Namazın Farzları
Namazın farzları on ikidir. Yedisi namazın dışında, beşi namazın icindedir.
Namazın dışındakilere namazın şartları, icindekilere de namazın rukunleri denir.
Namazın şartları tamam olmadıkca, namaz sahih olmaz.
Namazın Şartları
1. Guslu gerektiren bir hÂl olursa, yıkanmak; yoksa, abdest almak; su bulunmadığı veya meşru bir mazeret olduğu zaman teyemmum etmek
2. Bedeni, elbiseyi, namaz kılınacak yeri her turlu pisliklerden temizlemek.
3. Acılması, gorulmesi şer’an caiz olmayan edep yerlerini ortmek.
4. Kıbleye (KÂbe’ye) karşı donmek,
5. Kılınacak namaz, hangi vaktin namazı ise onu kılmaya niyet etmek.
6. Namazı vakti girince kılmak
7. Kıbleye dondukten sonra, namaza,Alalhu Ekber diyerek başlamak.
·Namaz Allah-û Teala’ya yapılan en buyuk ibadet ve niyazdır.
·Allah’ın huzuruna cıkılırken maddi-manevi, gorunur-gorunmez butun pisliklerden, kirlerden bedenimizi, elbisemizi, namaz kılacağımız yeri temizlemek şarttır.
·Kadın erkek her muslumanın karanlıkta ve tek başına da olsa, namaz icin ortunmeleri farzdır. Erkeklerin ortmeye mecbur oldukları edep yerleri gobek altından diz kapaklarına kadardır.
·Kadınlar namazda yuz, el ve ayaklardan başka her yerlerini orterler.
·Namazda kıbleye donmek farzdır. Zaruret olmadıkca, namaz icinde goğsu kıbleden başka tarafa cevirmek namazı bozar.
·Kıblenin hangi tarafta olduğunu tayinde şupheye duşen ve şuphesini gideremeyen kimse, en cok kıble sandığı tafa donup namazını kılar.
·Namaz icinde kıblenin farkına varırsa, yuzunu o cihete cevirerek namazı tamamlar.
·Her namazın belli bir vakti vardır. Vakit girmeden namaz kılınamaz.
·Namaza başlarken niyet etmek de farzdır. Niyetsiz namaz sahih olmaz.
· Niyet, namaza başlamadan once, kılınacak namazın farzlarından hangisi olduğunun hatıra getirilerek Alalh rızası icin edÂsının ve vakti cıkmış ise kazasının kastedilmesidir.Bunu ayrıca dil ile de soylemek mustehabdır.
· Cemaatle kılınırken imama uymaya da niyetlenmek icabet eder.
· Farz ve vacip olmayan namazlarda, “Alalh rızası icin namaz kılmaya” şeklinde niyetlenmek kafidir.
· Niyetle namaza giriş tekbiri arasında namazla ilgisi olmayan hicbir şeyle uğraşmamak, hemen Alalhu Ekber diyerek namaza girmek lazımdır.
· Namaza Allah’ı anarak başlamak farz, tekbir ile başlamak ayrıca vaciptir. Tekbir alınırken baş dik tutulur, parmaklar sıkılmamak ve avuc icleri kıbleye karşı gelmek uzere başparmak ucları kulaklarının yumuşağına değecek kadar eller kaldırılır; tekbir bitince, eller yanlara bırakılmadan sağ el sol elin uzerine gelmek suretiyle gobeğin altında bağlanır.
Kadınlar ellerini, parmaklarının ucları omuz başına gelecek kadar kaldırır ve goğusleri uzerine bağlarlar.
Namaza giriş tekbiri ayakta ve yavaşca alınır. Bu tekbirden sonra namazı bozan bir şey yapmak haramdır.
Namazın Rukunleri
1. Namazda ayakta durmak (kıyam)
2. Namazda Kur’an okumak (kıraat)
3. Kur’an okuduktan sonra eğilmek (rukû
4. Secdeye kapanmak
5. Namazın sonunda oturmak.
·Namazda ayakta durmak, namaza giriş tekbirini tekbirini aldıktan sonra sağ elin avucunun sol elin ustune gelmesi, serce ve başparmaklarla sol elin bileğinin tutulması suretiyle ellerin gobeğin altında bağlanıp ayak uzeri kıbleye karşı durmaktır.
·Kıyamda ayaklar kıbleye karşı duz ve araları dort parmak kadar acık tutulur.
·Kadınlar, sağ ellerini sol elleri uzerine koyarak goğusleri uzerinde bağlarlar. Erkekler gibi iki parmaklarıyla bileklerini tutmazlar.
