Îman, mu’min kalbinin seviyesinin ve kemÂlinin şÃ‚hididir. AlÂmeti de fedakÂrlıktır.

***

AllÂh’a ve Rasûlu’ne olan muhabbetimiz; bize canımız, malımız ve her turlu imkÂnımızı Allah yoluna seferber etmek husûsunda, ne olcude fedakÂrlık yaptırabiliyorsa; muhabbetimizin kuvveti, kıvÂmı o derecededir.

Nitekim ashÂb-ı kirÂm, Peygamber Efendimiz’in her sozune, her emrine ve hatt her îmÂsına dahî buyuk bir aşk ve heyecanla:

“Anam, babam, malım ve canım Sana fed olsun, y RasûlÂllah!..” diyerek mukÂbelede bulundu. Cunku îman, bu muhabbetle kemÂle ermektedir.

Bir defasında Hazret-i Omer -radıyallÂhu anh-:

“–YÂ RasûlÂllah! Sen bana canımın dışında her şeyden daha sevgilisin!” diyerek RasûlullÂh’a olan muhabbetini ifÂde etmişti. Onun bu sozune karşılık Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz:

“–Hayır, ben sana canından da sevgili olmalıyım!” buyurdu. Hazret-i Omer -radıyallÂhu anh- hemen buyuk bir aşk ile:

“–O hÂlde Sen’i canımdan da cok seviyorum y RasûlÂllah!” dedi. Bunun uzerine Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz:

“–İşte şimdi oldu.” buyurdular. (BuhÂrî, EymÂn, 3)

***

Maldan ve candan fedakÂrlık mÂnÂsı taşıyan kurbanın aslî gÂyesi; AllÂhʼa takarrubdur/yaklaşmaktır. Bu yonuyle de kurban, AllÂhʼa yakın olmak ve Oʼnun dostluğuna erebilmek icin gosterilecek fedakÂrlıkların, sembolik bir ifÂdesidir…

Unutmayalım ki CenÂb-ı Hak, yakınlığına erebilmemiz ve kendisiyle dostluk iklimine kabul edilmemiz icin, biz kullarından dÂim kurbanlar istiyor. Yani malımızla, canımızla, butun imkÂnlarımızla her zaman fedakÂrlıkta bulunmamızı arzu ediyor.

Tarihe baktığımız zaman goruyoruz ki, harplerde bile hakikî şehitler veriliyorsa, yani gercek kurbanlar veriliyorsa arkadan zafer muyesser olmaktadır. Mesel I. Murad HÂn Kosova’da savaşa girmeden evvel şu duÂyı yapmıştı:

“…YÂ İlÂhî! Bu mu’min askerleri kuffÂr elinde mağlûb edip helÂk eyleme! Onlara oyle bir zafer lûtfet ki, butun Muslumanlar bayram eylesin! Dilersen o bayram gununun kurbÂnı da şu Murad kulun olsun!..”

CenÂb-ı Hak da onun bu niyÂzını kabul eyledi.

Diğer taraftan eğer harplerde mÂneviyattan uzak, tÂbir-i cÂizse ruhsuz molozlar oluyorsa arkadan hezîmet gelir.

***

Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz şoyle buyurmuşlardır:

“Ey insanlar! Her sene, her bir ev halkına kurban kesmek vÂciptir.” (İbn-i MÂce, EdÂhî, 2; Tirmizî, EdÂhî, 18/1518)

Kurban, insanı cimrilik ve mal sevgisinden kurtarır. İnsanları muhabbet ve merhametle birbirine bağlar. İmkÂnı olan mu’minlere, kendilerindeki imkÂna sahip olmayan kimselerin zimmetli olduğu şuurunu kazandırır. Boylece toplumdaki kardeşlik, yardımlaşma, paylaşma ve fukarayı sevindirme duygularını geliştirir. AllÂh’ın nîmetlerinden, butun kullarının istifÂde etmesini sağlar.

***

Diğer ibadetlerde olduğu gibi kurbanı da makbûl kılan, kalbin ameli olan niyettir. Bu husustaki fermÂn-ı ilÂhî cok nettir. Âyet-i kerîmede buyrulur:

“Onların ne etleri ne de kanları AllÂh’a ulaşır; fakat O’na sadece takvÂnız ulaşır…” (el-Hac, 37)

Âyet-i kerîmeden de anlaşılacağı uzere kurban kesmediği takdirde etrafın ayıplamasından korkarak veya buna benzer duşuncelerle kurban kesenlerin, bununla CenÂb-ı Hakk’ın rızÂsını tahsîl etmeleri mumkun değildir.

