Tevhid, LÂ ilÂhe illallah cumlesi ile ifade edilen, Allah'tan başka tanrıları reddedip tanrı olarak yalnızca onu kabul etmek anlamına gelİR. İslam'a girişin anahtarıdır. : "Kim tağutu inkÂr edip de Allah'a iman ederse, şuphesiz kopmayan sağlam bir kulpa yapışmıştır." (Bakara 256)

Tevhid Allah'ın varlığına, birliğine, tum yetkin niteliklerin kendisinde toplandığına, eşi ve benzeri bulunmadığına inanmaktır. Bu inancı acıklayan LÂ İlÂhe İllallah cumlesine kelime-i tevhid denir ve sık sık tekrarlanır. Tevhide inanan kişi mumin ve muvahhit adını alır.


Ulûhiyetin başkaları icin reddedilmesi, tanrılığı sadece ortağı olmayan Allah'a ait kılmayı ve onun yanında ikinci bir tanrı edinmemeyi gerektirir: "Allah'a ibadet edin ve ona hicbir şeyi ortak koşmayın..." (Nisa: 4/36) "... Biz her ummete, yalnız Allah'a kulluk etmeleri ve tağuttan da sakınmaları icin Resul gonderdik." (Nahl: 16/36) "Kim La İlahe İllallah der ve Allah'tan başka tapınılanları (ibadet edilenleri) reddederse malı ve kanı haram olur..." [2] Butun resullerin kavimlerini davet ettikleri soz şudur: "...Ey kavmim! Allah'a kulluk edin. Sizin ondan başka tanrınız yoktur..." (A'raf: 7/59)

Tağutu reddetmek, Allah’ın emir ve yasağına ters duşen hevayı ve şeytanı reddetmektir. "LÂ ilÂhe illallah"ın gereği olarak kişi ibadette Allah'ı birlediğini, Allah'tan başkalarına, putlara, kabirlere, evliyalara ve salihlere ibadet etmenin batıl olduğunu ilan eder. Allah'a yaklaşmak icin olulere kurban kesen, turbelerden yardım isteyen, kabirlerin etrafını tavaf eden ve adak adayanlar, Allah'ın yaratıcı ve her şeyin sahibi olduğuna inansalar bile, Arap paganlar gibi Allah'a ortak koşmuş olurlar. Mekke paganları, kabirlere ve putlara tapmadıklarını soyluyor fakat uygulamada aksini yapıyorlardı. Onlar yaratıcı ve rızık verici olduğuna inanmadıkları halde, sırf kendilerini Allah’a daha cok yaklaştırsınlar diye salih olduğuna inandıkları bazı kişilere ibadet ediyorlardı.

Tevhid ibadet, muamelat ve butun meselelerde Allah'ın hukumlerini kabul edip beşeri kanunları reddetmek, insan ve cin şeytanlarının revaca cıkardığı butun hurafeleri ve bidatleri ortadan kaldırmak bu kelimenin ameli gereklerindendir.

"Kim Allah'ın indirdiği hukumlerle hukmetmezse, işte onlar kÂfirlerin ta kendileridir." Maide Sûresi, 44.

Dinde haram olmayanı haram, farz olmayanı farz ilan etmek de tevhid acısından sakıncalı bulunur ve şirkle eşdeğer tutulur: "...Onlar Allah'ı bırakıp hahamlarını, rahiplerini ve Meryemoğlu Mesih'i Rabler edindiler." (Tevbe: 9/31) Nebi bu ayeti okudu. Bunun uzerine Adiyy b. Hatem dedi ki: "Muhakkak onlar, onlara ibadet etmiyorlar ki.'' Resulullah: "Onlar Allah'ın helal kıldığı bir şeyi haram, haram kıldığı bir şeyi helal kıldıkları zaman onlara itaat etmiyorlar mı?" dedi. Adiyy b. Hatim: "Evet" deyince, Resulullah: "İşte boylece onlara ibadet ediyorlar." buyurdu. [3][4]

Tevhid bir başka acıdan Allah'ın isim ve sıfatları konusunda şirki reddetmektir. Araf suresi 180. ayetinde "En guzel isimler (esmaul husna) Allah'ındır" denir. Antropomorfizm veya onu mahlûkata benzetmek teolojik olarak reddedilen bir davranıştır; Allah'ın kemal sıfatlara sahip olduğuna ve butun noksan sıfatlardan ve mahlukata benzemekten uzak olduğuna mutlaka inanmak gerekir." Hamd, ezelde ve ebedde celal ve kemal sıfatlara sahip olana aittir. Cunku hamde layık olan sadece odur."