·Ayakta durmaya gucu yeten her muslumanın farz ve vacip namazlarla sabah namazının sunnetini ayakta dikilerek kalmaları farzdır.
·Nafile namazlar oturularak kılınabilirse de sevabı az olur.
·Ayakta duramayanlarla ayakta idrarlarını tutamayanlar veya secdeden Âciz olanlar namazı oturarak kılarlar.
·Namazda Kur’an okumak, farz namazların birinci ve ikinci rekatlarında; vacip ve nafile namazların her rekatında farzdır.
·Bunun icin kadın erkek her muslumanın Kur’an’dan en az uzunca bir ayet veya uc kısa ayet ezberlemeleri farz, Fatiha suresini ve başka bir sureyi ezberlemeleri vaciptir.
·Farz namazların birinci ve ikinci rekÂtlarında ve nafilelerin her rekatında Fatiha’dan sonra kısa bir sure veya onun kadar ayet okumak vaciptir.
·Sabah, akşam ve yatsı namazlarının birinci ve ikinci rekÂtlarında, Cuma ve bayram namazlarında, Ramazan’da vitir ve teravih namazlarında imamın Kur’an’ı acıktan ve bunlardan başkasında da gizli okuması vaciptir.
·Birinci rekÂtta Kur’an’dan evvel “Subhaneke” yi okumak, yalnız kılınırken Subhaneke’den sonra “Eûzu besmele” cekmek, ikinci rekata kalkınca yalnız besmele cekmek, Her rekatta besmeleden sonra okunan Fatiha’nın sonunda “Âmin” demek sunnettir.
·Ayakta Kur’an okuduktan sonra eğilmek farzdır. Namazın rukunlerindendir.
·Bu da, el parmakları acık (kadınlarda kapalı) ellerin ici diz kapaklarının uzerinde ve baş ile sırt dumduz (kıdanlarda biraz meyillice) olduğu halde eğilip en az uc kere SubhÂne Rabbiye’l Azim diyecek kadar durmaktır.
·Eğilirken ve diğer rukunlere gecilirken Allahu Ekber demek sunnettir.
·Eğildikten sonra doğrulurken imamın Semiallahu limen hamideh , cemaatinde Rabbena leke’l-hamd demesi ve yalnız başına kılımırken, her ikisinin de soylenmesi sunnettir.
·Doğrulunca, Rabbena leke’l-hamd diyecek kadar ayakta durmak sunnettir.
·Buna vacip ve hatta farz diyenler de olmuştur.
·Namazda iyice doğrulmak lÂzımdır.
·Peygamberimiz (s.a.v) doğruldukları zaman epeyce durulardı.
·Rukûdan doğrulduktan sonra secdeye varmak da farzdır, namazın rukûnudur.
·Secde, ayak parmaklarının uclarıyla dizlerin, ellerin iclerinin, alın ve burnun yere gelmek uzere başı yere koymaktır.
·Bir rekatta iki secde farzdır.
·Allahu Ekber diyerek secdeye varılırken, ilk once dizlerin; sonra ellerin; sonra iki el arasında başın yere konulması sunnettir.
·Ellerin uzerinde secde etmek mekruhtur.
·Secdede alnı yere koymak farzdır, alınla burnu yere koymak ayrıca vaciptir. Yalnız alınla secde etmek tahrimen mekruhtur.
·Alınla burnu, yerin katılığını hissedecek kadar secde mahallinde kuvvetlice bastırmak lazımdır.
·Secde edilirken ayakalrı yerden kaldırmak caiz değildir.
·Secdede dirsekleri yanlardan acık tutmak, kolları yana yapıştırmamaki uylukları karından uzakca tutmak (erkekler icin) sunnettir.(Kadınlar dirseklerini yanlarına yapıştırırlar)
·Secdede uc kere Subhane Rabbiye’l-a’l demek sunnettir. Ucten eksik olursa mekruhtur. Secdeden Allahu Ekber diyerek doğrulunca Subhanallah diyecek kadar durmak sunnettir.
Vacip ve hatta farz diyenlerde vardır.
Bunda da cok dikkatli olmak lazımdır.
·İkinci secdeden Allahu Ekber denilerek ilk once baş kaldırılır, sonra eller dizlerin uzerine konulup yere ilişmeden ve hic oturmaksızın ikinci rekata kalkılır.
·Meşru bir mazeret olduğu takdirde yere ilişmek caizdir.
·Namazların sonunda Ettahiyyatu okuyacak kadar oturmak farzdır, namazın rukunlerindendir.
·Erkekler sol ayaklarının yanlarını yere doşeyerek uzerlerine oturur, sağ ayaklarının parmaklarını kıbleye doğru dikerler, parmak ucları diz kapaklarıyla beraber olmak uzere eller uyluklar uzerine konur.