***

Hak dostu MevlÂn Hazretleri, kurbanın derûnî şartlarından habersiz şekilde sırf zÂhir plÂnında takılıp kalanları şoyle îkaz buyurur:

“Sakın ola ki kecinin golgesini kurban etmeye kalkışma!..”

Zira kurban edilen hayvanın eti, kemiği, golge varlıktır; aslolan, onun ifÂde ettiği mÂnÂdır, yani gonuldeki Allah icin fedakÂrlık hissiyÂtıdır.

Unutmayalım ki maldan ve candan fedakÂrlığın zirvesine ulaşan Hazret-i İbrahim -aleyhisselÂm-ʼın CenÂb-ı Hakʼla dostluğu neticesinde bize kurban nîmeti ihsÂn edildi.

Zira O, malından vazgecti. Onu Hakk’a fed etti. Mukabilinde malı, kendisi icin Halil İbrahim bereketi oldu.

Canından vazgecti. Onu sahibine kurban etti. Neticede halîllik/dostluk makamına erdi.

EvlÂdından vazgecti. Onu Hakk’a kurban etti. Allah da yavrucağızı kestirmedi, onun yerine gokten bir koc indirdi. Sonra o yavruya peygamberlik verdi ve neslinden En Buyuk Peygamberi ihsan buyurdu.

Bunlar da bize gostermektedir ki, Hakk’a yaklaşabilmek icin, hayatın her safhasında butun nefsÂnî engelleri bertaraf etmek zarurîdir.

***

Kurban vesîlesiyle tefekkurumuzu bilhassa;

“Allah muʼminlerden, canlarını ve mallarını, kendilerine (verilecek) Cennet karşılığında satın almıştır.” (et-Tevbe, 111) Âyet-i kerîmesi uzerinde yoğunlaştırmalıyız. Canımızla, malımızla, butun imkÂnlarımızla ne kadar Hakkʼa rÂm olabildiğimiz hususunda kendimizi hesaba cekmeliyiz.

Duşunmeliyiz ki, CenÂb-ı Hak bize bu canı, malı, sıhhati ve bu îman nîmetini niye verdi? Bizler AllÂhʼın lûtfettiği bu nîmetlerin şukrunu ne kadar îf edebiliyoruz? Elimizdeki imkÂn ve nîmetleri, Hakkʼa yakınlığımızı artırmaya vesîle kılabiliyor muyuz? Yoksa bu nîmetler, CenÂb-ı Hakʼla aramızda bir perde mi oluyor?!.

Mesela ashÂb-ı kirÂm bu nîmetlerin bedelini odeyebilmek icin, «vardığımız son nokta kabrimiz olsun» duşuncesiyle dunyanın dort bir tarafına sefer ettiler. Canlarını ve mallarını Hak yoluna comertce adadılar.

Yine duşunmek lÂzımdır ki sahÂbe-i kirÂm bu devirde yaşasaydı, kurban ibadetini nasıl bir fedakÂrlık ufkunda îf ederlerdi…

***

Unutmayalım ki, Yaratan’dan oturu yaratılana merhamet, şefkat, fedakÂrlık ve hizmeti tabiat-ı asliye hÂline getirebilen fertlerden oluşan bir toplumda rûhî buhranlar, maddî sıkıntılar, gecimsizlikler, catışmalar, yerini huzur ve sukûna terk eder.

