Bilgisayarın hayatımıza girmesiyle bazı insanların davranışlarını, duşuncelerini, konuşmalarını kısaca yaşayışını da bilgisayara gore değiştirdiğini gorur olduk. Televizyonu bilgisayardan seyretme, kuranı, muziği bilgisayardan dinleme, ezan saatlerini bilgisayar uyarısı ile oğrenme, evdeki eşyaları bilgisayara gore duzenleme, bilgisayar vasıtasıyla arkadaş bulma ve muhabbet etme vs. vs. vs... işlevi ve maharetleri acısından bilgisayar hayatımızın bir parcası oldu. Bilgisayar o kadar “biz” oldu ki; aile okul ve arkadaş hayatımızı değiştirdi. Hele hele internette bağlıysa bilgisayar sorma gitsin. Bir curcuna ki anlatmakla bitmez. Her turlu (hayır, şer fark etmez) siteye giriş imkanı sağladığı gibi cıkışı olmayan bir maceraya surukler insanı aslında.
Bunca bilgisayar kullanıcısının yine Internet ortamında buluştukları, dertleştikleri bir yer vardır elbet (her kurum veya kuruluş calışanlarının bir araya geldiği eğlendiği Lokal’ler gibi). İşte bizde bu yazımızda “internet lokallerinden” yani kısa adı cet’ten bahsedeceğiz.
Chat Kelimesi
İngilizce bir kelime olup (ki biz buna bundan sonra cet diyeceğiz) Turkce karşılığı; sohbet etmek, muhabbet etmek, laklak etmek olup cetleşmek, cettirivermek, chatlamak bu kelimenin Turkce versiyonlarıdır. Turk Dil Kurumu tarafından her ne kadar kabul edilmese de bu kelimeden turetilen deyimler vardır. Cete gelmek, cette goruşmek, cet aşkı, cet mubareği, Allah cetini versin, Allah seni cetci başı (Op, ircop, admin) yapsın vb deyimler bunlara ornektir.
Sosyal Hayatları
“Sosyal hayat da ne demek” cumlesi onlar tarafından cok sık kullanılan cumleler arasındadır. Yaşadığımız hayattaki sorunları bir kenara bırakarak cet odalarındaki olayları ve sorunları onemseyen insanlardır. Orneklerini hep cetten verirler. Orada yaşadıklarından anlatırlar. Genelde soze; “Solediğin bu konu gecen cette başıma geldi” şeklinde başlarlar. Onların sosyal hayatları sanal dunyadır. Sosyal hayat ise onlara gore sanaldır. Kullandıkları dil de cette kullandıkları dildir. “Tamam” yerine “okkee” kelimesini kullanırlar. Ancak, cetten anlamayan insanın bu konuşma tarzından bişi anlamadığı her halinden bellidir. Namaz kılarken, arkadaşlarıyla muhabbet ederken, yemek yerken, tatildeyken hep cetteki sorunlar kafasını meşgul eder. Hatta bazılarının yanlışlıkla 4 rekatlık namazları 5 rekata cıkardığı vakidir. Gercek hayatta onların ne olduğu onemli değildir. Cette karizmatik olmaları yeter de artar bile. Hayatında olamayacağı kadar guclu, yakışıklı, bilgili ve muslumandır. Ve o dunya insanları onu ole tanımaktadır. Onun icin bu karizmanın cizilmesinden daha kotu bir durum yoktur. Bilgisayar bunyesinde yaşadıklarından coğunun arkadaşı yoktur. Bundan ziyade zaten cevresiyle pek ilişki kurabilen biri değildir. Onlar icin cetteki arkadaşları yeterlidir.
Ne yer, ne icer, nasıl yaşarlar?