Kadınların sol yanlarına oturup ayaklarını sağ yandan cıkarmaları mustehabdır.
·Namaz sonunda oturulunca “Ettahiyyatu” okumak vacip, arkasından Allahumme salli, Allahumme bÂrik salavatlarını ve bunun arkasından da Rabbena Atina duasını veya başka bir me’sur duayı okumak sunnettir.
Evvela sağ ve sonra sol tarafa –yuzun beyazı gorunecek kadar- başı cevirerek Esselamu aleykum ve rahmetullah diyerek selam vermek vaciptir.
·Selam verdikten sonra: Allahumme ente’s-selamu ve min ke’s-selamu tebarekte y ze’l-celali ve’l-ikram demek sunnettir.
·Kılınan namaz dort rekatlı farz ise, birinci oturuşta Ettahiyyatu okunduktan sonra Alalhu ekber diyerek ucuncu rekata kalkılır, yalnız besmele ve Fatiha okunup rukû ve secdeler yapılıp oturulur, Ettahiyyatu, salevÂt ve dua okunarak selam verilir.
·Kılınan namaz vitir namazı ise, ucuncu rekÂtında; dort rekatlı te’kidli sunnet ise, ucuncu ve dorduncu rekÂtlarında dahi Fatiha’dan sonra bir sure veya uc kısa ayet veya onun kadar uzunca bir ayet okunur.
·Te’kidsiz sunnetlerin ilk oturuşunda Ettahiyyatu’den sonra salavat, ucuncu rekÂta kalkılınca da evvela Subhaneke ve “Euzu besmele” okunur, sonra Fatiha’ya gecilir.
Namazın Vacipleri
Namazın vacipleri, namazın farzlarını tamamlar.
Vacip bile bile terk edilirse, namazı yeniden kılmak ve yanılarak terk edildiği zaman da yanılma secdesi yapmak lazım gelir.
Namazın vacipleri:
1. Namaza Allahu ekber sozuyle başlamak
2. Her rekatın başında Fatiha suresini okumak
3. Fatiha’yı tamam okumak
4. Fatiha’ya bir sûre veya ayet eklemek
5. Fatiha’yı sûreden veya ayetten once okumak
6. Nafile namazların her rekatında ve farzların birinci ve ikinci rekatlarında Fatiha ile beraber sûre veya ayet okuması
7. Sabah, akşam, yatsı namazlarının birinci ve ikinci rekatlarında ve Cuma, bayram, teravih ve vitir namazlarında imamın Fatiha ve sureleri acıktan, oğle ve ikindide icindne okumak
8. Cemaatin susup imamı dinlemesi,
9. Vitir namazında kunut duası okumak
10. Secdede burnu alınla birlikte yere koymak
11. İki secdeyi biribiri ardınca yapmak
12. Ruku ve secdelerden iyice doğrulmak
13. Uc ve dort rekatlı namazların ikinci rekatlarından sonra oturmak
14. Oturuşlarda Ettahiyyatu okumak
15. Ettahiyyatuyu tam okumak
16. İlk oturuşta Ettahiyyatu’den sonra ucuncu rekata kalkmak,
17. Namaz sonunda selam vermek
18. Namazda yanılınca yanılma secdesi yapmak
19. Namazda secde ayeti okununca secde etmek namazın vaciplerindendir.
Namazın Sunnetleri
Namazın sunnetleri, namazın vaciplerini tamamlar. Sunnetler terk edilmekle namaz bozulmadığı gibi, yanılma secdesini de gerektirmez.
Fakat sunneti bile bile terk etmek mekruhtur.Namazın sunnetleri:
1.2. Allahu ekber diyerek namaza başlanırken, kunut ve bayram namazı tekbirleri alınırken avuc ayaları on tarafa olmak uzere başparmakları, ucları kulakların yumuşaklarına (kadınlar omuzlarına) değecek kadar elleri kaldırmak.
