Zaman: Efsanevi
MekÂn: Bir olasılıkla Guney Irak

Cennet, yeryuzunde eşi bulunmayan bir yerdir, ancak kesin yerini hicbir insanın bilmesine izin verilemez. Gelecekte bir zaman... Tanrı Cennet'in yolunu acıklayacaktır. BİR HAHAM MESELİ

Ortasından buyuk, hayat veren ırmağın aktığı Cennet'in nerede olduğunu kimse oğrenememiştir. Kitabı Mukaddes'in Tekvin kitabı ;soyle der: "Ve Rab Allah şarka doğru Aden'de bir bahce dikti" (Tekvin 2:8). Bu tarifin Guney Irak'ta eskiden Sumer ve Akadlar Ulkesi denilen yer olduğu anlamı cıkarılmaktadır. Yuzyıllar boyunca pek cok insan bu efsanevi İrem bahcesini aramışsa da, asla bulunmuş değildir.

İbrani hikÂyesinde yer alan gunah ve cezalandırılma anlamından yoksun olmalarına rağmen benzer efsaneler Sumerler zamanında da bilinmekteydi. Aziz Paulus'tan sonraki ilahiyatcılar Cennet'i bir yeryuzu cennetinden cok tanrısal bir odul yeri olarak duşunmuşlerdir. (Korintoslulara II. Mektup 12:3)Baba ve Kral olan Tanrı, Âdem ile Havva'yı gokyuzunden kutsarken, cennetin bir yeryuzu cenneti ya da Zevk Bahcesi olarak resmedilişi. Kureleri icinde gezegenler goğu yeryuzunden ayırıyor.



[IMG]http://img128.**************/img128/1228/1hi9.jpg[/IMG]


Baba ve Kral olan Tanrı, Âdem ile Havva'yı gokyuzunden kutsarken, cennetin bir yeryuzu cenneti ya da Zevk Bahcesi olarak resmedilişi. Kureleri icinde gezegenler goğu yeryuzunden ayırıyor.


[IMG]http://img128.**************/img128/4461/2qv4.jpg[/IMG][IMG]http://img222.**************/img222/1716/3gy2.jpg[/IMG]


(Solda) Bir 16. yuzyıl İran elyazmasında, bir bahcede yapılan piknik. İranlılar, "park" anlamına gelen bir kelimeden dunyaya Cennet (Paradise) fikrini vermişlerdir. (Sağda) Masolino ve Masaccio tarafından 15. yuzyılda yapılmış Âdem ile Havva tablosu. Yılanın kafası, kadın başı biciminde resmedilmiş.


[IMG]http://img222.**************/img222/9591/4wc4.jpg[/IMG]


Asur kralı Asurbanipal saray bahcesinde yemek yiyor. Ninive sarayındaki roliyef, İO 7. yuzyıl.

Mısır ve Yakındoğu'daki Cennet Bahceleri

Bir Cennet bahcesi fikrinin Sami ruhunda kok salmış olmasının nedeni, herhalde insanların yaşadıkları ekili alanları cevreleyen collere bir antitez oluşturmasındandır. Yakındoğu'nun pek cok yerinde, direnen toprakta yiyecek bir şey yetiştirmek cok guc bir iştir. Bu cok geniş bolge her zaman buyuk celişkiler alanı olmuştur: İyi sulanmış, kupkuru collerin ortasında sakinlerinin ozenle geliştirdikleri yuksek derecede verimli vahalar vardır.

Fırat ve Dicle gibi Turkiye, Suriye ve Irak'tan gecen nehirlerin zengin vadileri ve Mısır'daki Nil vadisi cevredeki kuru ovalar ve collerle tam bir zıtlık oluşturur. Su olmadığı takdirde ne bitki ne de hayvan ve insan yaşayamaz. Ve deniz kıyılarında tatlı su ırmakları ya da kaynaklar olmadığı takdirde toprak işlenemez. Yağmur yağacağı zamanlar onceden kestirilemez, sulamalı tarım ise tumuyle suya bağlıdır. Nil vadisinde Firavun'un yedi yıllık bolluk ve ardından yedi yıllık kuraklık ruyası (Tekvin 41:1-4) Mısır'da Assuan Barajı'nın yapıldığı 20. yuzyıl ortalarına kadar gayet gercekci bir durumu yansıtmaktaydı.

Boylece bir Cennet bahcesi fikri, Yakındoğu'da binlerce yıldır cok değerli bir olgudur. İngilizce'deki "Eden" [Cennet] adı ya Akadca "ova" anlamına gelen "edinu"dan ya da "zevk" anlamına gelen İbrÂnice kokten gelmektedir ve ta ilk cağlardan beri Cennet fikriyle ilişkilendirilmiştir. İngilizce'deki "Paradise" (cennet) sozcuğu once eski Farsca'daki "apiri-da-eza"dan (park) gelmiştir. Bu kelime İbranice'de "pardes" ve sonra Yunanca'da "paradeisos" olmuştur.

Kitabı Mukaddes'in Yunanca cevirilerinde kelime ilk olarak Cennet icin kullanılmış ama sonra Kral Hirodes'in İO 1. yuzyılda Eriha'da yarattığı yuzme havuzlu ve fıskiyeli, iyi sulanan, bahceler arasındaki saray kompleksi gibi buyuk bahceler icin kullanılmıştır.