1-RUBUBİYYETİN TEVHİDİ
Herşeyin tek Rabbinin ve mutlak sahibinin Allah olduğuna, ortağının bulunmadığına, tek yaratıcının O olduğuna, butun kÂinatı cekip ceviren, işlerini idare eden, onda tasarruf edenin O olduğuna, kulları yaratıp onları rızıklandıran, hayat veren ve canlarını alanın O olduğuna kesin olarak inanmak, Allah’ın kaza ve kaderine, zatında vahdaniyetine yani bir ve tek olduğuna inanmaktır. Bunun ozu, fiilleriyle Allah’ı tevhid etmek yani birlemektir.

Yuce Allah’ın Rububiyetine iman etmenin gereğine dair şeri deliller pek coktur.Yuce Allah’ın şu buyruklarında olduğu gibi:

”Alemlerin Rabbi olan Allah’a hamd olsun”(Fatiha 1)

”Dikkat edin, yaratmak da, emretmek de yalnız O’nun dur.Alemlerin Rabbi olan Allah’ın şanı yucedir.”(Araf 54)

”Yerde ne varsa hepsini sizin icin yaratan…. O’dur”(Bakara 29)

”Cunku şuphesiz ki Allah’tır hem rızkı veren, hem pek cetin kudret ve kuvvet sahibi olan.”(Zariyat 58)

2-ULUHİYYETİN TEVHİDİ
Kulların fiilleriyle, yuce Allah’ı bir ve tek olarak tanımalarıdır. Buna ibadet tevhidi adı da verilir. Bu anlam itibariyle kesin olarak şu hususlara inanmayı ihtiva eder.

Hak ilah kendisinden başka hicbir ilah bulunmayan O’dur. O’nun dışındaki butun mabudlar batıldır. Yalnızca yuce Allah’a ibadet edilmeli, O’na boyun eğilmeli, mutlak olarak sadece O’na itaat olunmalıdır.

Kim olursa olsun, kimse O’na ortak koşmamalıdır. Namaz, oruc, zekat, hac, dua, istiane (yardım dilemek), adak, zebh (eti yenir hayvan kesmek), sevgi ve buna benzer zahir ve batın (acık ve gizli) ibadet turlerinden hic bir şeyin O’ndan başkası icin yapılmamasıdır.

Yuce Allah şoyle buyurmaktadır:
”Yalnız sana ibadet eder, yalnız senden yardım dileriz.”(Fatiha 5)

”Kim buna dair bir delili bulunmaksızın, Allah ile birlikte başka bir ilaha ibadet ederse, onun hesabı ancak Rabbinin katındadır. KÂfirler -hic şuphesiz- kurtuluşa eremezler.”(Mu’minun 117)

Uluhiyetin tevhidi, butun rasullerin kendisine cağırdıkları bir husustur. Onceki ummetleri helak yoluna goturen bu tevhidin inkarıdır.
Yuce Allah şoyle buyurmaktadır:
”Senden once gonderdiğimiz herbir peygambere mutlaka şunu vahyettik: Benden başka ilah yoktur, o halde yalnız bana ibadet edin.”(Enbiya 25)

Rububiyetin tevhidi, ulûhiyetin tevhdini gerektirir. Muşrikler bir tek ilaha ibadet etmiyorlardı. Onlar birden cok (ilah yerine koydukları) putlara ibadet ediyorlar ve bunların, kendilerini yuce Allah’a yakınlaştırdığını ileri suruyorlardı. Bununla birlikte bu uydurma ilahların fayda ve zarar vermediklerini biliyorlardı.
İşte bundan dolayı yuce Allah rububiyetin tevhidini kabul etmelerine rağmen onları mu’min olarak değerlendirmemiş aksine ortak koşmaları dolayısıyla onları kÂfir olarak değerlendirmiştir.