3. Eller kaldırılırken, eller acık, parmaklar tabii hallerinde bulunmak,
4. Namaza giriş tekbirini imamınkine yakın almak
5. 6. Namaza giriş tekbirinden sonra, sağ elin ici sol elin ustune gelmek (erkeklerde ayrıca serce ve başparmaklarla sol elin bileği tutulmak) suretiyle elleri yanlara salmadan gobeğin altından (kadınlarda goğuslerin ustunden) bağlamak
7. Namaza başlayınca, icten Subhaneke okumak,
8. 9. Euzu ve besmele cekmek
10. Fatiha sonunda, okuyan ve işitenin gizlice “amin” demek
11. Eğilirken Alalhu ekber demek
12. Eğilince uc kere subhane Rabbiye’l-azim demek
13. Doğrulurken Semiallahu limen hamideh ve arkasından Rabbena leke’l-hamd demek
14. Ayakta iken iki ayağın arasını dort parmak kadar acık bulundurmak
15. Eğilmiş duruken dizleri ellerle tutmak
16. Dizler tutulurken, parmakları acık, dizleri dik, sırtı dumduz, başı dosdğru tutmak (kadınlar ellerini dizlerini uzerine kor, parmakları ayrı bulunduramazlar, dizlerini bukuk ve arkalarını meyilli tutarlar)
17. Eğildikten sonra doğrulup kalkmak,
18. Secdeye varılırken evvela dizleri, sonra elleri, daha sonra yuzu yere koymak,
19. Secdelere varırken de secdelerden kalkarken de Allahu ekber demek
20. Secdelerde el ayalarının yere ve parmakların birbirine yapışık bulunması.
21. Secdelerde başı iki eller arasında yere koyup elleri yuzden uzak bulundurmamak
22. Secdelerde ucer defa Subhane Rabbiye’l-a’la demek
23. Secdede erkeklerin karınlarını uyluklarından, dirseklerini yanlarından ve kollarını yerden uzak tutması (kadınların secdede alcalıp kolarını yanlarına bitiştirmesi ve karınlarını uyluklarına yapıştırması)
24. Doğrulurken elleri uylukları uzerine koymak,
25. Gerek secdeden doğrulurken ve gerek oturulunca, erkeklerin sıol ayağını yere yayıp uzerine oturması ve sağ ayaklarını, parmakları kıbleye doğru gelmek uzere dikmesi (kadınların kaynakları uzerine oturup ayaklarını yatık olarak sağ taraftan cıkarması)
26. Ettahiyyatu’yu gizli okumak
27. Rekatı ikiden fazla olan farzları ilk iki rekatından sonrakilerde Fatiha okumak
28. Son oturuşta Ettahiyyatu’den sonra Allahumme salli ve barik’i ve daha sonra malum dualardan birini okumak
29. Selam verirken başı evvela sağa ve sola cevirmek
30. Selamda Esselamu aleykum ve rahmetullah demek
31. Tek başına kılınan namazlarda selam verilirken melekleri; cemaatle kılınırken; imamın selamında meleklerle beraber camaati; cemaatinde imam ve cemaati kast etmesi.
İmamın tekbirleri ve Semialalhu limen hamideh’i acıktan alması,
Fatiha’ya zam olunacak surenin, sabah ve oğle namazlarında uzun, ikindi ve yatsı namazlarında uzun surelerin orta uzunluktakilerden,akşam namazında ise kısa surelerin uzancalarından okunması.
Sabah namazının birinci rekatını ikinci rekatından ucte bir veya ucte iki kadar uzatmak.
Tahiyyatta şehadet kelimesi okunacağı sırada LÂ İlÂhe... denilirken sağ elin başparmağıyla orta parmağın halkalanıp diğerleri bukulmek suretiyle şehadet parmağı kaldırmak ve ..illallah denirken indirmek de namazın sunnetlerindendir.
Namazın Mustehabları
·Namaza duranların, Alalh’ın huzurunda bulunduklarını duşunerek ona gore derlenip topralanarak, ayakta dikilirken secde yerine eğilince, ayakların uzerine; secdede burun ucuna; oturulunca kucağa ve selamda omuz başlarına bakması
·Oksurmek, geğirmek ve esnemek gibi şeyleri ekden geldiği kadar yapmamaya ve onlemeye calışmak.
·İkamette Hayye ale’l-felah denirken imam ve cemaatin namaza kalkması
·Kad kameti’s-salah denirken imamın namaza başlaması,
·Namaza durulurken, niyeti dil ile de yapmak...Namazın mustehablarından ve adabındandır.
Namazda İşlenmesi Mekruh Olan Şeyler
Mekruhlar, harama ve helale yakın olmak uzere ikiye ayrılırlar, işlenen mekruhun harama yakın mı yoksa helale yakın mı olduğu da vacibe veya sunnet ve mustehaba karşı oluşuna gore ayırt edilir.
