Kadının ortusuz olarak yanlarına cıkabileceği kimseler

Musluman bir kadın ya evlidir ya da bekar. İki durumda da bir aile icinde bulunur. Kendisinin veya kocasının bir takım hısımlarıyla ya da hizmetci, aşcı, bahcıvan gibi aileye dışarıdan giren kimselerle birlikte yaşar. Surekli goruşme, karşılaşma, iş ve hizmet gereği bu birlikte yaşadığı kimselerin yanında ortunmede bir takım kolaylıklar getirilmiştir.

Nur Suresi'nin 31. ayetinde sayılan bu yakın hısım ve birlikte yaşanan kimselerin yanına kadın, son sınır olarak diz kapağı ile gobeği arasını, sırt ve karın kısmını ortmek şartıyla cıkabilir. Ancak bu bir fetva sınırı olup, kadının bunların yanında da edeb ve takva gereği daha fazlasını ortmeyi gaye edinmesi gerekir.

Evde camaşır veya bulaşık yıkayan yahut hamur karan ya da bahce sulayan bir kadının hizmet gereği kimi yerleri acılabilir. Yine cocuğunu emziren kadının evin icinde kendisini surekli olarak sakınması gucluk doğurur. Ancak şunu hemen belirtelim ki fitne korkusu olur veya aile icinde zayıf ahlaklı kişiler bulunursa, kadın ortunmesini arttırarak korunmaya calışmalıdır.


Bir musluman kadına mahrem sayılan kimseler şunlardır:

a) Kocası: Kadın, kocasının yanında dilediği gibi giyinebilir. Eşler arasında ortunme bakımından bir sınır soz konusu değildir. Kadının kocasına guzel gorunmek icin suslenmesi ve acılması mubahtır. Ancak yabancı erkeklere guzel gorunmek ve onların ilgisini cekmek icin suslenmek caiz olmaz.
b) Babası (el-Ahzab, 32/55)
c) Kocanın babası (kayın peder). Buna buyuk babalar da girer.
d) Kendi oğulları. Erkek torunlar da bu kapsama girer.
e) Kocasının oğulları. Erkek torunlar da bu kapsamdadır.
f) Erkek kardeşi.
g) Erkek kardeşin oğulları. Erkek kardeşin torunları da bu kapsama girer.
h) Kız kardeşin oğulları. Bunların torunları da mahrem sayılır.
i) Musluman kadın.

Mu'min bir kadının diğer mu'min hanımların yanında diz kapağı ile gobeği arası kapalı olarak bulunabileceğini yukarıda belirtmiştik. Ancak musluman bir kadın gayri muslim kadınların yanında tesettursuz bulunamaz. Bununla gayri muslim kadının, kendi erkekleri yanında mu'min hanımın ortusuz halinden soz etmesi engellenmek istenmiştir. Hz. Omer bu konuda Ebu Ubeyde'ye bir mektup yazarak musluman ve gayri muslim tebeanın aynı hamama girmesine engel olmasını istemiştir. ( bk. el-Kurtubî, a.g.e., XII, 155; İbn Kesîr, Muhtasar, II, 600, 601.)


j) Kole ve cariye: Bir kadın kole veya cariyesinin yanında ortusuz kalabilir. Cunku Allah elcisi, Hz. Fatıma'ya bir kole bağışlamıştı. Bu sırada Hz. Fatıma'nın uzerinde, başını ortse ayakları, ayaklarını ortse başını acık bırakan bir giysi vardı. Hz. Peygamber bu durumu gorunce şoyle buyurdu: "Senin icin bir sakınca yoktur. Cunku bu kole senin baban veya oğlun yerindedir." (Ebu Davud, Libas, 32; el-Kurtubî, a.g.e., XII, 155.)


k) Erkekliği kalmamış hizmetciler: Denk olmama, yaşlılık, veya hastalık gibi durumlar, yahut kadınlara karşı istek duymama veya iktidarsız olma gibi nedenlerle evin sahibi kadına cinsel bakımdan zararı dokunmayacak hizmetciler, şofor, bahcıvan ve aşcı gibi kimseler kadın icin diğer mahrem hısımlar gibidir.


l) Kadınların gizli yerlerine bakmaktan anlamayan kucuk cocuklar: Kadınların yanında bulununca onların konuşma, yurume ve giyimlerinden cinsel bakımdan etkilenmeyecek derecede kucuk yaştaki cocukların yanında ortunme zorunluluğu bulunmaz. Ancak cocuk erginlik cağına yaklaşmış olursa, artık yabancı kadınların yanına girmemelidir. Cunku hadiste şoyle buyurulmuştur: "Kadınların yanına girmekten sakının". "Ey Allah'ın Rasulu! kocanın erkek kardeşi icin ne buyurursunuz?" diye sorulunca, "kayın birader olumdur" buyurmuştur. (Tirmizî, Rada, 16; A. b. Hanbel, IV, 149, 153.)


Bunların dışında dede, amca, dayı, buyuk amca, buyuk dayı, sut kardeş, sut baba gibi kendileriyle surekli olarak evlenme yasağı bulunan hısımların yanına da kadın sus yerleri acık olarak cıkabilir. Ancak bir fitne korkusu olunca kadının ortunmeyi tercih etmesi daha temiz ve daha uygundur.

Nitekim ay halinden kesilmiş ve evlenme icin umidi kalmamış olan yaşlı kadınların evden dışarı cıkarken dış giysilerini bırakabileceklerine izin verilen ayetin sonunda; "Bununla birlikte yine de sakınmaları kendileri icin daha hayırlıdır. " (en-Nur, 24/60; Evlenme yasağı bulunan diğer hısımlar icin bk. en-Nisa, 4/28, 23; Hamdi Donduren Delilleriyle İslam Hukuku, İstanbul, 1983, s:212-243) buyurulmuştur.
__________________