***

Mûs Efendi -rahmetullÂhi aleyh- şoyle buyurmuşlardır:

“Cok kimseler, namazlarını kılmak ve oruclarını tutmakla dînî vazifelerini ed ettiklerini sanarak musterihtirler. Ancak bu kÂfî değil*dir. CenÂb-ı Hakk’ın emirlerine riÂyet ve tÂzimle beraber, mahlûkÂtı*na da şefkatli olmak gerekir. Bu da ancak fedakÂrlık ve samimî bir hiz*metle elde edilir. Akl-ı selîm sahibi her muslumanın, farzları ed edip haramlardan kacındıktan sonra dikkat edeceği husus, muslu*manlığa, topluma ve butun mahlûkÂta hizmet edip faydalı olmasıdır… Cunku bu sayılanlar, farz*ların tamamlayıcısı ve Rasûl-i Ekrem -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in Sunnet-i Seniy*yesi’nden cuzlerdir…”

***

Şeyh SÂdî Hazretleri buyurur:

“Eğer sen, yalnız kuru bir sûretten ibÂret olursan, olduğun zaman cismin gibi isminle de olursun. Eğer kerem sahibi ve ehl-i hizmet olursan, omrun, cesedinden sonra da fedakÂrlığın ve gonullere girdiğin kadarıyla devam eder.”

***

Yaklaşan Kurban bayramı vesîlesiyle, yeryuzunun sıkıntılı bolgelerindeki din kardeşlerimize, Turkiyeʼde onları duşunen kardeşleri olduğunu hissettirmeliyiz. Butun dunya coğrafyasındaki muslumanlar bizim kardeşimizdir. Fakat yaşanan sefÂlet ve cekilen sıkıntılar dikkate alındığında, bilhassa Turkiyemize sığınan Sûriyeli multeciler başta olmak uzere, Gazze, Afrika, Orta Asya ve diğer coğrafyalardaki yardıma muhtac din kardeşlerimiz icin “kurban” vesîlesiyle acılmış olan gonul seferberliğine, imkÂn nisbetinde butun kardeşlerimizin iştirÂkini arzu ederiz. Unutmayalım ki onlar, bizler icin “duyûfu’r-RahmÂn / RahmÂn’ın misÂfirleri” durumundadır.

Ayrıca her ne kadar onların bizim yardımlarımıza ihtiyacı olsa da, aslında bizim de onların gonullerinden kopan bir “Allah rÂzı olsun!” duÂsına ihtiyacımız vardır. Zira onların yuzlerinde parlayacak bir tebessum, bizler icin hakikî bayram hediyesi olacaktır.

Nitekim Ebu’l-Leys Semerkandî Hazretleri der ki:

“Veren, alana bir teşekkur edÂsı icinde olmalıdır. Cunku alanın nasîbi dunyevî ihtiyacın giderilmesi, verenin nasîbi ise uhrevî ve sonsuz lûtuflar ile ilÂhî rızÂdır. Boyle olunca veren, daha kÂrlı durumdadır. Onun icin de muhatabına teşekkur etmelidir.”

VelhÂsıl İslÂm kardeşliğinin hakkını verebilmek, bugunku gibi zor zamanlarda yapılacak fedakÂrlıklara bağlıdır. Mazlum ve muzdarip kardeşlerimiz icin yapacağımız duÂlar, infaklar ve fedakÂrlıklar, -inşÃ‚allah- Rabbimize hamd ve şukrumuzun fiilî bir ifÂdesi olacaktır.

***

MevlÂn Hazretleri şoyle buyurur:

“AllÂh’ın hikmetine, lûtuf ve keremine bak ki; biz, ummetlerin sonunda, Âhir zamanda geldik. AllÂh’ın merhameti Nûh kavminin, Hûd kavminin helÂkiyle bizi îkaz etti.

CenÂb-ı Hak, onların başlarına gelenleri işitip ibret almamaktan korkalım ve O’nun varlığı ile birliğine inanalım diye, onları kahretti. Bu iş tersine olsaydı, yani biz evvelce gelip onlar bizden ibret alacak olsalardı, vay hÂlimize!..”

***

Fudayl bin IyÂz -rahmetullÂhi aleyh- nefsini şoyle hesÂba cekerdi:

“Firdevs Cenneti’nde Peygamberler ve sıddîklarla bir arada bulunmayı istiyorsun ama, buna karşılık hangi ameli işledin?

Hangi şehevî arzunu kırdın?

Hangi hiddetini yen*din?

Sana gelmeyen hangi akrabÂna gittin?

Kardeşinin hangi kusurunu bağışladın?

Allah icin hangi yakınından uzaklaştın veya hangi uzağına yaklaştın?..” (İhyÂ, c. II, s. 402)

Şimdi soralım kendimize:

Biz ne durumdayız?!.


Şebnem Dergisi
__________________