Namazda mekruh olan hareketler haram ve helale yakın olanları karışık olarak şoyle sıralanır:
1. Namazda elbise ile oynamak
2. Namazda bedenle oynamak
3. Parmak cıtlatmak
4. Ellerin parmaklarını birbirne catmak
5. Secde yerindeki kumları, taşları duzeltmek
6. Elleri boğure koymak
7. Goz ile değil de boyunla donup bakmak
8. Tukuruk bırakmak
9. Ka’dede kaynakları yere koyup dizleri dikerek oturmak
10. Erkeklerin secdelerde kollarını yere yayması
11. Erkeklerin kolları acık olarak namaza durması,
12. Gomlek giymeye kadir iken, erkeklerin namazı yalnız şalvar veya peştemalle kılması
13. İşaretle selam almak
14. Ozursuz iken bağdaş kurarak durmak
15. Erkeklerin namazda saclarını toplayıp tepeye veya enseye alması
16. Başa mendil veya sarık dolayıp tepeyi acık bırakmak
17. Secdeye giderken elbiseyi onden veya arkadan kaldırmak veya yen veya etek cemrenmiş olarak namaza durmak
18. Namazda zaruret olmadığı halde elbiseyi başa ve omuzlara veya yalnız omuzlara alıp eteklerini salıvermek.
19. Namazda elleri bile cıkaracak yer bırakmamak uzere elbiseye,ihrama burunmek
20. Namazda buruntuyu sağ koltuğun altından alarak iki ucunu sol omuz uzerine yahut sol koltuktan dolaştırılarak iki ucu sağ omuz uzerine atmak, omuzlardan birini acık bırakmak
21. Kıraati kıyamın dışında yapmak, rukûda iken tamamlamak.
22. İntikal tekbir ve zikirlerini intikal tamamlandıktan sonra yapmak ve mesela rukua giderken alınacak tekbiri rukua vardıktan sonra almak, rukudan doğrulurken soylenecek Semialalhu limen hamideh’i rukudan doğrulduktan sonra soylemek.
23. Nafile namazların her cift rekatında, birinciyi ikincisinden uzun yapmak
24. Butun namazlarda ikinci rekatı, birinci reakattan uc veya daha cok ayetle uzatmak.
25. Farzın bir tek reaktında bir sureyi iki kere okumak
26. Ezberinde başka sure varken bir sureyi iki rekatta bile bile okumak
27. Gerek bir rekatta, gerek iki rekatta olsun okunan surenin veya ayetin ustundeki sureyi veya ayeti okumak
28. İki rekatta okunan iki sure arasını uzun olmayan bir sure ile ayırmak
29. Bir surenin ayetinden bir veya birkac ayet gecerek başka ayete atlamak
30. Farz namazlarda bir rekatta iki sure arasını aradan bir veya birkac sure atlayarak cem etmek
31. Namazda guzel kokulu bir şeyi bile bile koklamak.
32. 33.Elbise veya yelpaze ile bir veya iki kere ruzgarlanmak
34. Secdede ve secdeden başkasından elin veya ayağın parmaklarını kıbleden başka tarafa cevirmek
35. Elleri, rukuda dizler; kadede uyluklar; kıyamda sağ eli sol el uzerine koymayı terk etmek
36. Namazda esnemek
37. Namazda gozleri yummak
38. Gozleri goğe veya tavana dikmek
39. Gerinmek
40. Namaza aykırı ufacık bir harekette bulunmak
41. 42.Mecbur olmadıkca, kehle tutup oldurmek
43. Namazda ağzı ve burnu ortulu bulundurmak
44. Ağızda, kıraate mani olacak veya kalbi meşgul edecek erimez bir şey bulundurmak
45. Sıcak veya soğuk yahut yerin serinliği gibi zaruret olmaksızın secdeyi sarığın dolamı uzerine yapmak
46. Burunda bir ozur yokken secdeleri yalnız alınla yapmak
47. Yol uzerinde namaza durmak
48. Hamamda namaz kılmak
49. Ayak yolunda namaz kılmak
50. Kabristanda ve benzerlerinde namaz kılmak
51. Başkasına ait olan ve sahibinin rızası bulunmayan yerde namaz kılmak
52. Pisliğe yakın bir yerde namaz kılmak
53. İdrar veya dışkı sıkıntısı varken namaz kılmak
54. Yel sıkıntısı varken namaz kılmak
55. Bedende veya elbisede veya namaz kılınacak yerde namaza mani olmayacak derecede pislik bulunduğu halde namaz kılmak
56. Namazı eski pusku, kirli paslı elbise ile kılmak
57. Allah’a karşı tezellul ve tazarru icin değil de ihmallikten veya sıcaktan dolayı başı serin tutmak icin başı acık oalrak namaz kılmak.
