir kısım yunusların kurtulması bir anlam ifade etmez ve iletişim olanakları yok olan bu bireyler de dağılmak zorunda kalır ve nihayet başka duşmanlara yem olurdu. Ancak Allah’ın yunuslarda varettiği bilgi şebekesi boyle anlarda kesintiye uğramaz ve grubun butunluğunu koruyarak bireylerin yaşamının da devam etmesini sağlar.
Allah bir Kuran ayetinde şoyle bildirmektedir:

Şuphesiz, senin Rabbin, gercekten O, ustun ve gucludur, merhamet sahibidir. (Şuara Suresi, 9)

- David Lusseau, “The Emergent Properties Of A Dolphin Social Network”, http://arxiv.org/ftp/cond-mat/papers/0307/0307439.pdf
2- Lusseau, D. 2003 The emergent properties of a dolphin social network. Proceedings of the Royal Society of London-
Series B (Supplement): DOI 10.1098/rsbl.2003.0057 ”

KAYNAK:
http://www.harunyahya.org/bilim_habe...3yunuslar.html

OKUMADAN ONCE REPLERİ ALAM

__________________