Merkez Bankası, enflasyonun beş ay sonra yeniden tek haneye donduğu Temmuz ayında, lokanta-otel fiyatlarında "tarihin en yuksek Temmuz artışı" yaşandığına dikkat cekti.
Merkez Bankası’nın, dun acıklanan Temmuz ayı enflasyon verilerine ilişkin "Aylık Fiyat Gelişmeleri" raporunda, "Bu donemde, gıda enflasyonu taze meyve-sebze urunlerine bağlı olarak geriledi, enerji fiyatları son dort aydaki duşuş eğiliminin ardından sınırlı bir artış gosterdi" denildi.
"Turk lirasının yakın donemdeki değer kaybının yansımaları temel mal enflasyonu uzerinde hissedilirken, hizmet enflasyonundaki yukarı yonlu seyir alt gruplar geneline yayılarak surduğune" dikkat cekilen raporda, "Bu cercevede, cekirdek gostergelerin yıllık enflasyonu artmış, ana eğiliminde sınırlı bir yukseliş kaydedildi. Temmuz ayında tuketici fiyatları yuzde 0.15 arttı ve yıllık enflasyon yuzde 9.79 oldu. Bu donemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları yaklaşık 0.4er puan artarak sırasıyla yuzde 9.46 ve 9.60 gercekleşti"ği vurgulandı ve şu saptamalara yer verildi:
Bu donemde haberleşme dışındaki gruplarda yıllık enflasyon yukseldi, mevsimsellikten arındırılmış aylık fiyat artışı ise son aylara kıyasla onemli olcude hızlandı. Ulaştırma grubunda fiyatlar, belediyeler tarafından sunulan ulaştırma hizmetleri (vapur, belediye otobusu, metro) ile şehirlerarası yolcu taşımacılığına bağlı olarak yukseldi.
Gıda fiyatlarından onemli olcude etkilenen lokanta-otel grubu, aylık bazda yuzde 1.75 ile endeks tarihindeki en yuksek Temmuz ayı artışını kaydetti. Diğer yandan, diğer hizmetler grubu fiyatları paket tur ve kişisel ulaştırma araclarının bakım ve onarımı ile eğitim hizmetlerine bağlı olarak artış gosterdi.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu Temmuz ayında 0.66 puan artarak yuzde 9.86 oldu. Bu donemde tum alt gruplarda yıllık enflasyon yukselmiş, fiyatlar uzerinde gerek yakın donem gerekse gecmiş doviz kuru gelişmelerinin etkisi hissedildi. Dayanıklı mal grubu fiyatları otomobil ve ev aletleri onculuğunde yukselirken, giyim grubunda mevsim ortalamalarından daha duşuk bir indirim gozlendi.
Giyim ve dayanıklı dışında kalan temel mallarda aylık fiyat artışları yavaşladı, ancak kişisel bakımda kullanılan aletler, otomobil yedek parca-aksesuarları ve ev ile ilgili alet ve gerecler gibi ithal bileşeni yuksek urunlerde guclu fiyat artışları dikkat cekti. Enerji fiyatları son dort aydaki duşuş eğiliminin ardından Temmuz ayında yuzde 0.11 arttı. Uluslararası petrol fiyatlarının ve Turk lirasının yakın donemdeki seyrine bağlı olarak bu donemde akaryakıt fiyatları sınırlı bir oranda yukseldi. Boylelikle, enerji grubu yıllık enflasyonu duşuk bazın da etkisiyle 0.56 puan artarak yuzde 8.12’ye cıktı.
Gıda ve alkolsuz icecekler yıllık enflasyonu, temelde işlenmemiş gıda fiyatlarına bağlı olarak 4.27 puan geriledi ve yuzde 10.07’ye indi. İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonu taze meyve ve sebzedeki baz etkisi ile kırmızı et enflasyonunda gozlenen yavaşlama sonucunda yuzde 11.39a geriledi. Bu donemde, grup fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış olarak da gerilediği izlendi.
Ote yandan, işlenmiş gıda fiyatları aylık bazda yuzde 1.03 gibi yuksek bir oranda arttı, grup yıllık enflasyonu yukseldi. Bu grupta fiyat artışlarının alt gruplar geneline yayıldığı gorulurken; ozellikle tahıllar, işlenmiş et urunleri, cay ve şeker gibi alt kalemlerdeki gelişmeler one cıktı.
İşlenmiş et urunlerinde kırmızı et fiyatlarındaki birikimli artışların; cay grubundaki artışta ise Haziran ayında yaş cay alım fiyatında kaydedilen yuzde 13luk artışın etkisi hissedildi. Ozetle, Temmuz ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama buyuk olcude işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklanırken, taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon yuksek seviyesini korudu. (DHA)
__________________