Viral Pazarlama Nedir? Viral pazarlama, geleneksel bir yontem olan ağızdan ağıza pazarlama (WOM) tekniğinin teknoloji ve internet kullanımının gelişmesi ile evrilerek dijital ortamda gercekleşen halidir. Yani viral pazarlama; marka, urun, firma veya şirket ile ilgili mesajların, oluşturulan icerikle internet ortamında, sosyal medya ağlarında başka kişilere veya sitelere aktarılması ve yayılmasını sağlayan bir pazarlama modelidir. Viral pazarlama tekniği dijital pazarlama icerisinde oldukca onemli bir konuma sahiptir. Uretici ve tuketici arasında dolaylı bir ilişki oluşmasını sağlayan viral pazarlamada tuketiciler bir ara bulucu rolunde olmaktadır. Uretici olan marka ya da firma ise iletişimde bulunduğu birkac kişi vasıtasıyla hızlı bir şekilde cok fazla kişiye ulaşabilmektedir. Şimdi biraz eski zamanlara geri donelim. 1990’lı yıllar itibariyle Turkiye’de ev ev gezerek tencere, tava ve benzeri urunlerin tanıtımı ve satışına yonelik calışmalar yapılmaktaydı. Telefonla evi arayan pazarlamacı evi ziyaret etmek icin randevu alır, randevu alırken karşısındaki kişiye o gun icin komşularını da davet etmesini rica ederdi. Buradaki amac elbette bir taşla iki kuş vurmaktı. Yani aynı anda birden fazla kişiye ulaşarak, tanıtım gercekleştirmek. Gecmişe donuk olarak verdiğimiz bu ornek viral pazarlamanın eski yontemi olan ağızdan ağıza pazarlama tekniğinin en somut hallerinden biridir. Zamanla değişen alışkanlıklar, teknolojinin ilerlemesi, insanların guven sınırlarında yaşanan değişimler ile birlikte bu surecte kendini yenilemek zorunda kaldı. Bu değişim beraberinde sıkca duymaya başladığımız ve gercekten cok onemli calışmalara imza atılan viral pazarlama tekniğini doğurmuştur. Viral Pazarlama Nasıl Yapılır? İlk paragrafta da soz ettiğimiz ağızdan ağza pazarlamanın bir başka versiyonu olan viral pazarlama urun ya da hizmetler ile ilgili mesajların, iceriklerin ilgi cekici gorsel ya da videolar ile elektronik ortamda insanlar arasında yayılmasını sağlamaktır. Viral reklamlar internet ortamında coğunlukla videolar ile karşımıza cıkmaktadır. Bununla birlikte ise e-posta yoluyla viral reklam yayılımı da etkili yontemlerdendir. Viral reklamların iceriğini genel olarak fikirler, mesajlar, şarkılar oluşturmaktadır. Viral reklamların oluşumuna baktığımızda iki farklı yontemin olduğu gorulmektedir. Birinci yontem son kullanıcı tarafından yapılan viral reklamlardır. Bu tur reklamlara genel olarak video paylaşım sitelerinde rastlamak mumkundur. Bir kullanıcı tesadufi bir şekilde bir urunu hedefe koyan ya da onu savunan tarzda bir video ceker ve eğer bu video gercekten başarılıysa hızla yayılmaya başlar. Zaten genelde bu tip video icerikler ilgili marka tarafından satın almaya doğru ilerler. İkinci yontem ise reklamı yapacak olan firmanın kendisi tarafından yaptırılan kampanya calışmalarıdır. Bu yolu tercih eden marka ve firmalar tabir yerindeyse profesyonel bir ekibe kendileri icin bir viral reklam siparişi verirler. Bu işi profesyonel bir ekip yapacak olsa bile kurgulanacak olan videonun amator bir cekim olarak gozukmesi en onemli kriterlerdendir. Cunku viral pazarlamanın temelini bu kaide oluşturmaktadır. Viral reklamlar amator cekimler ile yapılsa da film, video klip gibi iceriklerinde hazırlandığı gozlenmektedir. Viral pazarlamada kurgu safhası cok onemli bir aşamadır. Viral pazarlama calışmasını olması gerektiği gibi doğru bir şekilde gercekleştirebilmek icin uc onemli faktore dikkat etmek gerekmektedir. Bu kriterl; • Doğru mesaj • Uygun koşullar • Doğru insan Viral reklamın başarıya ulaşmasında etkili olan bu kriterler cercevesinde soz edilen durum uygun koşullar altında doğru mesajın doğru hedef kitleye ulaşmasını sağlamaktır. Bu kapsamda bir viral pazarlama kurgusu oluştururken goz onunde bulundurulması gereken bazı etkenler vardır. Bunları viral pazarlamanın elementleri olarak nitelendirebiliriz. Bu etkenler yayma