İşte bu noktada Selef-i Salihin yani Ehli sunnet vel-cemaatin inancı, ulûhiyet hususunda diğerlerinden ayrılmaktır. Bazılarının kasdettiği gibi tevhidin anlamı onlara gore yalnızca Allah’tan başka hicbir ilah olmamasından ibaret değildir.Onlara gore bu inanc şu iki esasın varlığı ile gercekleşir:

a) Butun ibadet ceşitlerinin yalnızca yuce Allah’a yapılması, yaratılmış hicbir varlığa yaratıcının hak ve ozelliklerinden hicbirisinin verilmemesi. Buna gore; Allah’tan başkasına ibadet edilemez, Allah’tan başkasına adakta bulunamaz, tevekkul edilemez.

”De ki; Şuphesiz benim namazım, ibadetim, hayatım ve olumum Âlemlerin Rabbi olan Allah icindir. O’nun hicbir ortağı yoktur. Ben bununla emrolundum ve ben Muslumanların ilkiyim.”(Enam 162)

b) İbadet, yuce Allah’ın ve Resulunun emrettiğine uygun olmalıdır.

3-İSİM VE SIFATLARIN TEVHİDİ
Bu, en guzel isimlerin ve yuce sıfatların yuce Allah’a ait olduğuna kesin olarak inanmak demektir. O butun kemal sıfatlarına sahib ve butun eksik sıfatlardan munezzehtir. O bu ozelliği ile butun varlıklardan ayrı ve eşsizdir.

Ehli Sunnet vel-cemaat’e gore: Şanı yuce olan Allah’ın,
kendisinden once hicbir şeyin olmadığı ilk,
kendisinden sonra hic bir şeyin olmadığı ahir,
kendisinden ustun hicbir şeyin zahir,
kendisinden ote hicbir şeyin olmadığı batın’dır…

”O hem ilktir, hem ahirdir, hem zahirdir, hem batındır. O her şeyi en iyi bilendir.”(Hadid 3)

Yine Ehli sunnet vel-cemaat yani en temiz inanca gore; Allah’ın zatı diğer zatlara, varlıklara benzemez. Şanı yuce olan Allah’a benzer, denk olabilecek hicbir varlık yoktur. O, yrattığı varlıklar ile kıyas edilemez.

Hafız İmam Nuaym b. Hammad el-Huzai şoyle demiştir:
”Allah’ı, yarattıklarına benzeten kafir olur. Allah’ın kendi zatını, kendisi ile nitelendirdiği şeyleri inkar eden de kafir olur. Yuce Allah’ın kendi zatını kendisi ile vasfettiği şey de, Resulunun nitelendirdiği şey de asla teşbih değildir.”


Zumer / 29. Allah, cekişip duran bircok ortakların sahip olduğu bir adam (kole) ile yalnız bir kişiye bağlı olan bir adamı misal olarak verir. Bu ikisi eşit midir? Hamd Allah’a mahsustur. Fakat onların coğu bilmezler.


En’Âm / 161. De ki: Şuphesiz Rabbim beni doğru yola, dosdoğru dine, Allah’ı birleyen İbrahim’in dinine iletti. O, ortak koşanlardan değildi.

Yunus / 1O5. “Ve (bana) hanîf (Allah’ın birliğini tanıyıcı) olarak yuzunu dine cevir; sakın muşriklerden olma, diye (emredildi).”

Yunus / 32. İşte O, sizin gercek Rabbiniz olan Allah’tır. Artık haktan (ayrıldıktan) sonra sapıklıktan başka ne kalır? O halde nasıl (sapıklığa) donduruluyorsunuz?

Hacc / 31. Kendisine ortak koşmaksızın Allah’ın hanifleri (O’nun birliğini tanıyan muminler olun). Kim Allah’a ortak koşarsa sanki o, gokten duşup parcalanmış da kendisini kuşlar kapmış, yahut ruzgÂr onu uzak bir yere suruklemiş (bir nesne) gibidir.

Fussilet / 6. De ki: Ben de ancak sizin gibi bir insanım. Bana ilÂhınızın bir tek İlÂh olduğu vahy olunuyor. Artık O’na yonelin, O’ndan mağfiret dileyin. Ortak koşanların vay haline!

