İskenderi, şeftalisi, tatlısı, pidesiyle Bursa ulkemizin en onemli gastronomi noktalarından biri... Ancak bunlarla sınırlı değil, sadece Bursa’da bildiğim, bu guzide şehirde pişen pek cok lezzet var. İşte parmak yedirten 16 Bursa lezzeti...
1- Şeftali
Namı Turkiye’yi aşmış Bursa’nın medarı iftiharı... Şimdilerde ceşit azalsa da eskiden Bursa’da şeftalinin 20’ye yakın ceşidi bulunuyormuş. Naci Kum’un 1939’da yazdığı “Şeftali Destanı’nda ise 17 ceşidinden bahsediliyor...
2- Cantık
Yine sadece Bursa’da bulabileceğiniz halis muhlis bir lezzet... Cantık, Bursa’nın en bilinen atıştırmalığı... En sevileni de kıymalısı zira kuşbaşı ve peynirlisi de mevcut. Yine yapıldığı gunden beri unutulmayan ve yapılmaya hÂl devam eden onemli bir gelenek. Ozellikle Kayhan’daki cantıkcılarda pazar sabahı kahvaltı yapmak eski bir Bursa geleneği...
3- Kayhan’da pideli kofte
Pideli koftenin tarihi, iskender kebabından sonraya denk gelir. Hatta “halk işi iskender kebabı” desek yeridir. Biz Bursalılar icin iskender, misafir işidir. İskender kebabını cok sevdiğimizden gelen misafirlerimizi muhakkak iskender kebabıyla ağırlar, kendi kendimize olduğumuz zaman da Kayhan’da pideli kofteyi afiyetle yeriz. İskender kebabının Bursa kuzusu etinin yerini nefis kofte alır, pideler kızarır bol tereyağlanır afiyetle yenir.
4- Kestane
Yerini Aydın kestanesi alsa da herkes hÂl onu Bursa kestanesi olarak bilir. Lakin az da olsa Osmanoğlu tohumu gercek Bursa kestanesi de Uludağ eteklerinde mevcuttur.
5- Zeytin
Gemlik ve Mudanya tarafları sofralık zeytinin en lezzetli adresidir. Gemlik’i gecerken zeytin almayı unutmayın.
6- İnegol kofte
İnegol’e kofte yemeye gitmek Bursa’da yapılacak onemli rituellerden biridir. Besler, Orhan ve Zeynel pek meşhur dukkÂnlardır. Şehir merkezindeki eski dukkÂnlara uğramanızı da ısrarla oneririm.
7- Bursa kebabı
Nam-ı diğer iskender kebabı... Bursa’da carşı tipi yemeğin en onemli ve en tarihi orneğidir. Sokakta yemek geleneğinde en onemli dukkÂn Cemil - Cemal Calışır Usta ve benim en favori dukkÂnım heykeldeki tiyatronun aralığındaki efsane Huseyin Usta.
8- Kemalpaşa tatlısı
Kemalpaşa’nın lezzetli peynirinden yapılan namı Turkiye’ye yayılan gercek bir Bursa tatlısı. Yol ustunden gecerken herhangi bir yerde yiyebilirsiniz lakin Karacabey’deki Refik Usta inanılmaz yapar.
9- Tahinli pide
Yani tahanlı... Bursa’da herkesin bildiği ama Bursa dışında kimsenin bilmediği Bursalıların da buna şaşırdığı halis muhlis Bursa işi bir kahvaltı pidesi. Doyurucu, besleyici, zinde tutucu... Eskiden sabahları fırının yolunu tahinlinin kokusunu takip ederek de bulabilirmişsiniz... Her fırınının “En guzeli bende” dediği Bursa’nın kıymetlisi. HÂl yapılıyor olması da bizim icin bir şans.
10- Deveci armudu
“Kanunname-i İhtisab-ı Bursa” yani “Bursa Belediye Kanunu”, 1502 yılında Sultan II. Bayezid tarafından cıkarılmıştır. Bu kanunname dunyadaki ilk tuketici kanunu olma ozelliğinin yanı sıra ilk standartlar kanunu olarak da tarihe gecmiştir. Biz şimdilerde Bursa’nın tek ceşit armudunu bilsek de 1502 yılında ne ceşit armutlar varmış... Gokbaşlı, iğnesi, vechi hallu, orenkuş, zerdamori, murendi, bey, sultani, şekeri, turki, sabuni, yerbasmaz, kara moru, bozdoğan...