motivatoru, alma motivatoru ve yayılma ortamı olarak sınıflandırılabilir. Şimdi bunların neler olduğuna kısa bir goz atalım. Yayma Motivatoru: Viral pazarlamadaki asıl amaclardan birisi elbette iletilmek istenen mesajın, belirli yayıcılar yoluyla yayılmasını sağlamaktır. Bu bağlamda yayma motivatorunu belirlerken her turlu motivasyon stratejisi duşunulmelidir. Yani yayma motivatorunun “ bu konuyu neden yayıyorum?” sorusunu kendisine sorduğunda, cevabını da hemen bulabilmesi gerekmektedir. Burada sureci etkileyecek olan tetikleyici faktorler ise mecburi koşmak, maddi kazanc sunmak, merak, mutluluk gibi psikolojik ihtiyaclara cevap vermek gibi etkenler soz konusu olmaktadır. Alma Motivatoru: Viral pazarlama kurgularında uzerine onemle duşunulmesi gerekilen ikinci bir basamakta “alma” durumudur. İlgili mesajı iletmesi icin ikna edilen yayma motivatoru, alıcıların bu mesajı almaları konusunda en buyuk etken olacaktır. Bundan dolayı oncelikli olarak konuyu ileteceğiniz kişilerin, bunu neden dinlemeleri gerektiği ve o icerikle aksiyona gecmeleri gerektiği konularına kafa yormalısınız. Bu noktada mesajınız acık ve etkili olmalıdır. Cunku alma motivatoru konumundaki kişiler once alıcı, sonrasında ise yayıcı motivatoru konumunda olacaktır. Bundan dolayı kişilerde alma motivasyonu sağlayacak icerikler uretmelisiniz. Burada yine kişilerin davranışını tetikleyecek onculler ile onları etkileyebilirsiniz. Yayılma Ortamı: Viral pazarlama kurgusunun en onemli aşamalarından bir diğeri ise reklamın yayılma ortamıdır. Burada oncelikli olarak kendiniz icin hedef kitleye ulaşabileceğiniz direkt olan ve en etkili olacak olan ortamı secmenizdir. Yani iceriğin hızlı yayılmasına elverişli olacak olan, geniş kitleler ile temas edilebilecek olan ve mesajları cok iyi ve anlaşılır bir şekilde taşıyabilecek olan ortam belirlenmelidir. Facebook, Twitter, YouTube, sozlukler, blogger siteleri ve benzeri aklınıza gelebilecek olan tum dijital alanlar sizin hedef alanlarınız icerisinde yer alabilir. Bu uc onemli etkeni bir arada olması gerektiği gibi kurgulayıp, doğru bir strateji oluşturulması sonrası, viral pazarlama kurgusu geleneksel pazarlama kurgusuna oranla cok daha başarılı olacaktır. Daha duşuk maliyetler ile daha yuksek geri donuşler elde edilecektir. Etkili ve Başarılı Bir Viral Pazarlamada Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir? Viral pazarlama kampanyaları hem duşuk maliyetli olması hem de etki alanının geniş olması itibariyle oldukca iştah kabartıcıdır. Ancak her işte olduğu gibi viral reklam calışmalarında da bilinmesi ve dikkat edilmesi gereken onemli noktalar vardır. Plana Uygun Brief’ler Cıkarın Viral reklam calışmalarında brief’ler reklamın iskeletini oluşturmaktadır. Yani calışmayı ana hatları ile belirleyerek, kısaca anlatmanızı sağlayan unsurlardır. Yapılacak calışmayı ne kadar cok ozumser ve icselleştirir, ne kadar cok tahlil ederseniz o derece etkili ve sağlıklı bir calışma yapabilirsiniz. Bu konuda cıkarılacak brief sayesinde pazarlama kampanyasının ana konusu, karakterlerin nasıl olması gerektiği, hedef kitle, yayılma ortama ve benzeri bircok onem derecesi yuksek konuyu belirleyebilirsiniz. Hedef Kitlenize Yakın Olun Viral pazarlama calışmalarında en onemli sureclerden biri de hedef kitlenin iyi tanınmasıdır. Hedef kitleyi iyi tanıyıp, kendinizi o hedef kitlenin icindeymiş gibi hissetmeniz gerekmektedir. Kendinizi kullanıcının yerine koyarak, “ben bu viral reklama maruz kalsaydım tepkim ne olurdu?” diye sorgulamalısınız. Viralin hangi yonleri hoşunuza giderdi? Kampanyanın yetersiz yada başarılı olduğu noktalar nereler? Boyle soruları kendinize yonelterek, hedef kitle gibi duşunmeye calışmalısınız. Cunku hedef kitleye yonelik olmayan bir calışmadan istenilen sonuc elde edilemeyecektir. Doğru Kanalı Belirleyin Dijital dunyada her gecen gun iletişim ve etkileşim konusunda farklı mecralar ortaya