Bir Sunnet-i Seniye:
Misvak: İlim dilinde “Salvadora persika” adı verilen, halk arasında “Erak ağacı” olarak bilinen ve Avrupa’lıların dilinde “Şecere-i Muhammedî”, İslÂm litaraturunde ise bu ağaca Misvak denir.
Eski asırlardan beri insanlar tarafından kullanılan bu harika fırca, Hazret-i Allah’ın kullarına ikram ettiği, olumden başka her derde deva olan, macunu icinde mukemmel bir fırcadır.
Doğu Afrikadan Hindistan’a kadar uzanan bolgelerde yetişen bu step bitkisi bol, iktisatlı, pratik olmakla birlikte taşınması kalem gibi kolay, formalitesi az, kokusu guzel, meyvesi yenen bir bitkidir.
Bilimin, teknolojinin, araştırmaların soz sahibi olduğu şu modern cağmızda, araştırmacıların ve bilim adamlarının ifadelerine gore hastalıkların bircoğunun, ozellikle romatizmal hastalıkların % 90’nının, Mide ve Kalp hastalıklarının ağzımızla doğrudan ilgili olduğu gerceğini ortaya koymuşlardır. Bu nedenle tedaviye ağızdan başlanması gerektiğini soylemişlerdir.
Diş aralarında kalan yemek kırıntıları ağzımızın sıcak ortamında hızla asite olup kokuşmakta, diş minelerini delerek curumelere, iltihaplanmalara, diş eti kanama, cekilme ve hastalıklarına sebep olmaktadır. Ağız yoluyla midemize inen bu kokuşmuş salgı sağlığımızı ciddi boyutlarda tehdid etmektedir.
“Misvak kullanmak ağzın temiz kalmasına ve Rabbın rÂzı olmasına sebeptir.” (NesÂî

Kullarının dunya ve ahiret mutluluğunu isteyen Hazret-i Allah biricik Habibi’ni Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-’i bizlere ornek olarak gondermiştir. Hazret-i Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz bizlere bircok Hadis-i şerif’lerinde bu konunun onemini hatırlatmış ve bizlere ornek olmuşlardır.
“Misvak kullanmak hakkındaki tavsiyelerimi sizlere cok tekrarladım.” (Buhari)
“Cibril (a.s.) bana her gelişinde misvak kullanmamı emrederdi. Oyle ki dişlerimin zedeleneceğinden endişe ederdim.” (İbn-i MÂce)
Diğer Hadis-i şerif’lerinde ise şoyle buyururlar:
“Tırnaklarınızı kesin, kestiklerinizi gomunuz, diş etlerini yemek kırıntılarından temizleyiniz. Misvak kullanınız, sararmış dişle, kokar ağızla yanıma gelmeyiniz.” (Tirmizi)
“Size ne oluyor da dişleriniz sararmış oluduğu halde yanıma geliyorsunuz!.. Misvak kullanınız.” (Beyhaki)
İslÂm dini beşeri ilişkilere buyuk onem verir. Bir tebessumu, guler yuzu sadaka olarak kabul eder. Tasavvur edin ki karşınızda ağızının kokusuyla, sararmış, kararmış dişlerinin goruntusuyle sizleri rahatsız eden bir yuz var. Bir an once bu insandan uzaklaşmak istersiniz.
“Cuma gunu olunca misvak kullanmak, en temiz ve guzel elbiselerini giyinmek, guzel koku sururmek her muslumanın vazifelerindendir.” (İbn-i Şeybe - Ebu Saîd el Hudri’den)
Goruluyor ki İslÂm dini toplum icerisindeki ilişkilerimizin ve goruntumuzun insanları rahatsız edici bir halimizin, tavrımızın olmasını istemiyor.
“Ağızlarınız Kur’an yoludur. Onu misvakla temizleyiniz.” (İbn-i MÂce)
Ağzımız; vucudumuzun en onemli organlarından biridir. Hazret-i Allah’ın KelÂmı yuce Kur’an’ı onunla ifade ederiz. Sevdiklerimizle goruşurken duygularımızı onunla ifade ederiz. Onun temizliğini fiziki olarak misvakla temizlediğimiz gibi. MÂnen onu Hazret-i Allah’ın sevmediği, rÂzı olmadığı, hoşlanmadığı cirkin, insanları incitici, argo ve alay ifade eden boş sozlerden şiddetle kacınmalıyız. Ancak temiz bir ağızla Hakk’ın rızÂsına ulaşabiliriz.
