"Guzel goren guzel duşunur,
Guzel duşunen guzel hulyalar gorur,
Guzel hulyalar goren de hayatından lezzet alır."
İslÂm'a gore ruya uc ceşittir:

1. Salih ruya,
2. Şeytanî ruya,
3. İnsanın icinde yaşadığı olaylardan doğan ruya.

Salih ruya, vaki olacak olan şeyleri vukuundan evvel, fıtrî istidad ile idrak etmekten ibarettir. Peygamber (asm) bununla ilgili şoyle buyurur:

"Muminlerin ruyası nubuvvetin kırk altı bolumunden bir bolumdur."
Şeytanî ruya, şeytanın, insanı korkutup uzuntuden uzuntuye sevk etmek icin, uyku halinde insanın kalbine verdiği vesveseden ibarettir. Peygamber (asm) şoyle buyurur:

"Sizden biriniz sevdiği bir ruya gorurse, o Allah'tandır. Bunun icin Allah'a hamd edip ruyasını soylesin. Hoşuna gitmediği bir ruya gorurse, o şeytandandır. Şerrinden Allah'a sığınsın ve onu kimseye de acmasın. Yoksa kendisine zarar verecektir."
İnsanın icinde yaşadığı olaylardan doğan ruya ise, insan bir şeyle meşgul olup onunla fazlasıyla ilgilendiği icin hakkında ruya gorur. Peygamber (asm) bir hadiste şoyle buyurur:

"Ruya ucdur. Allah tarafından olup mujde veren salih ruya, uzuntu verip şeytandan gelen ruya ve insanın kendi kendine bir şeyler soyleyip tasavvur ettiğinden meydana gelen ruya."
Yûsuf sûresinde zikredilen Hz. Yusuf (as)'ın ruyasıyla ilgili Âyet ve yukarıda zikredilen hadisler, bunu ifade ediyorlar. Ruyaların icinde hak ruyalar vardır. Ancak "her ruya haktır ve her tabir de doğrudur" denilmez.

Ruyaya gore hareket ve ruyaya istinad etmek doğru değildir. Hatta fıkıh kitapları beyÂn ediyorlar: Şeytan her ne kadar Peygamber (asm)'in suretine giremezse de şabanın yirmi dokuzunda Peygamber (asm) herhangi bir kimsenin ruyasında "Yarın ramazanın birinci gunudur, oruc tutunuz." diye emretse, bu ruya ile amel edilmez. Cunku ruya ilim olmadığı gibi zabt da edilmez.

(bk. Halil GUNENC, Gunumuz Meselelerine Fetvalar, II/300)

Ruya ve İlham ile Amel Etmek

Ruyalar ve ilhamlar, Rabbanî ve Rahmanî; şeytanî ve nefsanî olabilirler. Bu sebeple aralarını iyi belirlemek gerekir. İslam uleması bu konularda şu uc şartın yerine getirilmesi durumunda amel edilebileceğini, ama hic kimseyi zorlamanın doğru olmadığını belirtirler:

1. Gorulen ruya veya ilham, dinimizin emirlerinden birini kaldırıcı veya yasaklarından birini de helal edici cinsten, yani dine aykırı ve sunnete zıt olmayacak.

2. Ruya veya ilham guvenilir, herkesin itimat ettiği, Ebu Hanife, Şafii, İmamı Rabbani, İmamı Gazali gibi kişiler olmalıdır. Herkes o zatın yalan soylemeyeceği ve dinin esaslarını hakkıyla bilen ve yaşayan birisi olduğunu kabul etmelidir.

3. Ruya ve ilhamla elde edilen bilgiler, dinin bir emri gibi kabul edilmemeli; sadece tavsiye edilebilir. Ruyalar ve ilhamlar birer ikazdır, irşattır. Bağlayıcı ve zorlayıcı olamaz. Bu ruya ve ilhama uyanlar ayıplanmayacağı gibi, uymayanlar da ayıplanmaz.

Kaynak
__________________