Genellikle fast food denilen aperatif yiyeceklerle beslenirler. Bilgisayar başından kalkamadıklarından yemek ve uyku duzenleri sağlıklı değildir. Aceleyle mutfağa koşarak ayakta bişiler atıştırmayı tercih edenler genelde kotu cetci, mutfaktan yiyecekleri alıp bilgisayar başında atıştıranlar iyi cetci olarak adlandırılırlar. Ancak mutfakta yemeyi tercih edenler bilgisayar başından ayrıldıklarından takma adlarının başına veya sonuna (ornek olarak takma adımız abuzer olsun) abuzer_away, abuzer_yemek_yiyo, abuzer_yoq, abuzer_mama_yiyo, abuzer_karpuzyer, abuzer_disarda, abuzer_mesgul, abuzer_gelecek, geberesice_abuzer, abuzer_tikiniyo gibi ekler getirerek bilgisayar başında olmadıklarını karşı tarafa bildirirler. Cafelerde olanlar ise cafe sahibini cağırarak yuzune bile bakmadan hatta eğer o an cetteki muhabbeti komikse gulerek “hihihi kaşarlı bi tost alabilirmiyim” diyerek aclık gidermeye calışırlar. İbadet edenler ise abuzer_namazda, abuzer_dua_ediyo, abuzer_ucuyor takma adlarını kullanırlar.
Flort veya Kız arkadaş
Cette ki kız arkadaş genelde evden katılan bayanlardır. Kafelerden katılan kız arkadaşlar kalıcı olmayan kız arkadaşlardır. Ama kız arkadaşların hicbir zaman kız arkadaş olarak kalmadığı, ilerde bunların isim değiştirip Flort adını aldığı bilinmektedir. Gerisi malum. İslami kanallarda ise bu durum daha da farklıdır. Florte dinen cevaz verilmediğinden kız arkadaşlar burada “abla, kardeş, bacı, namusum” adını almıştır. Bir zaman sonra isimle hitap etmeler, “Karşılıklı konuşmamızda dinen ne sakınca olabilir ki” demeler, “yolda seni gormemle resmini bana gostermen arasında ne fark var ki” şeklindeki cumlelerle resim istemeler, “vallaha kız kardeşim seni cok merak etti bakmak istiyor resmine” deyip yalan soylemeler kendini gostermektedir. Resimler alınır gonderilir. Eğer kız veya erkek beğenilmezse “cok samimi bir dost ifadesi var yuzunde senin” denilerek karşı tarafın beğenilmediği ifade edilir. Beğenilmişse “gozlerin cok guzelmiş”, “başortunun rengi en sevdiğim renk”, “ne guzel gulmuşsun, Allah sahibine bağışlasın hehehe” gibi sırnaşma ifadeleri gozlenir.
İşin enteresan tarafı bu samimiyet ilerledikce aşırı derecede hoşlanmalar ve bu işi resmiyete dokmek isteyenler cıkmaktadır. Evlenme teklifi almak bir kızın cet hayatının donum noktasıdır. Seven iki insan arasındaki kıskanclık vs kavgalar aynen burada da yaşanmaktadır. Seven bir insanın başkalarıyla konuşması burada ihanet olarak adlandırılır. Aşkım, hayatım, canım, sevdiğim, meleğim, gozumun nuru vs sevgi ifadeleri burada cok sık kullanılır. Her zaman aynı cet odasında buluşulur ve hangi saatte gelineceğine genelde kız tarafı karar verir (erkek delikanlılık yaparak zamanını ona gore ayarlar). Bu ilişkiye dini bir kimlik kazandırmak icin genelde ilk teklif erkek tarafından gelir ve “nikah kıydıralım” der. Kız buna ezelden razıdır. Kız tarafından geldiği de vakidir. Nikah kıyacak hocalar aranır. Ama kimse buna razı gelmez. İşi tatlıya bağlayamayanlar genelde ilerde yaparız inşaallah diyerek nikah meselesine ara verirler. Cette nikah olur mu? Bilmem vallahi, ben olmaz dedim. Bir de siz sorun bakalım olur muymuş.
