Sorumluluk ancak iradî fiiller icindir. Yani insan kendi isteğiyle, kendi iradesiyle bir iş yaptığında o işin getireceği sorumluluğu da yuklenmiş olur. Ancak, akla gelen kotu şeylerde kişinin iradesi soz konusu değildir. Yani, siz kendi iradenizle kotu şeyler duşunmeye karar vermiş ve bunu icra etmiş değilsiniz. Dolayısıyla bu konuda bir sorumluluk da taşımazsınız. Bunları şeytanın bir vesvesesi bilip uzerinde fazla durmamak gerekir.

Zira şeytan kalbin yanında bulunan ve “lumme-i şeytaniye” adı verilen bir yerden, insanın kalbine kotu şeyler soyleyebiliyor. Bu soylenen soz ve duşuncelerin kalbin malı olmadığına delil, kalbin ondan telaş gostermesidir. Mesela; bir insan kirli bir durbunden gokyuzunun guzelliğini seyretse, bu durbunun kiri ne seyredene nede seyredilene bulaşır. Oyleyse bu gibi soz ve duşunceler de şeytanın fiili olduğundan, bize hicbir zarar vermez. Asıl zarar, onunla luzumsuz uğraşıp def etmeye calışmak veya zararlı olduğunu zannedip korkuya kapılmaktır
__________________