Bu konuda birkac atasozu ilave edelim...
“Ağız sozun fırınıdır, pişirir ondan sonra cıkarır.”
“Sofrada eline, mecliste diline (sozune) dikkat et.”
“İnsanlar giyimleriyle karşılanır, sozleriyle uğurlanır.”
Goruluyor ki ağzımızdan cıkan ifadeler kişinin karekterini yansıtıyor. Kendisine değer verdiğimiz, yucelttiğimiz bir kişinin ağzından argo ve cirkin sozler duyunca birden karşımızda kuculu verir. Cunku bu tur ifadeler nezih bir muslumana yakışmaz.
Hazret-i Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz misvağı ne zaman ve nasıl kullanırdı?
AshÂb-ı kiram’ın anlattıklarına gore Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz geceleyin birkac defa kullanırdı. Yanında misvak olmadıkca uyumazlardı. Misvak kullanmadıkca hÂne-i saÂdetlerinden namaza cıkmazlardı. Evine girdikleri zaman ilk once misvak kullanırlardı. Geceleyin teheccude kalktıklarında mubarek ağızlarını misvakla temizlerlerdi.
“Ummetime zorluk vermek korkusu olmasaydı, kendilerine her namaz kılarken misvak kullanmayı emrederdim.” (BuhÂri)
“Misvak kullanmak suretiyle kılınan iki rekat namaz, misvak kullanmaksızın kılınan yetmiş rekat namazdan daha efdaldir.” buyururlardı. (Ebu Nuaym)
Gece ve gunduz uykudan uyandıkları vakitte. Abdest almadan evvel, misvak kullanırlardı. Kur’an okuyacağı zaman, aclık zamanlarında, goz kurumalarında, topluluk icerisine ve Âile fertlerinin yanlarına girecekleri zaman mubarek dişlerini misvaklarlardı.
Bugun yapılan araştırmalar sonucunda Tıp otoriteleri misvağın suni diş fırcalarına oranla ustunluğunun tartışılmaz olduğunu kabul etmişlerdir.
“Ruyamda dişlerimi misvaklıyordum. Yanıma biri diğerinden daha yaşlı iki kişi geldi. Ben misvağı kucuğune vermek istedim. Bana: ‘Buyuğune ver!’ denildi. Ben de buyuğune verdim.” (BuhÂri - Muslim)
Misvağın Faydaları:
“Misvakla ağzı temizlemek olumden başka her derde devadır.” (Firdevsi Hazret-i Âişe -radiyallahu anhÂ-dan)
Muteber fıkıh kitaplarımızdan (Merak-ul Felah) haşiseyinde misvağın elliden fazla faydasından bahsedilir.
Bunlardan bazıları:
1- Ağzı temizler.
2- Hazret-i Allah’ın rızÂsını celbeder.
3- Melekleri memnun eder.
4- Şeytanı daraltır.
5- Ağzı tatlandırır.
6- Dişleri cilalandırır, guzelleştirir.
7- Goze kuvvet verir.
8- Sunneti ed eder.
9- Sesi ve yuzu guzelleştirir.
10- ZekÂyı artırır.
11- Diş etlerini kuvvetlendirir, ağızda kireclenmeyi ve dişeti cekilmelerini onler.
12- Konuşmayı kolaylaştırır.
13- Son nefeste Kelime-i şehÂdeti hatırlatır.
14- Kocalığı geciktirir.
15- Amellerde sevabı coğaltır.
16- Sekarat-ı mevti kolaylaştırır.
17- Hazmı kolaylaştırır.
18- Mideyi takviye eder.
19- Aklı artırır.
20- Bedenin rutubetini keser.
21- Bu nebati fırcanın aktif kısmı haftada bir değiştirilerek yeni bir fırca kullanma avantajını sağlar.
22- Diş macunları ileri derecede bazik olduğundan ağız ici dengeyi bozar. Misvakta ise yuksek konsantrasyonlarda asit veya bazik tabiatta maddeler yoktur.
23- Toz haline getirilmiş koklerinden macun yapılır. Kokleri kaynatılıp icilirse gonoreyi (bel soğukluğunu) onler. Dalak bolgesi ağrıları icin corba kıvamında icmek gerekir.
24- Kokusu tukruk salgısını artırdığından dişetlerinin kurumasını onler.
