Ozellikle ateist forum ve tartışma ortamlarında sık sık Kuran’ın koleliği yasaklamadığı ve hatta kolelikle ilgili ayetleri de delil gostererek bu durumu meşrulaştırdığına yonelik eleştiriler goruyoruz.Peki durum gercekten de Kuran muhaliflerinin duşunduğu gibi midir?… Bunu inceleyelim. Kuranda kolelikle ilgili veya bu durumdaki insanlarla ilgili ayetleri tek tek incelediğimizde Allah’ın Kuran kanalıyla muminlere koleliği asla meşru gostermediğini cok net goruruz. Aşağıda konuyla alakalı ayetleri sıralayıp da acıkladığımızda bu durum cok daha net anlaşılacak. Bu yerleşmiş algının oluşma nedeni uzerinde durmak gerekiyor tabi. Cunku kuranda asla mazur gorulmeyen ama bir şekilde yakın zamanımıza kadar cok medeni (!) ulkelerde dahi yaşanmış bu insanlık dışı uygulama nasıl oldu da şu veya bu yoğunlukta İslam pratiğinin icinde kendisine yaşam alanı buldu?
Bu sorunun cevabını da yine Kuran dışı kaynakların Kuran’a oncelenerek Arap Ortodoks ekollerinin egemenliğini ilan etmelerinde bulabiliriz. Bu sitede acıklanan bir cok yanlış uygulamada ve anlaşılmada olduğu gibi, bu durum da gerceğin kendisi tam da bunun tersi olmasına rağmen, sanki Kuran koleliğe en azından karşı cıkmıyor algısının yerleşmesine meydan vermiştir.
Kuran ahlakı daha en başta tum put/tağut/efendi egemenliğine karşı bir duruştur. İnsanları yaratılış gayesinde olduğu gibi, fıtrata uygun ve şerefli yaşamaya yonelten ve toplumda sevgi, merhamet ve barış ongoren Kuran’ın koleliği mazur gormesi zaten duşunulemez…Şimdi icinde kolelikle ilgili konuların gectiği ayetleri inceleyelim.
Bu ayetlerin en fazla Kuran muhalifleri tarafından kullanılmaya calışanı nahl suresi 75. ayetidir…Bu ayetin iki ayrı mealde acıklaması şoyledir :
Edip Yuksel : Allah, hicbir şeye gucu yetmeyen, sahiplenilmiş bir kole ile kendi tarafımızdan guzelce rızıklandırdığımız, o rızıktan gizli ve acık yardım icin harcayan kişiyi ornek olarak verir. Bu ikisi hic bir olur mu? Ovgu Allah’adır, ancak cokları bilmezler.
Yaşar Nuri Ozturk : Allah şoyle bir ornekleme yaptı: Hicbir şeye gucu yetmeyen, başkasının eşyası durumunda bir kul/kole ile bizden bir guzel rızıkla rızıklandırdığımız ve ondan gizli acık dağıtan bir kişi. Bunlar aynı olur mu?! Butun ovguler Allah’adır ama onların cokları bilmiyorlar.
Gorulduğu gibi, ayet cok acıktır ve hicbir kelimesinde ne koleliği meşru gorur ne de bu anlamda yanlış anlamaya acık bir durum vardır. Kuran muhaliflerinin anlamadığı mantık hatası şudur. Kuranın herhangi bir konudan bahsediyor olması o konuyu meşrulaştırmaz. Hatta Kuran her durum ve ihtimalde Musluman olmayanların elindeki koleler icin ceşitli imkanların oluşturulması icin muminleri teşvik eder.
Ve yine sıkca getirilen “Bakara suresi 221. Ayeti ele alalım;”
Ve muşrik kadınları, iman edinceye kadar nikÂhlamayın. İman etmiş bir cÂriye -o [muşrik kadın], sizin cok hoşunuza gitmiş olsa da- muşrik bir kadından daha hayırlıdır. Muşrik erkekleri de iman edinceye kadar nikÂhlamayın; iman etmiş bir erkek kole -o [muşrik erkek], sizin cok hoşunuza gitmiş olsa da- muşrik bir erkekten daha hayırlıdır. Onlar ateşe cağırırlar, Allah ise Kendi bilgisi ile cennete ve mağfirete cağırır. O, oğut alıp duşunurler diye insanlara Âyetlerini ortaya koyar. (Bakara 221. Ayet)
Ayete bakıp, “iman etmiş bir cariye” cumlesinden yola cıkarak, cariyeliğin ve koleliğin meşru olduğunu iddia eden tonlarca yazı okudum. Buyuk bir hata yapıldığını, ayetin metnini yazınca anlayacağız:
Koleler efendilerden hayırlı
Ayette gecen “eme cariye ve abd/kole” ifadeleri “ve bağlacı” ile “muşrikatun” ve ”muşrikiyn” ifadelerine bağlanır. Kıyas bahis konusu olduğunda, bu “cariye ve kolelerin” muşriklerin elindeki cariye ve koleler olduğu ortaya cıkar. Esasında doğru ifade şoyle olmalıdır;
Muşrik kadınlara nazaran “ellerindeki cariye ve kolelerden” iman etmiş bulunan “esirler” cok daha hayırlıdır…
Koleliği meşru saymak şoyle dursun, tumuyle “muşriklerin elindeki koleleri, efendilerinden cok daha hayırlı sayan bu ayet” coğu ateist platformda, koleliği meşrulaştıran ayet olarak lanse ediliyor. Bu konuda yine iki ayrı meal verelim.