İlişkinin bitmesi ya dedikoduyla, ya daha guzel sozler soyleyen başka birinin ortaya cıkmasıyla yada taraflardan birinin telefon faturasını yatıramaması sonucu bağlantının kesilmesiyle olur. Erkek veya kızın anne-babaları tarafından durum fark edildikten sonra dayak yiyerek ilişkiye mecburiyetten son vermeleri cok az gorulen bir bitiş şeklidir.
Karşı Cins
Cette karşı cins faktoru cok onemlidir. Genelde bekarlar ve aile hayatında problemi olanlar, az sayıda da macera peşinde olanlar cette karşı cinsi ararlar. Karşılıklı resim istemeler, kalıcı olması icin mail adresi ici yalvarmalar ve hatta nazlanmalar karşılıklı iki cins arasındaki kur olarak nitelendirilir. İlk başta herkes abidir, abladır yada kardeştir. Cet mudavimlerinin her tanıştığı bayan onun icin ilk bayandır ve ondan once hic kimseyle bu derece samimi muhabbet etmemiştir. Eğer bayanda erkeğin muhabbetinden hoşlanmışsa ve o an muhabbet edecek kimseyi bulamamışsa “cok şekersin yaaa” gibi gaz verici kelimelerle erkeğin bu konuşmaya devamı sağlanır. Muhabbetin ertesi gune ve daha sonraki gunlerde devam etmesini sağlamak icin genelde mail adresleri istenir. ICQ numaraları icin dil dokulur. Telefon numarası vermek her babayiğit bayanın harcı olmadığı gibi verenlerde azımsanmayacak kadar coktur. Ama uzun bir muhabbetten sonra yine telefon numarası vermeyen bayan, erkek tarafından “amaaaaaann sende cok sıktın beee” ifadesiyle uğurlanır. İslami kanallarda ise, genelde karşı cinsi konuşturmak oldukca zordur. İslami kanallara giren her bayan ve erkek dini kimliğini ve bilgisini yanına alarak gelir. Onlar artık birer mucahit ve mucahidedir. Ve dine hizmet icin bu kanallara gelmişlerdir. İlk selam genelde erkek tarafından bayana verilir. Ve gecerli bir mazereti, bir sorusu veya isteği vardır. Yada cok edebi bir cumleyle yahut bir ayet veya hadisle soze başlarlar. Bu ilk giriş kimlik tespit girişidir. Kıvrak zekası olanlar hemen konuşturur bayanı. Ve muhabbet alır başını gider. Bazı erkekler tam bir mucahittir. Bayanlarla konuşmaz!. Kadının sesi haramsa(!) yazısı da haramdır mantığıyla yola cıkarlar ve asla bayanlarla konuşmazlar. Erkek bayanı etkilemek icin olmadık dini meseleler acar ve bir şeyler anlatmaya calışır. Bayan kendini ispatlamak arzusundadır ve doğruda yanlışta olsa itiraz eder. Amac meseleyi tartışmak değil, erkek icin bayanla konuşma bayan icinse erkekle konuşma durtusunu tatmin etmektir. Dini hassasiyet taşıyan bazı kimseler, islami kanallarda gideremediği geyik muhabbet ihtiyacını zurna, ayna, ayva vs kanallarda gidermeye calışırlar. Bu kanallarda olduğu gibi asla cinsellik konuşulmaz. Yinede konuşmak isteyenler ise soru cevap şeklinde meseleye girerler ve “Allah, hakkı anlatmakta haya talep etmez” hadisi şerifinin altına burunurler.
