Hacamat: Sağlığı korumak veya tedavi amacıyla vucudun belirli yerlerinden kan almaktır.
Sozlukte; “Emmek” anlamına gelen “Hacm” kokunden gelir. Tıbbî tabir olarak “Kan aldırma” diye ifade edilir. Bu işi yapan kimseye, “Hacim” ya da “HaccÂm” denir. Kan alma işinde kullanılan alete, “Mihcem” ya da “Mihceme” denir.
1) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘…Kuşkusuz ki sizin kendisi ile tedavi olduğunuz şeylerin en faziletlisi, hacamat olmaktır…’ buyurdu.”
Muslim 1577/62
2) Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Eğer sizin tedavi olduğunuz herhangi bir şeyde hayır varsa, o da hacamat yaptırmaktır…’ buyurdu.”
Buhari 12/5724, Muslim 2205/71, Ebu Davud 3857, İbni Mace 3476
3) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Şifa uc şeydedir:
1) Bal şerbeti icmekte,
2) Hacamat aletini vurmakta (Yani hacamat olmakta) ve
3) Ateş ile dağlama yapmakta. Fakat ummetimi ateşle dağlamaktan men ederim’ buyurdu.”
Buhari 12/5721, Muslim 2205/71, İbni Mace 3491
4) Asım bin Omer bin Katade (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:
“Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) başı bir bezle ortulmuş olarak geldi ve:
Hacamat yaptırmadan buradan ayrılmam, cunku Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i işittim:
‘Hacamatta şifa vardır’ buyuruyordu, dedi.”
Buhari 12/5733
5) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şoyle buyurdu:
“İsra gecesi, (Miraca cıktığım gece) meleklerden uğradığım her buyuk cemaatin hepsi bana:
–Ey Muhammed! Hacamat olmaya devam et, dediler.”
İbni Mace 3477
6) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şoyle buyurdu:
“İsra gecesi, (Miraca cıktığım gece) uğradığım melekler bana:
–Ey Muhammed! Ummetine hacamat olmayı emret, dediler.”
İbni Mace 3479, Tirmizi 2127
7) Asım bin Omer bin Katade (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:
“Bize, ailemizden Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) geldi. Kendisindeki bir cıban yahut bir yaradan rahatsız olan diğer bir kimse daha geldi.
Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) o adama:
–Rahatsızlık duyduğun şey nedir? diye sordu.
O adam:
–Bende, bana cok meşakkat veren bir cıban var dedi.
Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) o adama:
–Ey delikanlı! Bana bir hacamatcı getir dedi.
O adam, Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma)’ya:
–Hacamatcıyı ne yapacaksın? Ey Abdullah’ın babası diye sordu.
Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) o adama:
–O cıbanın uzerine hacamat yaptırmak istiyorum dedi.
O adam, Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma)’ya:
–Allah’a yemin olsun ki bana bir sinek değiyor yahut elbise dokunuyor da bu bile bana cok eziyet veriyor ve bana cok meşakkatli oluyor dedi.
Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma), o zatın bu cıbandan dolayı sıkıntısını ve cektiği acıyı gorunce şoyle dedi:
–Ben Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den işittim şoyle buyuruyordu:
‘Eğer sizin tedavi olduğunuz bir şeyde hayır varsa, o da hacamat yaptırmaktır…’
Ravi şoyle dedi:
Sonra bir hacamatcı geldi ve o adama hacamat yaptı ve o adamın hissetmekte olduğu acı ve sıkıntı gitti.”
Muslim 2205/71
Hangi Gunlerde Hacamat Olunur?

8) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim, hacamat olmak isterse, ayın on yedisi veya on dokuzu ya da yirmi birinci gununu araştırıp secsin! Kanı fazlalaşmak suretiyle herhangi birinize galebe calıp onu oldurmesin!’ buyurdu.”
İbni Mace 3486, Tirmizi 2126
9) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Kim, ayın on yedisi veya on dokuzu ya da yirmi birinci gunu hacamat olursa, butun hastalıklardan şifa bulur’ buyurdu.”
Ebu Davud 3861
10) Nafi (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:
“Abdullah ibni Omer (Radiyallahu Anhuma) bana şoyle dedi:
–Ya Nafi! Kanım fazlalaşmak suretiyle bana galebe caldı. Bu nedenle benim icin bir hacamatcı ara. Gucun yeterse yararlı ve bu işi iyi beceren bir hacamatcı sec. Bulacağın kişi ne cok yaşlı ne de kucuk yaşta bir cocuk olsun. Cunku Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Hacamat olmak ac karnına daha faydalıdır. Hacamat olmakta şifa ve bereket vardır. Hacamat akıl ve hıfzetme gucunu arttırır. Artık kim hacamat olmak isterse, Allah’ın ismini anarak; Perşembe gunu hacamat olsun! Cuma, Cumartesi ve Pazar gunleri de hacamat olmaktan sakınınız! Pazartesi ve Salı gunude hacamat olunuz! Cunku Allah-u TeÂl Eyyub aleyhisselam’ı beladan bugun kurtarmıştır. Carşamba gunu de hacamat olmaktan sakının. Cunku Allah-u TeÂlÂ, Eyyub aleyhisselam’ı Carşamba gunu belaya carptırdı. Şuphesiz, Cuzzam ve Baras (Alaca) hastalığı Carşamba gunu veya Carşamba gecesi dışında hicbir gecede meydana gelmez’ buyurdu.”
İbni Mace 3487, 3488
Hacamat olunacak gunler:

“Pazartesi, Salı ve Perşembe.”
Hangi Gunlerde Hacamat Yapılmaz?

11) Nafi (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:
“Abdullah ibni Omer (Radiyallahu Anhuma) bana şoyle dedi:
–Ya Nafi! kanım fazlalaşmak suretiyle bana galebe caldı. Bu nedenle benim icin bir hacamatcı ara. Gucun yeterse yararlı ve bu işi iyi beceren bir hacamatcı sec. Bulacağın kişi ne cok yaşlı ne de kucuk yaşta bir cocuk olsun. Cunku Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Hacamat olmak ac karnına daha faydalıdır. Hacamat olmakta şifa ve bereket vardır. Hacamat akıl ve hıfzetme gucunu arttırır. Artık kim hacamat olmak isterse, Allah’ın ismini anarak; Perşembe gunu hacamat olsun! Cuma, Cumartesi ve Pazar gunleri de hacamat olmaktan sakınınız! Pazartesi ve Salı gunude hacamat olunuz! Cunku Allah-u TeÂl Eyyub aleyhisselam’ı beladan bugun kurtarmıştır. Carşamba gunu de hacamat olmaktan sakının. Cunku Allah-u TeÂlÂ, Eyyub aleyhisselam’ı Carşamba gunu belaya carptırdı. Şuphesiz, Cuzzam ve Baras (Alaca) hastalığı Carşamba gunu veya Carşamba gecesi dışında hicbir gecede meydana gelmez’ buyurdu.”
İbni Mace 3487, 3488
Hacamat yapılması yasaklanan gunler:

“Carşamba, Cuma, Cumartesi ve Pazar.”
Hacamata Başlarken Bismillah Denir

12) Abdullah ibni Omer (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘…Kim hacamat olmak isterse, bismillah desin…’ buyurdu.”
İbni Mace 3488
Hacamat Vucudun Nerelerine Yapılır?

13) Ebu Kebşe el-EnmÂri (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), başından ve iki omuzu arasından hacamat oldu ve:
‘Kim şu kanları akıtırsa, artık başka bir hastalık icin bir başka yolla tedavi olmasına gerek yoktur’ buyurdu.”
İbni Mace 3484, Ebu Davud 3859
14) Cabir (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), kendisinde bulunan bir ağrıdan dolayı kalcasından hacamat oldu.”
Ebu Davud 3863, Nesei
15) Cabir (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) atının ustunden, bir hurma dalı uzerine duşerek ayağı cıkmıştır. Ravi Veki demiştir ki:
Yani Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), bir incinmeden dolayı ayağının ustune hacamat yaptırdı.”
İbni Mace 3485
16) Abdullah bin Buheyne (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ihramlı iken Mekke yolunda Lahyu Cemel mevkiinde başının ortasına hacamat yaptırdı.”
Buhari 12/5734, Muslim 1203/88, Nesei 2850, Darimi 2/37, İbni Mace 3481, İbni Hibban 3953, Beyhaki 5/65, Begavi 1985
17) Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in hizmetcisi Selma (Radiyallahu Anha) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), başı ağrıyan kişiye hacamat ol derdi. Ayakları ağrıyan kişiye de ayaklarına kına yak derdi.”
Ebu Davud 3858, İbni Mace 3502, Tirmizi 2129
18) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), boynundan ve iki omuz arasından uc defa hacamat oldu.”
Mamer (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:
“Bir gun başımdan hacamat olmuştum, aklım başımdan gitti. Oyle ki namazımda Fatiha’yı bile ezbere okuyamıyordum.”
Ebu Davud 3860
Not: Bazı Âlimler şoyle demiştir:
Kişi kırk yaşına girdikten sonra hacamak yaptırmaması gerekir. Cunku bunyesi zayıf duşebilir.
Hacamat hadislerde geldiği gibi beş yerden yapılır.
(1) Başın ortasından.
(2) Boynundan.
(3) İki omuzu arasından.
(4) Kalcasından.
(5) Ayaktan.
İhramlı Kişi Hacamat Yaptırabilir