58. Yenmek uzere yemek hazırlanmışken namaza durmak
59. 60.Ziynet ve sus gibi kalbi meşgul eden,oyun,calgı gibi ibadet huzurunu bozan şeylerin onunde yanında namaz kılmak
61. 62. Okunan ayetleri ruku ve sucud tesbihlerini ellerin parmaklarını yumarak saymak
63. Bir zaruret yokken imamın tamamı ile mihrabın icine girerek namaz kıldırması
64. 65.İmamın bir zira’ miktarı yuksek yahut o miktar alcak bir yerde bulunması
66. Ondeki safta acık yer bulunduğu halde arkasındaki safta namaza durmak
67. Canlı bir varlık resminin bulunduğu şey uzerine secde yapmak
68. Uzerinde canlı bir varlık resmi bulunan elbiseyi giyinmiş oalrak namaz kılmak
69. Namaz kılanın başının ustunde yahut arka tarafında yahut on veya yan taraflarında, sağında solunda canlı bir varlık resmi bulunması
70. 71.Namaz kılanın onunde,icinde kor, koz olan tandır ve ocağın bulunması
72. Namaz kılanın onunde uyur kimselerin bulunması
73. 74.Namaz kılanın alnından, kendisine zarar vermeyen tozu,toprağı ve teri silmesi
75. Namazda okunması vacip veya mesnun olan sureler mustesna olmak uzere herhangi bir sureyi tayin ve kıraate devamla, başka sureleri ihmal etmek
76. İmamın, muktediyi fetih zorunda bırakması
77. Onden gecileceği besbelli olan yerde one bir sutre konulmadan namaza durmak
78. Secdeye varırken elleri, ozursuz olarak dizlerden evvel yere indirmek ve kalkarken de dizleri ellerden evvel kaldırmak.
79. Rukuda başı yukarı dikmek veya aşağı eğmek
80. Besmeleyi, Amin’i, Subhaneke ve Eûzu’yu acıktan okumak
81. Ruku veya sucud tesbihlerini terk etmek yahut ucten az yapmak
82. Rukûa varırken yahut rukûdan kalkarken el kaldırmak
83. Farz namazda ozursuz olarak duvara veya ÂsÂya dayanıp durmak.
84. Araya bir engel koymadan insanın yuzune doğru yonelerek namaz kılmak.
85. Zaruret olmadığı halde kucağa cocuk alıp namaza durmak
86. Gasp edilmiş elbiseyi giyip namaz kılmak
87. Camide yer tayin ederek namazı hep orada kılmak
88. İmamdan evvel eğilmek veya secdeye varmak
89. Zaruret olmaksızın ipek elbise ile namaz kılmak
90. İmamdan evvel doğrulmak veya secdeden kalkmak..namazın mekruhlarından ve namazda cekinilmesi gereken hareketlerdir.
Namazda Mekruh Olmayan Şeyler
1. Namazda cozulen kuşağı bağlamak
2. Meşgul etmemek şartıyla boyuna kılıc vb. takılı olması
3. Cepken giyenlerin, kollarını gecirmeksizin namaza durması
4. Mushafa veya kılıca karşı namaz kılmak
5. Muma veya kandile veyahut fanusa karşı namaz kılmak
6. Başın secdede uzerine gelmemesi şartıyla uzerinde canlı resim bulunan yaygıda namaz kılmak
7. Namazda yılan,akrep gibi tehlikeli hayvanları oldurmek
8. Rukuda vucuda yapışan elbiseyi,azanın belli olmaması icin azıcık hareketle silkmek ve elbiseyi tozdan topraktan sakınmak
9. Gerektiğinde, yuz cevirmeksizin goz ucuyla bakmak
10. Yer pek ve sert olunca namazı doşek ve yaygı uzerinde kılmak
11. Sıcaklıktan veya soğukluktan veya zarar verici şeylerden korunmak icin bir bez serip onun uzerinde secde yapmak
12. Nafile namazların iki rekatında da aynı sureyi okumak...mekruh olmaz
Namazı Bozan ve Bozmayan Şeyler
·Namazın farzlarından, şartlarından birisini terk etmek namazı bozar.
·Namazda kasten veya unutarak veya yanılarak veya namazı bozacağını bilemeyerek veya uyuklayarak konuşmak namazı bozar.Konuşmak namazı bozduğu gibi sehiv, tilavet ve şukur secdesini de bozar.
Konuşmanın azı coğu birdir
·Namazda insanların konuşmalarına benzer şekilde dua etmek, insanlardan istenilmesi ve elde edilmesi mumkun olan bir şeyi Allah’tan istemek namazı bozar.
Mesela Allahumme’tımnî keza “Ey Allah’ım ! beni şoyle giyindir, kuşandır” diye dua edilmez. Kur’an-ı Kerim’de ve hadis-i şeriflerde gecen duaları namaz icinde okumak namazı bozmaz.