25- Anti Septik (Mikrop kırıcı) ozelliği vardır.
26 Eğe Universitesinde yapılan bir araştırmada liflerinde baklava dilimi şeklinde anizotrop basit prizmatik bitki kristallerinin olduğu anlaşılmıştır. Bunun ise mekanik temizliğe tesiri buyuktur.
27- Butun fırcalama metodlarına uygulanabilmesi, ağactan elde edildiğinden, istenilen boy, kalınlık ve şekilde temini, fırcalama anında liflerinin elektrikli diş fırcalarında olduğu gibi rotasyon yapması, kuvvet fırcaya dik uygulandığından mumlu diş iplikleriyle yapılan temizliğin eldesi, onu kıyas yapılamaz bir ustunluğe eriştirir.
Ağız Bakımı ve Onemi ile İlgili Tıbbi Tavsiyeler:
Temizliği yapılmayan ağızda kalan yemek kırıntıları sıcak ağız ortamında hızla kokuşarak, sayısız mikropların uremesine ve hastalıkların oluşmasına sebebiyet verir.
Ağızda kokuşarak asite olan bu salgı başta diş curumesi, diş eti hastalıkları, mide ulseri, kalp hastalıklarının, ozellikle romatizmal hastalıkların % 90’nının başlıca ana kaynağı durumuna gecer.
Bu sebepten dolayı İngiltere ve Almanya’da dahiliye mutehassısları hastanın tedavisine ağızdan başlamaktadırlar.
Muzmin bir goz ağrısına mubtela olan ve gozlerini kaybedecek duruma gelen bir hasta misvakla dişlerini temizlemeye devam edince sağlına kavuşuyor.
Turkiye’den yurt dışına diş eti hastalığı icin tedaviye giden bir hastaya cok gariptir ki doktor hastanın tedavisi icin misvak tavsiye ediyor ve hasta sağlığına kavuşuyor.
Misvak Nasıl Kullanılmalı?
Misvak gecmiş butun Peygamber Efendilerimizin de kullandığı cok onemli Sunnet-i seniyedir. Her abdest alışımızda, namazlardan once, yemek yedikten sonra ozellikle yatmadan once ve uykudan kalkınca misvak kullanılmalı.
Misvağın uzunluğu bir karış, kalınlığı bir parmak kadar olmalı. Misvağı tutuş şeklimiz ise sağ elimizin baş ve kucuk parmağımız misvağın altında diğer uc parmağımız uzerinde olacak şekilde olmalıdır.
Misvağı kullanırken fazla baskı yapmadan enine doğru kullanmalıdır.
Gerek yurt dışında ve gerekse yurt icindeki akademilerde yapılan araştırmalara gore hayvan kıllarından yapılan fırcalara oranla suni diş fırcalarının daha sağlıklı olduğu gerceği ortaya konulmuştur.
Biliyorsunuz dinimize gore hayvan kıllarından yapılmış, ozellikle domuz kılından yapılmış olanlarını kullanmak, haramdır. Bizler hangi fırcanın hangi hayvan kılından yapılmış olabileceğini secemediğimize gore bir muslumanın bu konuda nekadar hassas olması gerektiğini sizin takdirlerinize bırakıyoruz.
Misvak bulamadığımız zaman suni diş fırcalarının yumuşak olanlarını tercih ediniz. Zira sert fırcaların dişlerimiz ve diş etlerini tahriş ettiği otoritelerce defalarca tekrarlanmaktadır. Macun kullanımı ise en fazla nohut buyukluğunde olmalıdır. Cunku diş macunları ileri derecede bazik olduğundan ağız ici dengeyi bozar.
Bircok arkadaşımızdan edindiğimiz bilgiye gore diş eti kanama ve rahatsızlıklarının misvak kullanmaya devam ettikleri surece şif bulduklarını ifade ettiler.
Taşınması kolay, kulfeti az, faydası olumden başka her derde deva, macunu icinde Rabbimizin kullarına ikramı olan bu harika fırcayı kullanmayı, Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimizin sunnetini ihya etmeyi Rabbimiz hepimize sevdirsin.
“Misvak kullanmak hakkındaki tavsiyelerimi sizlere cok tekrarladım.” (Buhari)
•
“SelÂm olsun O’nun beğenip, sectiği kullarına...”
“SelÂm olsun hidÂyete tÂbi olanlara...”
alıntıdır
__________________