11- Dağ cileği
Uludağ eteklerine toplanmış dağ cileği gibi naif lezzetli başka bir urun pek bulunmaz. Kokusu, tadı, receli unutulmaz. Cumalıkızık ve İnkaya koylerine giderseniz mutlaka tatmaya calışın.
12- Cevizli lokum
Bursa’nın kendine has ekmeklerinden biri, aslında tam olarak ekmek de değil, bir tur hamur işi. Şimdilerde Bursa fırınlarında tekrardan satılmaya başlanan ve unutmadığımız bir gelenek. Cevizli lokum ozellikle de eskiden kınaların olmazsa olmazıydı. Zira diğer adı da kına lokumu...
13- Cennet kunku (Cendere baklavası)
Bilinen en eski Bursa tatlılarından, kimileri “cennet kunku” diye biliyor kimileri de “cendere baklavası” diye... Ozellikle bayramların vazgecilmez tatlısı... Şimdilerde pek yapılmasa da onumuzdeki bayramlarda yapılması dileğiyle...
14-Anjelik receli
Anjelik (melekotu), Uludağ’ın eşsiz bitki ortusunde nadir bulunan bir bitkidir. Anjelik receli gunumuzde pek bulunmasa da eskiler bilir. Ulus Pastanesi anjelik recelini hÂl yapan nadir yerlerden, tarifi de sahibesi Akile Hanım’dan...
Malzemeler:
1 kilo tozşeker
1 kilo anjelik
Yarım cay kaşığı limon tuzu
Yarım litre su
Yapılışı:
Anjelikler ayıklanır ve iyice yıkanır. Diğer tarafta şeker ve suyla şurup yapılıp kaynamaya bırakılır. Kaynamaya başlayınca icine anjelik otu konularak kıvama gelinceye kadar kaynatmaya devam edilir. Altını kapatmadan once limon tuzu ilave edilir.
15-Mihalıc (kelle) peyniri
Bursa’nın en kıymetli hazinelerinden biri daha... 4 kuşaktır peynirci olan Kemalpaşa’daki Atadan Peynirci’den mutlaka bu peyniri alın... Yanına da cay ve simit...
16- Bursa helvası (Sutkeri-sukkeri)
Bursa Bey Sarayı’ndan beri yapılan yine tum Bursa’nın bildiği bir şehir efsanesidir. Neredeyse geleneksel tum esnaf lokantaları yapar. Ama Guvec Lezzet Evi’nde Yiğit ustanın yaptığı sut helvası Bursa’nın en iyisidir.
HThayat
1- Şeftali
Namı Turkiye’yi aşmış Bursa’nın medarı iftiharı... Şimdilerde ceşit azalsa da eskiden Bursa’da şeftalinin 20’ye yakın ceşidi bulunuyormuş. Naci Kum’un 1939’da yazdığı “Şeftali Destanı’nda ise 17 ceşidinden bahsediliyor...
2- Cantık
Yine sadece Bursa’da bulabileceğiniz halis muhlis bir lezzet... Cantık, Bursa’nın en bilinen atıştırmalığı... En sevileni de kıymalısı zira kuşbaşı ve peynirlisi de mevcut. Yine yapıldığı gunden beri unutulmayan ve yapılmaya hÂl devam eden onemli bir gelenek. Ozellikle Kayhan’daki cantıkcılarda pazar sabahı kahvaltı yapmak eski bir Bursa geleneği...
3- Kayhan’da pideli kofte
Pideli koftenin tarihi, iskender kebabından sonraya denk gelir. Hatta “halk işi iskender kebabı” desek yeridir. Biz Bursalılar icin iskender, misafir işidir. İskender kebabını cok sevdiğimizden gelen misafirlerimizi muhakkak iskender kebabıyla ağırlar, kendi kendimize olduğumuz zaman da Kayhan’da pideli kofteyi afiyetle yeriz. İskender kebabının Bursa kuzusu etinin yerini nefis kofte alır, pideler kızarır bol tereyağlanır afiyetle yenir.
4- Kestane
Yerini Aydın kestanesi alsa da herkes hÂl onu Bursa kestanesi olarak bilir. Lakin az da olsa Osmanoğlu tohumu gercek Bursa kestanesi de Uludağ eteklerinde mevcuttur.
5- Zeytin
Gemlik ve Mudanya tarafları sofralık zeytinin en lezzetli adresidir. Gemlik’i gecerken zeytin almayı unutmayın.
6- İnegol kofte
İnegol’e kofte yemeye gitmek Bursa’da yapılacak onemli rituellerden biridir. Besler, Orhan ve Zeynel pek meşhur dukkÂnlardır. Şehir merkezindeki eski dukkÂnlara uğramanızı da ısrarla oneririm.