Edip Yuksel : İnanmadıkca, ortak koşan kadınlarla evlenmeyin. İnanan bir hizmetci kadın ortak koşan bir kadından daha hayırlıdır; ondan hoşlansanız bile. Ortak koşan erkeklerle, inanıncaya kadar kızlarınızı evlendirmeyin. İnanan bir hizmetci erkek ortak koşandan daha hayırlıdır, hoşlansanız bile… Onlar, ateşe cağırıyor. Allah ise cennete ve bağışlanmaya cağırır ve oğut almaları icin ayetlerini halka acıklar.
Yaşar Nuri Ozturk : Muşrik kadınlarla, onlar iman edinceye kadar evlenmeyin. Ozgurluğunden yoksun inanmış bir kadın, muşrik bir kadından – muşrik kadın sizin hoşunuza gitse de – cok daha hayırlıdır. Muşrik erkeklerle de onlar iman edinceye kadar nikÂhlanmayın. İnanmış bir kole, muşrik bir erkekten – o hoşunuza gitse de – cok daha hayırlıdır. Bu muşrikler sizleri ateşe cağırır. Allah ise sizi, izniyle cennete ve affa cağırır. Ve ayetlerini insanlara acık acık bildirir ki, duşunup oğut alabilsinler.
Cok acıkca gorulduğu gibi bu ayetlerde de asla koleliği meşrulaştıran veya Kuran muhaliflerinin zannettkleri gibi goz yuman bir ifade yoktur. Ayette evlilik oncesi muminler icin eş secme kıstasları kıyas yapılarak anlatılmaktadır…
Allah yuce kuranında elci olarak insanlığa ornek olarak gonderdiği elcisine bile asla kendisine diğer insanları kul/kole yapmamasını emretmişken, kuranda koleliğin olduğunu soylemek gercek bir akıl tutulmasıdır.
Ali İmran 79 ayeti…
ALLAH’ın kendisine kitap, bilgelik ve peygamberlik verdiği hic bir insan, ‘ALLAH’tan sonra bana da kulluk ediniz,’ diye halkı kendisine cağırmaz. Aksine, ‘Oğrenip oğrettiğiniz kitap gereğince kendisini Rabbine adayan kullar olun,’ der
Yani ayette ifade edildiği gibi peygamber de dahil hic kimsenin koleliğin lafını bile edemeyeceğini emreden bir metinde koleliği meşru goren anlamlar cıkacağını sanmak buyuk yanlış olur.
Koleliği kesinlikle yasaklayan Kuran , insanların kendi aralarında ustunluk ve derecelendirme kıstasını da takva olarak belirler.Buna gore insanlar ırk , renk veya başka bir ozelliklerinden dolayı değil yalnızca erdem / takvalarına gore değerlendirileceklerdir.
Ey halk, sizi bir erkek ile bir dişiden yarattık ve birbirinizle tanışmanız icin sizi ırklara ve boylara ayırdık. Allah yanında sizin en değerliniz en erdemli olanınızdır. Allah bilendir, haberdardır……. (Hucurat Suresi, 13)
Konuyla alakalı olarak kolelik durumunun Kuran’da olduğuyla ilgili algının en onemli nedenlerinden biri de hep şikayet edilen Arap Ortadoğu kulturun etkisidir. Bu gerici ve yobaz ekolun etkisinde kalan meal yazarları Kuran’ın orjinalinde olmayan bazı kelimeleri kole veya cariye olarak değiştirmişler ve cok vahim hatalara meydan vermişlerdir. Kuran’ı merkeze alarak olaylara ve diğer kaynaklara bakacaklarına , bu cok zayıf ve hatalı kaynaklarda olanı Kuran’a yerleştirmişlerdir….Kuran’da cocuk yaşta kızlarla evlenme olmaması veya Kuran’da kadın dovmenin olmaması konularında olduğu gibi…Bu tarz yanlışların en muhimlerinden biri de aşağıda meallendirilen Nur suresi 32.ayetidir…
Yaşar Nuri Ozturk : İcinizden bekÂrları/dulları, bir de erkek hizmetcilerinizden ve halayıklarınızdan durumu uygun olanları evlendirin. Eğer yoksul iseler, Allah onları lutfundan zenginleştirir. Allah VÂsi’dir, Alîm’dir.
Edip Yuksel : Bekarlarınızı, erdemli kadın ve erkek hizmetcilerinizi evlendiriniz; eğer yoksul iseler, Allah onları kendi lutfundan zengin edecektir. Allah Comerttir, Bilendir
Bu ayette de orijinal metinde olmayan kole ve cariye kelimeleri eklenerek yanlışa duşulmuştur… Kısaca soylemek gerekirse Kuran, insanlar arasında efendi – kole ilişkisini asla maruz ve meşru gormez. Tum insanlık ancak ve ancak Allah’a abd (kul) dur. İnsanlar arasında efendi – kole ayrımı asla olamaz. Kuran, mumin olmayan toplum veya insanların kolelerini bile ozgurleştirmek anlamında muminleri cesaretlendirir ve teşvik eder…Beled suresi 12. ve 13. ayet…
Sarp yokuşun ne olduğunu sana bildiren nedir? Ozgurluğu zincirlenenin bağını cozmektir o.
Yuzlerinizi doğu veya batı yonune cevirmeniz iyilik değil. İyiler o kimseler ki ALLAH’a, ahiret gunune, meleklere, kitaba ve peygamberlere inanırlar; akrabalara, yetimlere, muhtaclara, yolda kalmışlara, dilencilere ve koleleri ozgurluğe kavuşturmaya seve seve para yardımında bulunurlar; namazı gozetir, zekatı verir, sozleştikleri vakit sozlerinde dururlar; zorluğa, sıkıntıya ve zulme karşı direnirler. İşte doğru olanlar onlardır, erdemli olanlar da onlardır. (Bakara Suresi, 177)
Kaynak

__________________