cıkmaktadır. Ozellikle sosyal medya platformlarının sayısı gun gectikce artış gostermektedir. Her kullanıcı her ortamda aktif olarak yer almamaktadır. Bundan dolayı internette hangi iletişim kanalının sizin icin en doğru hedef kitleyi barındırdığını iyi analiz etmelisiniz. Yoksa hedef kitlenizin bulunmadığı ya da az bulunduğu bir ortamda yapacağınız viral reklamın size katkısı olmayacaktır. Durust ve Guvenilir Olun Viral reklamlar, geleneksel reklam turlerine gore markaların, kullanıcılara daha yakın olduğu bir reklam turudur. Yine aynı şekilde viral reklamlar, tuketicilerin markaları sahiplendiği reklamlar olarak bilinmektedir. Bundan dolayı kullanıcı gozunde, guven konusunda ortaya cıkacak aksi bir durum, markanın imajını oldukca kotu bir şekilde etkileyebilir. Bu bağlamda sunulan urun ya da hizmetin guclu olması kadar oluşturulacak reklam icerisinde onlarla ilgili ozelliklerin ne derece doğru olarak yansıtıldığı da cok onemlidir. Yani sunduğunuz ile verdiğiniz arasında guvenilir, durust ve tutarlı olmalısınız. Aksi takdirde tuketiciden gelecek olan geri donuş bir hayli olumsuz olacaktır. Oyuncuların Oluşturacağı İmaja Dikkat! Viral pazarlamada tercih edilecek oyuncuların secimi oldukca hassas bir konudur. Bu surecte ince eleyip, sık dokumak gereklidir. Cunku kampanyanızın yukselişe gecmesi ya da dibe vurması konusunda sectiğiniz oyuncuların etkisi yuksek olacaktır. Eskiden viral reklam calışmalarında en sık başvurulan yol yuksek takipcisi olan fenomenler olmaktadır. Bu calışmalar duşuk butceler ile yonetilebilmekteydi. Ancak artık bu tercihin butcesi artış gostermiş ve kullanıcı gozunde pek inandırıcılığı kalmamış durumdadır. Viral pazarlama da unutulmaması gereken en onemli nokta doğallıktan asla odun verilmemelidir. Kampanya calışması icin oyuncu seciminde dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise fenomen olan kişinin dikkat cekecek, olumsuz davranışlarda bulunmaması. Cunku bu davranışlar kullanıcılar tarafından sizin markanıza mal edilebilir. Bundan dolayı tercihlerinizi doğru yapmalısınız. Viral pazarlama calışmalarının başarıyla sonuclanması icin her aşamasında dikkat etmeniz gereken bu onemli kıstaslar, oluşturacağınız olumlu imaj icin onemlidir. Yukarıda acıkladığımız bu temel etkenler ile birlikte, viral pazarlama calışmalarında dikkat edilmesi gereken diğer hususlar şunlardır: • Ozgun fikir ve yaratıcılık • Gercekci olma • Katılımın yuksek olması • Olculebilir duzeyde aksiyon oluşturma • Verilecek mesajın kısa ve akılda kalıcı olması gerekir • Hazırlanacak iceriğin, firma ve marka ile uyumlu olması • Yayılım icin doğru tetikleyici faktorlerin kullanılması Viral Pazarlamanın Sunduğu Avantajlar Nelerdir? Etkili bir pazarlama stratejisi olan viral pazarlama, doğru uygulandığı takdirde marka ve firmalara bircok avantaj sağlar. Hedef kitleye ulaşma ve iceriğin hızlı yayılması konusunda onemli bir yere sahip olan viral pazarlamanın marka ve firmalara sunmuş olduğu temel avantajlar şunlardır: Viral pazarlama işletmelerin maliyetlerini azaltmaktadır. Viral pazarlama icerisinde tuketicilerin, markanın yaymak istediği mesajı taşıması, firmaların reklam maliyetini azaltan bir unsurdur. Viral reklamlar tuketiciler tarafından daha ılımlı karşılanmaktadır. Yani ucretli reklamlara ya da kitlesel bir reklama kıyasla viral reklamlar daha kabul edilebilir bir yapıdadır. Viral reklamların kitlelere ulaşması daha kolaydır. Mesajın cıkış kaynağı itibariyle arkadaş, aile uyesi, iş arkadaşı vb. statude yonlendirilen mesajın kimden geldiğinin bilinmesi daha kolay olmaktadır. Boylelikle benzer ilgi alanlarına sahip olan kişilerin, mesajı okuma ihtimali yukselmektedir. Aynı şekilde iceriğin başka kişilere iletilmesindeki ihtimalde artarak, daha etkili bir hedefleme yapılması sağlanmaktadır. Kaynak: http://sanalyonetmen.com/viral-pazarlama-nedir-viral-pazarlama-nasil-yapilir/ __________________