7- Bursa kebabı
Nam-ı diğer iskender kebabı... Bursa’da carşı tipi yemeğin en onemli ve en tarihi orneğidir. Sokakta yemek geleneğinde en onemli dukkÂn Cemil - Cemal Calışır Usta ve benim en favori dukkÂnım heykeldeki tiyatronun aralığındaki efsane Huseyin Usta.
8- Kemalpaşa tatlısı
Kemalpaşa’nın lezzetli peynirinden yapılan namı Turkiye’ye yayılan gercek bir Bursa tatlısı. Yol ustunden gecerken herhangi bir yerde yiyebilirsiniz lakin Karacabey’deki Refik Usta inanılmaz yapar.
9- Tahinli pide
Yani tahanlı... Bursa’da herkesin bildiği ama Bursa dışında kimsenin bilmediği Bursalıların da buna şaşırdığı halis muhlis Bursa işi bir kahvaltı pidesi. Doyurucu, besleyici, zinde tutucu... Eskiden sabahları fırının yolunu tahinlinin kokusunu takip ederek de bulabilirmişsiniz... Her fırınının “En guzeli bende” dediği Bursa’nın kıymetlisi. HÂl yapılıyor olması da bizim icin bir şans.
10- Deveci armudu
“Kanunname-i İhtisab-ı Bursa” yani “Bursa Belediye Kanunu”, 1502 yılında Sultan II. Bayezid tarafından cıkarılmıştır. Bu kanunname dunyadaki ilk tuketici kanunu olma ozelliğinin yanı sıra ilk standartlar kanunu olarak da tarihe gecmiştir. Biz şimdilerde Bursa’nın tek ceşit armudunu bilsek de 1502 yılında ne ceşit armutlar varmış... Gokbaşlı, iğnesi, vechi hallu, orenkuş, zerdamori, murendi, bey, sultani, şekeri, turki, sabuni, yerbasmaz, kara moru, bozdoğan...
11- Dağ cileği
Uludağ eteklerine toplanmış dağ cileği gibi naif lezzetli başka bir urun pek bulunmaz. Kokusu, tadı, receli unutulmaz. Cumalıkızık ve İnkaya koylerine giderseniz mutlaka tatmaya calışın.
12- Cevizli lokum
Bursa’nın kendine has ekmeklerinden biri, aslında tam olarak ekmek de değil, bir tur hamur işi. Şimdilerde Bursa fırınlarında tekrardan satılmaya başlanan ve unutmadığımız bir gelenek. Cevizli lokum ozellikle de eskiden kınaların olmazsa olmazıydı. Zira diğer adı da kına lokumu...
13- Cennet kunku (Cendere baklavası)
Bilinen en eski Bursa tatlılarından, kimileri “cennet kunku” diye biliyor kimileri de “cendere baklavası” diye... Ozellikle bayramların vazgecilmez tatlısı... Şimdilerde pek yapılmasa da onumuzdeki bayramlarda yapılması dileğiyle...
14-Anjelik receli
Anjelik (melekotu), Uludağ’ın eşsiz bitki ortusunde nadir bulunan bir bitkidir. Anjelik receli gunumuzde pek bulunmasa da eskiler bilir. Ulus Pastanesi anjelik recelini hÂl yapan nadir yerlerden, tarifi de sahibesi Akile Hanım’dan...
Malzemeler:
1 kilo tozşeker
1 kilo anjelik
Yarım cay kaşığı limon tuzu
Yarım litre su
Yapılışı:
Anjelikler ayıklanır ve iyice yıkanır. Diğer tarafta şeker ve suyla şurup yapılıp kaynamaya bırakılır. Kaynamaya başlayınca icine anjelik otu konularak kıvama gelinceye kadar kaynatmaya devam edilir. Altını kapatmadan once limon tuzu ilave edilir.
15-Mihalıc (kelle) peyniri
Bursa’nın en kıymetli hazinelerinden biri daha... 4 kuşaktır peynirci olan Kemalpaşa’daki Atadan Peynirci’den mutlaka bu peyniri alın... Yanına da cay ve simit...
16- Bursa helvası (Sutkeri-sukkeri)
Bursa Bey Sarayı’ndan beri yapılan yine tum Bursa’nın bildiği bir şehir efsanesidir. Neredeyse geleneksel tum esnaf lokantaları yapar. Ama Guvec Lezzet Evi’nde Yiğit ustanın yaptığı sut helvası Bursa’nın en iyisidir.
HThayat
__________________