Cete giren her erkek aslında cok esprilidir. Hepsi birer Cem Yılmaz veya Yılmaz Erdoğan’dır. Espri delikanlının yitik maldır, nerde bulsa alır. Karizma susleyicidir. Karşı cinsi etkilemenin ilk yolu kullanılan takma addır. Bekar21m, yanliz_cocuk, abuzer_citirkizlara_chat_ogretiyo, KaRiZMaTiK, hanedan vs... Eğer islami bir kanaldaysanız zıt takma adlar daima ilgi ceker; ateist22m, ilahiyatci_hoca, fetvaci_naci. İslami kanalda olmasına rağmen gayri islami takma adıyla kanala gelenler hemen atılırlar. Bazı islami kanallarda ise yaş, cinsiyet bildiren takma adlar, bayan takma adları kanallara sokmazlar. Bu durumda iş başa duşer ve araştırmacı gazetecilik ruhu olanlar bayanları gene bulur. Erkekler vakar, bayanlar ise namus ve edep abidesidirler.
Bir cet odasında bayanların bulunması o odanın reytinginin artması demektir. Bu sebeple genelde operatorler bayanlardan secilir.
Tebliğ
Hayatın her safhasında olduğu gibi burada da tebliğ vazifesini ustlenenler olmuştur. Cete girenler mucahit olurda bu mucahitlerin amacı geyik olmaz elbette. Amac bilgisizleri bilgilendirmek, tam bir islami internet ortamı oluşturmaktır. Bu uğurda kanallar, serverler acılır Muslumanlar davet edilir. Gaye global islam portalı olmak, muslumanların buluştuğu yer imajına sahip olmaktır. Her ne kadar islamı kendi tekeli altına alma eleştirisiyle karşılaşsalar da bu onlar icin kabul edilir bir eleştiri değildir. Cunku her şey Allah (cc) rızası icin yapılmaktadır. Her cet odasının bir vaizi vardır ve o kimse o odanın din işlerinden sorumludur. Aynı zamanda fetva makamıdır. Diğer vaizler ise bilgisiz ve bu işin ehli olmayan kimselerdir. İnanılması gereken tek mercidir. Dini sohbetler genelde kanalın genelinde yapılır herkes tarafından gorulur. Menkibe dediğimiz dini hikayeler anlatılır. Fetvalar hukumler verilir. Din devletleri kurulur yıkılır. 1000 yıldır aşılamayan meselelere careler bulunur. Hatta bazı islam kanalları reyting arttırmak icin medyada tanınmış isimleri kanallarına davet ederler ve soru sordururlar. Bazı odalarda haftalık sohbetler yapılır. Ama şu ana kadar cete gelenlerin hemen hemen hic birinde cete geliş amacı olarak “dinimi oğrenmek icin internetteki islami cet kanalına bi gideyim” duşuncesi olmamıştır. Ama her nedense ısrarla bunu telaffuz etmektedirler.
Herkes mubarektir herkes cennetliktir. Herkes hocadır. Ne kadar dini bilgin varsa pardon! dilin varsa o kadar mubareksindir. Cette insanlar yazılarıyla tanındığından ağzı parmakları iyi laf edenler onemli kimselerdir.
Op user ilişkisi (cetci ile cetci başı )
Op, operator kelimesinin kısaltılmış şeklidir. Yonetici demektir. Her cet odasının bir veya daha fazla operatoru olabilmektedir. Bunlar genelde elit tabakayı oluşturur. Herkesle konuşmazlar. Yonetim kadrosunu oluştururlar. Adil olmaya calışanlar olsa da gene de her yeri duzeltemeyeceklerinden bir sure sonra onlarda şakşakcı zihniyete tabi olurlar ve “el openlerin cok olsun” kelimesini sık kullanmaya başlarlar. Kucuk dağların yaratıcılarıdır. Kanala girdiklerinde “ooooo abimiz (veya ablamız) geldi” kelimesini duymaktan buyuk zevk alırlar. Kanala girer girmez “var mı arkadaşlar bir sorununuz, sizi rahatsız edenler vs” sorusunu sorarlar ve gunluk raporlar şakşakcılar tarafından verilir. Userler şakşakcı zihniyete sahip kimselerdir. Oplar onların abileri veya ablalarıdır. Op olmuş bir bayanın ulaşabileceği daha ileri bir makam yoktur. Şakşakcı zihniyetin sebebi, kanalda voice (+) veya op (@) olma sevdasıdır.