Zuhruf / 45. Senden once gonderdiğimiz elcilerimize (ummetlerine) sor! RahmÂn’dan başka tapılacak tanrılar (edinin diye) emretmiş miyiz?

Şûra / 15. İşte onun icin sen (tevhide) dÂvet et ve emrolunduğun gibi dosdoğru ol. Onların heveslerine uyma ve de ki: Ben Allah’ın indirdiği Kitab’a inandım ve aranızda adaleti gercekleştirmekle emrolundum. Allah bizim de Rabbimiz, sizin de Rabbinizdir. Bizim işlediklerimiz bize, sizin işledikleriniz de sizedir. Aramızda tartışılabilecek bir konu yoktur. Allah hepimizi bir araya toplar, donuş de O’nadır.
HADİS-İ ŞERİFLERDEN
* Ebû Hureyre radiya’llÂhu anh’den: Şoyle demiştir: (Bir kere) “Y ResûlÂ’llÂh, KıyÂmet gununde Sen’in şefÂatin en ziyÂde kime rÂyegÂn olacak?” diye sordum. Buyurdu ki: “Y Eb Hureyre, hadîs (bellemek) icin sende gorduğum hırsa gore bu hadîsi senden evvel kimsenin bana sormayacağını (zÂten) tahmîn ediyordum. KıyÂmet gununde halk icinde şefÂatime en ziyÂde mazhar olacak kimse kalbinden (yÂhud icinden) hÂlis olarak L ilÂhe illÂ’llÂh diyendir.”

* Ebû Hureyre radiya’llÂhu anh’den, ResûlullÂh salla’llÂhu aleyhi ve sellem’in şoyle buyurdu, dediği rivÂyet edilmiştir:
”Her doğan cocuk muhakkak İslÂm fıtratı uzerine doğar. Sonra anasiyle babası onu yehûdî yÂhud nÂsrÂnî, yÂhud mecûsî yaparlar. Nasıl ki, her hayvanın yavrusu tÂmmu’l-a’zÂ’ olarak doğar. Hic o yavrunun burnunda, kulağında eksik, kesik bir şey gorulur mu? Sonra Ebû Hureyre radiya’llÂhu anh: [Habîbim! AllÂh’ın insanları hakkı idrÂk ve kabûle musÂid yarattığı fıtrat-ı asliyyeyi -ki, fıtrat-ı İslÂmiyyedir- rehber-i hareket ittihÂziyle AllÂh’ın yarattığı bu İslÂm ve tevhid seciyyesini şirk ile tebdîl etmek muvÂfık değildir. Bu İslÂm ve tevhid dîni, en doğru bir dindir] meÂlindeki nazm-ı şerîfi okumuştur.

* Museyyeb İbn-i Hazn radiya’llÂhu anhumÂ’dan şoyle dediği rivÂyet edilmiştir: Ebû TÂlib’e olum (alÂmetleri) geldiği sırada ona, ResûlullÂh salla’llÂhu aleyhi ve sellem geldi. Ve amcasının yanında Ebû Cehl İbn-i HişÃ‚m ile AbdullÂh İbn-i Ebî Umeyye’yi buldu. ResûlullÂh salla’llÂhu aleyhi ve sellem Ebû TÂlib’e: – “Ey ammi! (L ilÂhe illÂ’llÂh) de, nezd-i BÂrî’de kendisiyle sana şehÂdet ve şefÂat edebileceğim (bu mubÂrek) kelimeyi soyle!” buyurdu. Ebû Cehl ve AbdullÂh İbn-i Ebî Umeyye: – Ey Ebû TÂlib! Abdulmuttalib milletinden yuz mu cevireceksin? diye men’ ettiler. Resûl-i Ekrem amucasına bu kelime-i tevhîdi arza devÂm ediyordu. Bu ikisi de mutemÂdiyen o sozlerini tekrar eyliyorlardı. NihÂyet Ebû TÂlib bunlara soylediği son soz olarak: – “O, (yÂni ben) Abdulmuttalib milleti uzredir” dedi, ve “L ilÂhe illÂ’llÂh” demekten cekindi. ResûlullÂh salla’llÂhu aleyhi ve sellem: – “İyi bil amcacığım! Yemîn ederim ki ben, hakkında mağfiret dilemekten nehy olunmadıkca herhalde AllÂhu TeÂlÂ’dan senin icin af ve mağfiret dilerim!” dedi. Bunun uzerine CenÂb-ı Hak: (Âyet-i kerîmesini) inzÂl buyurdu.