·Namaz icinde bir tanıdığa saygı niyetiyle lisanla selam vermek veya verilen selamı almak veya el sıkışmak suretiyle selamlaşmak namazı bozar.Verilen selama, namazda el veya başla mukabele etmek veya istenilen bir şey icin başla, gozle, kaşla işarette bulunmak namazı bozmaz.
·Fakat namaz kılana “İleri git” veya “Yanında namaz kılacak kimseye yer ver” denilip o da bu isteği yerine getirmek uzere hareket etse namazı bozulur.
Cunku Allah’tan başkasının emrine boyun eğmiş olur.Amma kendiliğinden biraz cekilerek, saffa sokulacak kimseye yer vermesi namazı bozmaz
·Aksıran bir kimseye namaz icinde Yerhamukellah! Diyerek dua etmek namazı bozar.
·Cenab-ı Hakk’ın şeriki olup olmadığından sorana, namazda LÂ ilahe illallah diyerek cevap vermek namazı bozar.
Bir felaket haberi karşısında namazda İnna lillahi ve inna ileyhi raciun ayetini okumak namazı bozar.
·Şaşılacak birhaber karşıısnda La ilahe illallah yahut Subhanallah! Demek namazı bozar.
·Sorulan veya aranan veya istenilen bir şeyi cevaplamak maksadıyla Kur’an-ı Kerim’den ayet okumak namazı bozar. Eğer cevap vermek maksadıyla değil de, namazda bulunduğu anlatılmak maksadıyla okunursa, namaz bozulmaz.
·Namazda “Allah” ismi işitilince cevap maksadıyla celle celaluh veya Peygamberimiz’in ismi işitilince, yine cevap maksadıyla sallallahu aleyhi ve selem demek namazı bozar.
·Fakat sadece bir sen ve salevat maksadıyla soylenmiş olursa namazı bozmaz. Bu, namaza aykırı duşmeyen bir zikir kabilinden olmuş olur.
·Namaz kılan, kendisini cağırana veya iceriye girmek isteyene, namazda bulunduğunu anlatmak icin kıraati acıktan okursa namazı bozulmaz.
·Namazda ozursuz yere oksuruk cıkarmak namazı bozar.Ozurlu olursa sayılmaz.
Sesi duzeltmek ve guzelleştirmek yahut imamına hatasını anlatıp doğrultmak yahut kendisinin namazda bulunduğunu bildirmek icin yapılan oksuruk cıkarma, ozurluluk cumlesinden sayılmıştır.
·Namazda tozu uflemek i.in “huf!” bir şeyden bezginlik gostermek icin “uf!” demek namazı bozar.
·Namazda “ah uhh!” diyerek inlemek namazı bozar. “Ah! Uhh Off” demek namazı bozar.
·Harfler hasıl olacak şekilde ses salınarak ağlamak namazı bozar.Kendisini tutamayacak derecede şiddetli hastalıktan ileri gelen Âh u enin de namazı bozmaz.
·Namazda , huşu eseri olarak değil de, şmamın sesinin ve nağmesinin guzelliğinden kendisini tutamayarak ağlayan kimsenin namazı bozulur.
·Bir rekatta birbiri ardınca vucudun bir yerini uc kere kaşımak namazı bozar. Bir kere veya art arda iki kere veya ayrı ayrı rekatlarda birer ikişer kere kaşımak namazı bozmaz. El kaldırmaksızın bir yeri birkac kere kaşımak da bir kere kaşıma sayılır.
·Namazda ozursuz yere, biribiri ardınca, hic durmadan en az uc adım atmak namazı bozar.
·Birinin carpmasıyla namaz yerinden iradesi dışında uc adım kadar yurutmuş olmak da namazı bozar.
Namaz kılınan yerden tutulup cıkarlımak da boyledir.
·Namazda tekrarlanmamak uzere baştan duşen takyeyi veya sarığı bir el ile başa koymak, amel-i kesîri gerektiriyorsa namazı bozar.(Namaz icinde namaza ait ve namazı ıslah ve tamamlamak icin olmayan her amel kesir sayılır ve namazı bozar) gerektirmiyorsa bozmaz
·Namazda, ağız dışından susam tanesi kadar da olsa, bir şey yemek namazı bozar.
·Namazda, dişler arasındaki nohut buyukluğunde olan bir kırıntıyı yemek namazı bozar.
·Kırıntı susam tanesi kadar olursa namazı bozmaz.Fakat bu da birden yenilmeyip yutulmayıp ciğneye ciğneye yenirse namaz amel-i kesir ile bozulmuş olur.
·Ağızda bulunan şeker parcasının, namazda ciğnenmediği halde tadı boğaza gitse namazı bozar
Fakat namazdan once yenmiş olan bir şeyin tadı tukurukle boğaza gitse namaz bozulmaz.