Dil
Gunumuz Turkce’sine benzer bir dil kullanılmaktadır. Veya kısaltılmış Turkce de denebilir. Argonun her turlusune rastlamak mumkundur. İslami terimlerden argolar turetilmiştir. “V” harfi yerine “w” harfini kullanmak, “l” harfi yerine “L” harfini kullanmak, “naber” yerine “naaper” kullanmak konuşmaya kattığı ucukluk bakımından tercih edilen bir yontemdir. Aşağıda kullanılan bazı kısaltmalar ve manaları verilmiştir:
Slm, sim : selam
s.a, slm alk : selamun aleykum
a.s : aleykum selam
w.a.s : ve aleykum selam
nsl : nasılsın
nrd : nerden
nbr : naber
tbr : tebrikler
orti : ortak
u : sen
ok, okey : tamam
asl : yaş ve cinsiyet
m : erkek
f : bayan
ii : iyiyim
tşk : teşekkurler
elh : elhamdulillah
hamd : hamdolsun
est. : estağfirullah
byee : hoşca kal
: Gulmek
: Kızmak, uzulmek
: goz kırpmak vs...hihihi, hahaha, hehehe, hohoh, kikirkikir, puhaha, zuhaha, muhaha ve daha değişik versiyonlar kahkaha atma şekilleridir. Kullanıcılar turkce karakterler kullanamadıklarından takma adlarındaki turkce harfleri anlamsız bir şekilde belirtirler. Mesela “şımarık” kelimesini ingilizceden hareketle “shImarIk” olarak değiştirirler. Bazı turk kullanıcılar klavyeleri turkce olmasına rağmen yazılarını ingilizce karakterlerle yazmaya (karizma meselesi) calışırlar. İslami kanallarda isim, yaş, sormak cok abestir. Muhabbetin ilerleyen merhalelerinde kendiliğinden ortaya cıkması suretiyle anlaşılır.
Tartışma, Munakaşa, Munazara
Kesinlikle yapılamaz. Yukarda da belittiğimiz gibi amac biriler oğrenmek ve doğruyu bulmak olmadığından yapılan tartışmalar sadece kendini ispatlamak babındadır. Bu tur munakaşaların sonucunda mutlaka darılan bir taraf vardır. Ya kanalı terk etmeyle veya ozelden kendini başkalarına haklı gostermeye calışmakla sonuclanır. En cok tartışılan konular, siyaset, partiler, kadınlar, ideolojik fikirlerdir. İslami kanallarda ise bu tartışmalar cemaatler, mezhepler, başortusu, şimdiye kadar islam alimlerinin sonuca bağlayamadıkları meseleler, hadisler vs... islami kanallarda asla dinsizlik tartışmalarına musaade edilmez. Onlar kafirdirler ve kanaldan hemen banlanmaları (kapı dışarı edilmek) gerekir.
Tartışmalarda her zaman suclu başkalarıdır. Ozeleştiri yapmak kazirmayı yerlere surduğunden tercih edilmez. Yapılan tartışmalarda her zaman haklı olan taraf, hızlı yazan kişidir. Opun, ircopun fikirlerine karşı bir fikir soylemek kanallardan ve serverden atılmayı goze almak demektir.
Kanallar arasında hatta serverler arasında aşırı derece cekememezlikler vardır. Başka kanallara caka satmak icin kanal “clone” denilen sanal isimlerle doldurulur. Bu isimler genelde bayan isimleri (yeni başlayanlar hemen takılırlar oltaya) olur. Bir cetcinin rakip kanalda bulunması kusmek ve konuşmamak icin yeter sebeptir. Başka kanallardan cetci cağırmak icin bot denilen otomatik reklamcılar kullanılır.
