Turkiye turizm sektoru, Komisyonda goruşulerek TBMM'ye sevk edilen Turkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun!u konuşuyor. Başlangıcta (coğu) kanuna acık destek veren turizm STK'ları ise yonetimde ve icra kurulunda olmadıklarını gorunce başladı bir telaş.



Kanunun cıkış amacı ozetle; Turkiye turizmini yurt dışında daha iyi tanıtmak, az tanınan bolgeleri tanıtarak turizmi ulke sathına yaymak ve Turkiye’deki turizm işletmelerini daha karlı hale getirmek olarak sıralanıyor...

Bakanlık ve sektor 'denetimsiz Ajans' konusunda hemfikir
Yani yasanın cıkış amacında hem kamusal yarardan, hem de ozel sektorun yararından bahsediliyor. Kanuna itiraz eden turizmciler, Ajansın Sayıştay denetiminden ve Kamu İhale Kanunundan muaf tutulmasından pek şikayetci değiller ki, bu konuda herhangi bir itirazda bulunmadılar. Bakanlık ve turizmciler, Ajansta toplanacak paranın denetimsiz olarak kullanılması noktasında ortaklaşmış gorunuyor. Tartışma karar mekanizmalarında kimlerin olacağı etrafında şekilleniyor. Kamusal yarar sağlayacağı duşunulen bir kurumun denetimden azade olması nasıl duşunulebilir? Kaldı ki, Ajansta toplanacak kaynak arasında Bakanlığın, yani bizzat kamunun da onemli bir payı olacakken.

Sektor orgutleri etkisiz ve yetkisiz denetim kurulunda
Temsiliyet meselesi ise ayrı bir tartışma konusu. Ajansın yonetiminde bulunan 5 kişinin kamudan, 7 kişinin konaklama sektorunden (TUROFED, TUROB değil), bir kişinin ise seyahat acentelerinin sececeği bir temsilciden (TURSAB değil) oluşacağı belirtiliyor. Turizm dernekleri ise, etkisiz ve yetkisiz danışma kurulunda bulunacaklar.

Sektoru temsilen icra ve yonetim kurullarına girecek kişileri kim nasıl sececek?
Otel birliklerinin yonetimi zaten otelcilerin sectiği kişilerden oluşuyor. Orneğin TUROFED yonetim kurulu, Turkiye’nin değişik bolgelerindeki 15 konaklama derneğinin delegeleri tarafından secilen isimlerden oluşuyor. TURSAB yonetimi, binlerce seyahat acentesinin genel kurulda verdiği oylarla belirleniyor. TUROB yonetimi de yine İstanbul’dan ve Turkiye’nin değişik bolgelerinden yuzlerce otelci tarafından belirleniyor. Aynı şey TUREB, TTYD vb icin de gecerli.
Peki halihazırda turizmcilerin değişik alanlarında dernekleri, birlikleri, yonetim kurulları ve başkanları varken, yasa tasarısında neden ayrıca Ajansa temsilci secilip gonderilmesi ongoruluyor. Bu durumda akıllara, ‘’Yonetimdeki diğer isimleri de mi Bakanlık belirleyecek?’’ sorusu geliyor. Bakanlık, ‘’Siz parayı verin gerisini biz hallederiz'’ mi demek istiyor?

Parayı veren de duduğu calamayacak
Ajansın yonetim ve icra kurullarında otelcilerin olacağı ancak acentelerin bir ağırlığının olmayacağı haberleri sonrası bir otelci, 'parayı veren duduğu calar' mesajı paylaşmıştı. Gorunen o ki, bu Ajans işinde parayı veren de duduğu calamayacak.

Zarar eden otelci de cironun yuzde 1'ini odeyecek
Yasa tasarısındaki bir diğer sıkıntı ise Ajansa odenecek payın ciro uzerinden alınacak olması. Otelciler, cirodan alınacak yuzde 1’lik payın, kardaki karşılığının yuzde 6-7 olacağını belirtiyor. Fakat her işletme aynı karlılıkla calışmıyor. Cirosu 100 milyon lira olan iki şirketten birinin karı 10 milyon, diğerinin karı 30 milyon lira olabilir. Bu durumda odenecek pay birinci şirketin karının yuzde 10’una, ikinci şirketin karının ise yuzde 3’une denk gelecek. Dahası (belki de en ilginc olanı) oteller ve diğer turizm işletmeleri, zarar etseler dahi bu payı odemekle mukellef olacak.

Ajansın gundeme gelmesinde 'tuizmde rekor' acıklamalarının payı var mı?
Turkiye Turizm Tanıtma ve Geliştirme Ajansı fikrinin nereden cıktığını bilmiyoruz. Ancak bildiğimiz bir şey var; o da, ‘turizmde patlama’, ‘turizmde rekor’, ‘en iyi sezonumuzu yaşıyoruz’, ‘onemli olan fonun kurulması gerisi teferruat’, deyip fonu alkışlatanların bu işte onemli bir payının olduğu. Hukumet ve bakanlık, ‘Butun sektorlerde kriz varken bunların işleri iyi gidiyor, bir vergi bağlamalı’ diye duşunmuş olabilir.

Komisyon toplantısına bile yetişemediler
Sektor orgutleri soz konusu yasayla ilgili o kadar pasif bir tutum aldı ki, cirolarının yuzde 1'ini pay olarak odeyecekleri Ajansla ilgili komisyon toplantısından bile son dakikada haberdar oldu. Taslaktan haberdar olan turizmcilere, komisyon toplantısının cuma gunu yapılacağı soylendi. Ancak toplantı sonradan apar-topar perşembe gunu saat 11'e cekildi. Bu nedenle toplantıya birlik başkanlarından sadece Oyan Narin katılabildi.

Ajansın şeffaf ve denetlenebilir olması neden istenmiyor?
Kurulcak ajansın yapısı, yonetimi, gelir elde etme ve gelirleri kullanma bicimi ile denetimden muaf olması, onun uzerine şimdiden golge duşurdu. Kamu ve ozel sektorun yararı icin kurulduğu belirtilen bir kurumun şeffaf ve denetlenebilir olması neden istenmiyor?

turizmguncel

__________________