İnsanlar, kıyamet gununde, dunyada yaptıkları her işten hesaba cekilirler. Burada sayılan beş şey, hesap esnasında sorulacak olanların en onemlileridir. Yoksa, sadece bunlardan sorumlu tutulup başka şeylerden sorumlu olmayacakları duşunulemez. Fakat sayılanlar dışında kalan hususlar, bunların detayları, şubeleri kabul edilebilir. İnsanın hayatı kendisine Allah'ın bir emanetidir; bu emanete hıyanet etmemesi gerekir. Bir insan, hayatını Allah'ın emirleri ve yasakları doğrultusunda gecirirse, emanete hıyanet etmemiş olur.
İslami anlayışa gore ilim, insana doğruyu ve yanlışı gosterir. Bilen kimse, oncelikle bilgisini hareketlerine hakim kılar ve ona gore davranışlar ortaya koyar. Boylece başkalarına ornek oluşunun yanında, insanları bilgilendirme sorumluluğunu da taşır. Herkes, kıyamet gununde, Allah huzurunda, bildiği kadarıyla vazifesini yapıp yapmadığından, ilmini hayatına uygulayıp uygulamadığından hesaba cekilecektir.

İslam dini, insanın mal kazanması ve zengin olmasını teşvik eder. Calışıp cabalamayı, elinin emeğiyle gecinmeyi ve başkasına muhtac duruma duşmemeyi tavsiye eder. Butun bu konularda koyduğu tek prensip, malı ve mulku helal yollardan kazanmak, haram yollara sapmamak ve malın hakkını vermektir. Fakat sadece meşru yollardan kazanmakla iş bitmemekte, kazancın nereye ve nasıl sarf edildiğinin de bilinci icinde olunması gerekmektedir. Bunlar yerine getirildiği takdirde, kişinin Allah huzurunda hesap verebilmek icin uzerine duşen asgarî şartlara uyduğu soylenebilir; istenilen de bundan ibarettir.

İnsana verilen nimetlerin en kıymetlilerinden biri de sağlık ve sıhhattir. Cok kere bir nimeti kaybetmeden onun kıymetini bilemeyiz. Hasta olmadan once sağlığın kıymetini bilemeyişimiz de bunun onemli orneklerinden biridir. Vucut ve ruh sağlığına sahip olmak, her şeyden once gelir. Bunları korumak icin butun tedbirleri almak, en başta gelen sorumluluklarımız arasındadır. Zira kıyamet gununde, vucudumuzu koruyup korumadığımızdan da hesaba cekileceğiz.


* Ebu Berze Nadle İbni Ubeyd el-Eslemî (radıyallahu anh')den rivayet edildiğine gore, Resulullah (sas) şoyle buyurdu:

"Hicbir kul, kıyamet gununde, omrunu nerede tukettiğinden, ilmiyle ne gibi işler yaptığından, malını nereden kazanıp nerede harcadığından, vucudunu nerede yıprattığından sorulmadıkca bulunduğu yerden kıpırdayamaz." (Tirmizî, Kıyamet 1)
__________________