En iyi rakip nefes almayan rakiptir duşuncesinden hareketle rakip kanallar ele gecirilmeye calışılır. İslami serverlerin amacı bu alemde tek olmaktır. Bu hedef uğruna her şey caizdir duşuncesini benimserler. Rakip servere girip kufurlu konuşmak, onemli cetciler hakkında dedikodular yaymak, yalan soylemek, iki yuzlu davranmak Allah rızası icin (!) istemeyerek yapılan davranışlardır.
Portreler
Gercek hayattaki insanla cetteki insan tamamen farklı kişilerdir. Hayatında hic olmadığı kadar iyidir, yakışıklı veya guzeldir, gucludur, yardımseverdir, bilgilidir, alimdir, duygusaldır. Yani butun iyi hasletler onda toplanmıştır. Kucukken doktor olmayı isteyipte olamayanlar cette doktordurlar, polistirler, zengindirler. Arabası olmayanların arabası vardır. Evliler bekardır, bekarlar cok zengindir. Orası tamamen karakter pazarıdır. İsteyen istediği karakteri alır kullanır. Kendi karakterini kullanan cetcilere cok az rastlanır. Cok cirkef insanlar cete girmekle bir anda mubarek adını alabilir. Ogun cetten cıkan insana “bugun Allah icin ne yaptın” sorusu sorulduğunda verecekleri en guzel cevap “bu sozu Hz. Omer’in solemediği yonde soylentiler var siz ne dersiniz bu konuda?” dır.
İslami kimliği olmayıpta islami davrananlar coktur. Kuran okumasını bilmeyipte cette islam hakkında vaazlar verenler gorulebilir. Bu durum kendilerine hatırlatıldığında bir anda anlam verilemez bir şekilde hırcınlaşmaktalar, agresif hale gelmekteler ve soyleyeni “sacma fikirli” olmakla suclamaktadırlar. İslam hakkında konuşmak, vaazlar vermek, sevilmek, “bu abi harika biri yaaa” dedirtmek duyulabilecek en harika iltifatlardır. Gercek hayatta kendini ispatlayamamış insanın, kendisini isbatladığı, değer verildiği, ovulduğu tek yer olduğundan her turlu egoların tatmin edildiği yegane yerdir.
Admin, ircop veya op olmuş kimse nirvana’ya ulaşmış kimsedir. Hele hele bide resminin bulunduğu internette sitesi varsa karizma tamamdır. Cetteki bu statuleri normal hayatlarına da yansır ve yuruyuşleri bile değişir. Bir komutan, bir imparator, bir hukumdar edasıyla yururler. Ve cetci başları cetcilere “tebamdan biri” gozuyle bakarlar. Onlara acımak merhamet gostermek, banlanmış kişilerin banını kaldırmak merhametli cetci başının hasletlerindendir.
Muthiş derecede sahiplenme ozellikleri vardır. Bu kanal veya server kimin diye sorulduğunda “İnşaallah hepimizin” cevabını verseler de icten ice “benimmmm, ben yaptımm, ben kurdum, burası benim copluğum” sesleri duyulur. Bazıları ise cok yapmacıktır. İlk iki kelime konuşulduktan sonra hemen tanışmaktan şeref duyarlar (!).
Sonuc
Başta da soylediğimiz gibi, bir curcunaki anlatmakla bitmez. Yazılacak eklenecek cok şey var elbet. Yazımızdan kendisine pay cıkaranlar olacaktır. Ben bole yapmıyorum ki diyenler olacaktır. “Evet bu benim işte” demesede aslında ta kendisi olanlar cıkacaktır. Uzulerek belirtmeliyim ki, yukarıda anlatmış olduğumuz hadiseler, kişiler ve karakterler cet dediğimiz bu lanet ortamda vardır ve olacaktır da... İyiler, gercekten muhterem olanlar, samimi Muslumanlar, amacı, gayesi Allah rızası olanlar, gercekten Musluman olup MUSLUMAN ozelliklerini taşıyanlar... Onlar, eli opulesi kimseler... Onlar, bu ortamda azınlık olanlar... Onlar, haklarını helal etsinler...
.................................................. ............................................kaynak :dilbeste.com
__________________