Firavunlar'ın Mısır'ında kralların ve soyluların evlerini, sulanan ve meyve ve sebze yetişen bahceler cevrelerdi. Sofralarına balık, insanların gunun sıcağında kenarında serinledikleri havuzlardan gelirdi. Boyle bir bahcenin Kudus'u saran cifte surun arasında bulunduğu Tevrat'ta yazmaktadır (Ve şehrin duvarında gedik acıldı ve butun cenk adamları, kral bahcesinin yanında olan iki duvar arasındaki kapı yolundan geceleyin kactılar,- Krallar 2, 25:4) Bu bahce, Krallar 2, 21:18'de sozu edilen Kral Uziyah'ın bahcesi olabilir. Eski Yakındoğu'da kral aileleri her tarafta tıpkı Asur ve Babil saraylarında olduğu gibi Cennet bahceleri yaratmışlardır.

Bazı krallar avlanmak icin başka ulkelerden getirtilmiş ve ozellikle yetiştirilmiş vahşi hayvanlar icin cok buyuk parklar da kurmuşlardır. Bunlardan en unlusu Ninive'deki sarayının roliyeflerinde de belirtildiği gibi Asurbanipal'in (İO 668-627) avladığı aslanlardır. Bir başka roliyefte aynı kral ile karısının saray bahcelerinin buyuk ağacları arasında bir asma bahcede yemek yedikleri gorulmektedir. Bir olasılıkla Sinahheriba'nın (İO 704-681) inşa ettiği bir bahce, başka bir Ninive roliyefinde yer almaktadır. Bu Cennet'te kralın doğuda 80 kilometre ileride Zagros Dağları'ndan su kemerleriyle getirttiği suyla parklar ve meyve ve sebze bahceleri sulanmaktadır.



[IMG]http://img222.**************/img222/5503/5qt2.jpg[/IMG][IMG]http://img128.**************/img128/2833/giz5db5.jpg[/IMG]


(Solda) Nabukadnezar'ın Babil'deki taht odasının yeniden inşa edilmiş cephesi, palmiye ağacları ve diğer bitkilerle, İO 6. yuzyıl. (Sağda) 18. hanedan Mısır lahdinden Nebamun'un bahcesinde bir havuz. Havuz golge veren ağaclarla cevrilidir.

Babil'in Asma Bahceleri

Babil'in Asma Bahceleri eski cağlarda bile cok unluydu. Bu "keyif bahceleri" eski dunyanın yedi harikasından biriydi. Efsaneye gore bunlar Babil Kralı Nabukadnezar (İO 604-562) tarafından yurdunun ormanlık dağlarını ozleyen Med prensesi karısı Amitis icin yaptırılmıştır.

Alman arkeologu Robert Koldewey, 20. yuzyılın başlarında ceşit ceşit bitkiyle ortulu bir tur teraslı ziggurat olarak duşunduğu bu yapının temellerini bulduğunu duşunmuştur. Daha yakın zamanlardaki arkeolojik araştırmalar, kral sarayının kuzeyinde bir bolgedeki cok geniş sulama kanallı terasların kral ve maiyetinin kullanımı icin ağaclar ve ciceklerle donatılmış olabileceğini belirlemiştir.

İlginc olan, bu sulak alanın Babil'in kuzeybatı koşesindeki saray duvarlarıyla kuzeydeki kent surları arasında bulunmasıdır. O zaman bir kral bahcesi icin klasik yerin, tıpkı Kudus'te olduğu gibi, kentin surları arasında, saraya yakın olmuş olması akla yatkındır.

Cennet Fikri

Eski Yakındoğu'daki kral bahceleri efsanevi bir duşun uygulanması olduğunu akla getirmektedir. Kitabı Mukaddes'teki Aden Bahcesi, insanların dinlenme yeri olarak hayal ettikleri bir yeryuzu ya da gokyuzu cennetidir. Batı uygarlığında bu "Altın Cağ", "Mutlu Adalar", "Kutsanmışların Adaları", "Elysian Bahceleri" ve bunlar gibi diğerleriyle ilişkilendirilir.

Kitabı Mukaddes'te Cennet, bir masumiyet mekÂnıdır ve insanların Tanrı ile bir dostmuş gibi konuşabildikleri bir masumiyet cağına aittir. Ondan sonra bizler buyuduk. Bilgi Ağacı meyvesi durumumuzun gerceğini gormemizi sağladığında tam birer insan olduk. Yaşamak icin calışmak zorunda olduğumuzu, hastalığın ve kotuluğun, yoksulluk ile olumun dunyaya hÂkim olduğunu oğrendik. Bu meselin doğruluğu cok derinlere işler ve doğrudan insan yureğini etkiler. İslamiyet'e goreyse Cennet, inananların Allah'ın iradesiyle girebileceği zevk ve mutluluk yeridir.

Gunumuzde cennetin yerinin, simgesel bir mitin anlamının herhangi bir somut gercekten guclu olduğu ruhlarımızda bulunduğunu kabule hazırız.


[IMG]http://img128.**************/img128/2313/giz7ev4.jpg[/IMG]


Bir Mezopotamya muhur silindiri. Kutsal ağacın iki yanında oturmuş figurler: Sağda boynuzlu başlığıyla bir tanrıca. Her ikisinin ardındaki yılan Cennet Bahcesi hikÂyesinin oncusu.
__________________