* Alî radiya’llÂhu anh’in şoyle dediği rivÂyet edilmiştir: (Biz bir kere) Bakî-i Garkad (kabristanında) bir cenÂzede bulunduk. Nebî salla’llÂhu aleyhi ve sellem de yanımıza gelip oturdu, biz de etrÂfına oturduk. Resûl-i Ekrem’in elinde bir as vardı. O hazret başını eğdi. AsÂsiyle yere vurmağa başladı. Sonra buyurdu ki:
– Sizden hicbir kimse ve nufûsu mahlûkadan hicbir nefis yoktur ki, onun (AllÂhu TeÂl tarafından) Cennet’teki ve Cehennem’deki yeri takdîr ve ta’yîn edilmemiş olsun! Onun şakî ve saîd olduğu tesbit olunmamış bulunsun! Bunun uzerine AshÂb-ı KirÂm’dan birisi dedi ki:
– Oyle ise y Resûla’llÂh! Ameli ve ibÂdeti bırakıp CenÂb-ı Hakk’ın takdîrine i’timÂd edemez miyiz? Bizden, saÂdet ehli (olması mukadder) olan her kişiyi kazÂ-yı ilÂhî, ehl-i saÂdetin (hayır) ameline sevkeder, (kişi Cennet’e nÂil olur). Yine bizden ehl-i şakÂvetten (olması mukadder) olan her kişiyi de kazÂ-yı İlÂhî, ehl-i şakÂvetin (şer) ameline sevkeder, (bu da Cehennem’e girer). Resûl-i Ekrem salla’llÂhu aleyhi ve sellem cevÂben:
– SaÂdet ehline, saÂdet sÂhiblerinin (hayır) ameli (sevdirilerek) îfÂsı kolaylaştırılır. Ehl-i şakÂvete de eşkıy zumresinin (şer) işleri (sevdirilerek) îfÂsı teshîl edilir, buyurdu. Sonra ResûlullÂh salla’llÂhu aleyhi ve sellem şu mealdeki Âyet-i kerîmeyi okudu:
– O kimse ki Allah hakkını verir, Allah’tan korkar, guzel kelimeyi, (L ilÂhe illÂ’llÂh) Kelime-i Tevhîd’ini tasdîk eder, muhakkak biz o kimseye hayra karşı yusru mûcib bir haslet muyesser kılarız. O kimse ki, hakku’llÂh’a buhl edip inÂyet-i ilÂhiyyeden istiğn ve guzel kelimeyi tekzîb eder, ona da hayra karşı usru şiddet-i mûcib bir haslet muyesser kılarız.

* Ebû Eyyûb (HÂlid İbn-i Zeyd-i EnsÂr&#238 radiya’llÂhu anh’den şoyle rivÂyet edilmiştir: Bir kimse Nebî salla’llÂhu aleyhi ve sellem’e: YÂ Resûla’llÂh! (Kendisi ile amel edince) beni Cennet’e koyacak mûteber bir ibÂdet haber verseniz, diye bir niyaz ve temennîde bulunmuştu. Mecliste bulunanlardan birisi:
– Buna ne oluyor ki, ne dileği var ki? diye istifsÂr etmesi uzerine Nebî salla’llÂhu aleyhi ve sellem:
– Bu bir gûn hÂcet sÂhibidir, nesi olacak, buyurup sÂile karşı:
– AllÂh’ı tevhîd edersin ve AllÂh’a ibÂdette hic bir şeyi şerik kılmazsın, namaz kılar, zekÂt verir, sıla-i rahm edersin, diye cevab verdi.

[IMG][/IMG]

[IMG][/IMG]

https://tevhidehliyiz.wordpress.com/.../tevhid-nedir
https://tr.wikipedia.org/wiki/Tevhid_(din)
__________________