·Namazda bir şey ciğnemek ve gevelemek namazı bozar
·Namazda sakız ciğnemek namazı bozar
·Namazda bir şey icmek namazı bozar
·Baş, semaya kaldırılıp ağza duşecek dolu tanesi veya yağmur damlası mideye inse namaz bozulur
·Teyemmumle namaza durmuş olan kimsenin, suyu gorup kullanmaya gucu yetmesi halinde namazı bozulur
·Teyemmumle namaz kıldıran imama uyanın suyu gormesi ve imamın da kullanmaya gucu yetmesi halinde de hukum aynıdır.
·Teyemmumu mubah kılan ozur, namaz icinde ortadan kalkarsa namaz bozulur.
·Mesh muddeti namaz icinde sona ererse namaz bozulur.
·Uzerinden mesh edilen mest, namazda iken, ayaktan cıkarılınca namaz bozulur
·Tertip sahibi olan bir kimsenin namazda ister kendisinin , ister imamın gecmiş bir namazını hatırlamasıyla namaz bozulur.
·Abdesti bozulan imamın, imamlığa elverişli bulunmayan bir kimseyi mihraba gecirmesi halinde namaz bozulur.
·Namazda ozursuz olarak goğsu kıbleden başka tarafa cevirmek namazı bozar. Fakat herhangi bir yerinden kan cıktığı ve abdest bozulduğu sanılarak goğus kıbleden cevrilecek olsa, mescidden dışarı cıkmadıkca namaz bozulmaz.
·Sabah namazını kılarken guneş doğarsa namaz bozulur
·Bayram namazını kılarken guneş zevale erer, gokte tam dikilirse namaz bozulur
·Cuma namazı kılınırken ikindi vakti girerse namaz bozulur
·Kırık iyileşerek namaz icinde tahta sargı duşerse namaz bozulur
·Ozur sahibinin ozru namaz icinde ortadan kalkarsa namaz bozulur
·Namazda bayılmakla namaz bozulur
·Namazda cıldırmakla namaz bozulur
·İmamın arkasında erkek kadın yan yana bir hizada namaza durmakla namaz bozulur. Ancak erkek kadının geri durması icin işaret eder de kadın geri durmamış olursa, kadının namazı bozulmuş, erkeğin namazı bozulmamış olur.
·Namazda abdest bozulup abdest bozulup yenileneceği sırada avret mahalli acılmakla namaz bozulur
·Namazda abdest bozulup abdest almaya gidilirken yahut abdest alınıp namazı tamamlamaya gelinirken kıraat etmekle namaz bozulur
·Namazda abdest bozulduktan sonra bir rukun eda edecek kadar bir muddet ozursuz yere bekleyip durmakla namaz bozulur
·Namazda burundan gelen su, kan ile abdest de bozulduğu sanılarak mescidden dışarı cıkmakla namaz bozulur. Mescid tabiri camiye, eve ve arsaya şamildir.
·Mescid veya mescid hukmundeki yerler dışında kalan kırda namaz kılınırken, abdest bozuldu sanılarak saflar veya onde bulunan sutre gecilmekle namaz bozulur
·Abdestsiz olunduğu veya mesh muddetinin cıktığı yahut gecmiş namaz veya namaza mani bir pislik bulunduğu sanılarak namaza durulan yerden ayrılmakla namaz bozulur.Cunku namazdan onu ıslah icin değil, terk etmek uzere mufarakat edilmiş oluyor.
·Namaz kılanın namazda kendi imamından başkasının takıldığı yeri okuyup acmakla namazı bozulur
Cunku bunda zaruretsiz yere namaz dışındakine oğretmek vardır.Fakat kendi imamının yanıldığı tutulduğu yerde ona fatihlik etmesi namazı bozmaz
·Eğer bunu namazda olmayandan işitip de imamına fatihlik ederse hepsinin namazı boşa gider
·Namazın tekbirinde hemzeyi uzatmakla namaz bozulur
·Ezberinde bulunmayan sûre veya ayeti namazda, mushafın veya levhadan yazılı olduğu yerden okumakla namaz bozulur
Namazda goze ilişen bir kitaba veya levhaya ne yazıldığını anlamak icin sadece bakıvermek namazı bozmaz, edebe aykırı hareket edilmiş olur. Okunamaz olursa namazı bozar
·Namazda avret mahalli acılmak veya namaza mani olacak derecede bir pislikle bir rukun etmek veya edecek kadar bir zaman gecirmekle namaz bozulur
·Namazda uyuklayarak eda edilmiş olan rukun uyanılınca iade edilmezse namaz bozulur
M.Asım Koksal-İslam İlmihali
__________________