19) Abdullah ibni Abbas Abbas (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ihramlı iken kendisine hacamat yaptırdı.”
Buhari 4/1728, Muslim 1202/87, Ebu Davud 1835, Nesei 2845, 2846, Tirmizi 839, Darimi 2/37, İbni Mace 3081, İbnu’l-Carud 442, İbni Hibban 3951, Begavi 1984, Ahmed 1/221
Hacamat Yapıp Kazanc Elde Etmek Caiz Değildir!

20) Rafi bin Hadic (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den işittim:
‘Kazancın en şerlisi; hacamat yapanın kazancıdır. Hacamat yapanın kazancı habistir’ buyuruyordu.”
Muslim 1568/40, 41, Ebu Davud 3421, Nesei 4305, Tirmizi 1292, İbni Hibban 5153, Tayalisi 966, Tabarani Mucemu’l-Kebir 4261, 4263
21) Muhayyısa (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den hacamat yapma ucreti almak icin izin istedim. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hacamat karşılığında para almamı yasakladı. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e muhtac olduğumu zikredip bunu sormaya ve bu hususta izin istemeyi terk etmedim. Nihayet Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana hacamattan elde ettiğim kazancı, benim yemememi, su ceken deveme ve koleme yedirmemi emretti.”
Malik 2/974/28, Ebu Davud 3422, Tirmizi 1293, İbni Mace 2166, Ahmed 5/435, AlbÂnî Sahiha 1400
22) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hacamat yaptırdı, hacamat yapan kimseye ucretini verdi.”
Buhari 5/2107, Muslim 1202/65, İbni Mace 2162
23) Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:
“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hacamat yaptırdı, hacamat yapan kimseye ucretini verdi. Eğer hacamat ucreti haram olsaydı hacamat yapan kimseye bu ucreti vermezdi, dedi.”
Buhari 4/1945, Ebu Davud 3423
24) “Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:
“Ebu Taybe, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e hacamat yaptı. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de ona bir sa’ hurma verilmesini emretti ve Ebu Taybe’nin ehline (sahiplerine) onun vergisini hafifletmelerini emretti, dedi.”
Buhari 4/1945, Muslim 1577/62, Ebu Davud 3424, Tirmizi 1294, İbni Mace 2164
Gorulduğu gibi Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Ebu Taybe (Radiyallahu Anh)’ın yaptığı bu işe izin verdi ve ona iki şekilde ucret odedi. Ancak bu kazanc alcak bir kazanc olduğu icin, Muhayyısa (Radiyallahu Anh)’a o kazancı yememesini, onu hayvanlarına ve kolesine yedirmesini emretti.
İbni Hibban (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:
“Hacamat yapan kimsenin kazancı yasaklanan haram bir şey olsaydı, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) o kişiye o kazancı kolesine yedirmesini emretmezdi. Cunku kole de Allah’a kullukla mukelleftir. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in bir kişiye, kolesine haram yedirmesini emretmesi mumkun değildir.
Hacamat yapan kişi, işine karşılık malum bir ucreti şart koşarsa, bu kazanc onun icin helal olmaz. Eğer, şart koşmazda, hacamat yaptıran kendiliğinden bir şey verirse bu caizdir.”
İbni Hibban 11/559
Hacamatın Faydaları

(1) Hacamat, Tedavilerin En Faziletlisidir.
(2) Hacamatta Hayır Vardır.
(3) Hacamatta Şifa Vardır.
(4) Hacamatta Bereket Vardır.
(5) Hacamat, Akılı Artırır.
(6) Hacamat, Ezberleme Gucunu Artırır.
(7) Hacamat, Butun Hastalıkların Caresidir.
__________________